Subskrybuj nas na Youtube
Od stycznia tego roku na odrę zachorowało już 160 osób, w tym głównie dzieci. W tym samym czasie, od stycznia do połowy maja zeszłego roku, zakażeń było zaledwie… 10. Tymczasem odra może skończyć się nie tylko zapaleniem płuc. Może również prowadzić do trwałego uszkodzenia mózgu.
Odporność populacyjna na odrę spada
Odra to wysoce zaraźliwa choroba wirusowa wywoływana przez wirusa odry (Morbillivirus). Często występuje w wieku dziecięcym choć może dotykać również osób dorosłych. Choroba była powszechna na całym świecie przed wprowadzeniem szczepień. Dzięki szczepionkom jej występowanie zmalało choć wciąż zdarzają się epidemie, zwłaszcza w rejonach o niskim poziomie szczepień. Niestety, w ostatnim czasie można zauważyć, że odporność populacyjna na odrę spadła poniżej wartości ochronnej. Tymczasem choroba może mieć śmiertelne powikłania.
Jakie są objawy odry?
Objawy odry zależą od fazy choroby. W pierwszym etapie - fazie inkubacji, która trwa od 10 do 14 dni po zakażeniu - nie występują żadne objawy. W kolejnej fazie może pojawić się:
- wysoka gorączka,
- katar: wodnisty, przypominający objawy przeziębienia,
- kaszel: często suchy i uporczywy,
- zapalenie spojówek: czerwone, swędzące oczy, wrażliwość na światło,
- plamki Koplika: małe białe plamki z czerwoną otoczką pojawiające się na błonie śluzowej jamy ustnej, szczególnie na wewnętrznej stronie policzków.
Kolejna faza, faza wysypkowa, charakteryzuje się:
- wysypką, która zaczyna się zwykle na twarzy (wokół linii włosów i za uszami), rozprzestrzenia na całe ciało, ma charakter plamisto-grudkowy i łączy się tworząc większe obszary,
- gorączką, która może osiągać bardzo wysokie wartości podczas występowania wysypki.
Jakie mogą być powikłania po odrze?
Odra może prowadzić do poważnych powikłań, zwłaszcza u małych dzieci i osób z osłabionym układem odpornościowym. Wśród nich są m.in. zapalenie ucha środkowego, zapalenie płuc, zapalenie mózgu, które może prowadzić do trwałego uszkodzenia mózgu lub śmierci, a także biegunka, odwodnienie i podostre stwardniające zapalenie mózgu (SSPE), czyli rzadkie, ale śmiertelne powikłanie występujące kilka lat po zakażeniu.
Odra znów groźna. Powodem brak szczepień
Jak tłumaczy w rozmowie z Gazetą Wyborczą dr Sławomira Niedźwiecka z oddziału obserwacyjno-zakaźnego dla dzieci szpitala św. Wojciecha w Gdańsku, "nie ma znaczenia to, że przez wiele lat praktycznie odry w Polsce nie było". "Przebieg choroby jest taki sam przed wprowadzeniem szczepień. Osoba, która się nigdy nie szczepiła i nie ma zamiaru się szczepić, nie może na tym bazować, że teraz odra nie jest już taka groźna jak kiedyś. To stwierdzenie absolutnie fałszywe. Odra jest ostrą, wirusową chorobą zakaźną" – wyjaśnia. Jak dodaje, nawet osoby, które odrę przebyły łagodnie, po latach mogą mieć jej ciężkie powikłanie w postaci choroby śmiertelnej jaką jest podostre zapalenie mózgu.
Dr Niedźwiecka wyjaśnia, że wszystkie dzieci, które były hospitalizowane z powodu odry na jej oddziale, były nieszczepione. Według danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego - Państwowego Zakładu Higieny, w 2023 roku liczba odmów zaszczepienia dzieci wyniosła w Polsce aż 87 344. Dla porównania, w 2014 r. było to 12,7 tys. Dane wskazują, że coraz więcej rodziców nie szczepi swoich dzieci przeciwko tej chorobie.
Dlaczego rodzice nie szczepią dzieci przeciwko odrze?
Źródłem zakażeń często są osoby, które nigdy nie były szczepione na odrę i jej nie przechorowały. Jak zauważa dr Niedźwiecka, z uwagi na to, że przybywa rodziców, którzy nie szczepią swoich dzieci, można spodziewać się, że liczba zachorowań na odrę będzie rosła.
"Nie rozumiem rodziców, którzy świadomie rezygnują ze szczepień, w tym szczepień przeciwko odrze. Uważam, że postępują niezwykle odważnie, bo biorą odpowiedzialność za zdrowie, a wręcz życie dziecka, które nie ma wpływu na tę decyzję. I jeśli ich dziecko będzie potem walczyć z ciężkim powikłaniem, to oni będą musieli się zmierzyć ze swoim sumieniem i z tym, czy ich poglądy warte są tego, żeby tak ryzykować" – podsumowuje.
Istotne jest także sprawdzenie, czy dziecko otrzymało 2 dawki szczepienia MMR. Pierwsza przypada po 1. urodzinach, druga - po 5. urodzinach dziecka.