Indywidualna reakcja na omega-3
Najnowsze badania naukowców z Uniwersytetu w Helsinkach i Instytutu Badawczego Wihuri ujawniły, że kwas eikozapentaenowy (EPA) – kluczowy składnik kwasów tłuszczowych omega-3 pochodzących z oleju rybiego – wpływa na metabolizm każdego człowieka w unikalny sposób.
Choć EPA jest powszechnie uznawany za substancję wspierającą zdrowie serca i obniżającą poziom cholesterolu, naukowcy odkryli, że jego działanie u zdrowych osób jest bardzo zróżnicowane. Różnice te wynikają z indywidualnych cech metabolizmu i tzw. „lipidowego odcisku palca”, czyli unikalnego zestawu tłuszczów krążących w krwiobiegu każdej osoby.
Badanie z wysokimi dawkami EPA
W eksperymencie wzięło udział 38 zdrowych ochotników, którzy przez określony czas przyjmowali wysokie dawki suplementów EPA. Próbki krwi pobierano przed rozpoczęciem suplementacji, w jej trakcie oraz po zakończeniu, aby sprawdzić, jak organizm przyswaja i wykorzystuje kwas tłuszczowy.
Wyniki pokazały, że EPA jest szybko wchłaniany i powoduje wyraźny wzrost swojego stężenia we krwi. Jednak jego poziom gwałtownie spada po zakończeniu przyjmowania suplementu. Największe zmiany zaobserwowano u osób, które początkowo miały niski poziom EPA.
Profesor Katariina Öörni, współautorka badania, podkreśla:
„Każdy uczestnik miał inny profil lipidowy, który utrzymywał się mimo suplementacji. Można powiedzieć, że każdy z nas ma swój własny ‘odcisk palca lipidów’, charakterystyczny dla naszego metabolizmu.”
EPA a zdrowie serca
Badanie wykazało, że EPA poprawia profil lipidowy krwi i zmniejsza tendencję lipoprotein do przylegania do ścian tętnic – co jest jednym z kluczowych czynników zapobiegania miażdżycy. Efekty te jednak utrzymują się krótko po zaprzestaniu suplementacji.
Doktorant Lauri Äikäs, współautor publikacji, komentuje:
„Efekty działania EPA były bardziej zróżnicowane, niż się spodziewaliśmy, a co istotne – szybko znikały po odstawieniu suplementu. To ważna informacja, szczególnie jeśli EPA miałby powodować potencjalne skutki uboczne.”
Krótki efekt, ale duży potencjał
Choć badanie miało charakter krótkoterminowy i nie analizowało długofalowych skutków, jego wyniki wskazują, że EPA może wpływać na wczesne mechanizmy związane z ryzykiem miażdżycy nawet u osób zdrowych.
Naukowcy planują teraz dalsze badania, które pozwolą zrozumieć, jak suplementacja EPA oddziałuje na komórki zapalne oraz na produkcję związków lipidowych kontrolujących stan zapalny.
Profesor Öörni dodaje:
„Interesujące będzie zbadanie, jak zmiany w diecie mogą wpływać na jakość lipoprotein i indywidualny ‘lipidowy odcisk palca’. To może być klucz do bardziej spersonalizowanego podejścia do profilaktyki chorób serca.”
Wnioski
Nowe badanie fińskich naukowców podkreśla, że suplementacja kwasami omega-3 nie działa jednakowo u wszystkich. Efekty mogą być krótkotrwałe i zależeć od indywidualnego metabolizmu. W przyszłości personalizacja suplementacji – dopasowana do potrzeb i reakcji organizmu – może stać się kluczem do skuteczniejszej ochrony serca i układu krążenia.
Źródło: Uniwersytet w Helsinkach