Kim jest narcyz? Tego określenia nadużywamy

Termin narcyz jest często nadużywany - opisuje się tak ludzi, którzy wydają się skupieni na sobie, zatroskani tylko o swoje sprawy i którzy lub manipulują innymi ludźmi w swoim życiu. Zwykle używamy słowa narcyz, aby opisać osobę egocentryczną i pozbawioną empatii.

Niektóre osoby mogą cierpieć na Narcystyczne zaburzenie osobowości (ang. NPD). Tylko wykwalifikowany specjalista zdrowia psychicznego może zdiagnozować ten stan na podstawie określonych kryteriów.

Reklama
Reklama

Niektóre osoby mogą wykazywać pewne cechy narcystyczne, ale nie kwalifikują się do diagnozy. Jedynym sposobem na odróżnienie przypadkowych cech od prawdziwego zaburzenia jest ocena przeprowadzona przez psychiatrę.

Należy pamiętać, że NPD jest problemem zdrowia psychicznego, który może stwarzać poważne wyzwania dla osoby, która żyje z osobą z tym zaburzeniem w związku. Może również utrudniać innym utrzymanie relacji z daną osobą.

Osoby z NPD często cierpią też a inne zaburzenia, związane z używaniem substancji psychoaktywnych lub inne problemy zdrowia psychicznego.

Te cechy są typowe dla Narcystycznego zaburzenia osobowości (NPD)

Istnieją konkretne cechy i zachowania, które wskazują na to zaburzenie. Mogą one obejmować zawyżone poczucie własnej wartości, fantazjowanie i przekonanie o swojej wielkości, potrzebę nieustannych pochwał i podziwu, wykorzystywanie innych bez wstydu i poczucia winy, brak troski o potrzeby innych, poniżanie lub znęcanie się nad innymi.

Osoby z NPD lub tendencjami narcystycznymi są często bardzo wrażliwe na informacje zwrotne od innych. W przypadku konfrontacji mogą zareagować wściekłością lub wpaść w złość, jeśli poczują się lekceważeni lub ignorowani.

Reklama

Osoby bez problemów psychicznych zwykle myślą o związku jako o bezinteresownej relacji. Jednak nie dzieje się tak w przypadku osób o narcystycznych cechach osobowości, które często postrzegają związek jako coś, co musi im przynieść korzyści.

Jak sobie radzić z narcystycznym partnerem? Miłego złego początki

A narcyzom łatwo ulec. Osoby z NPD wydają się często osobami czarującymi, magnetyzującymi i fascynującymi, co może ułatwić przeoczenie niektórych ich wad i toksycznych zachowań.

Choć mają nieodparty urok i wydają się seksowne, to tak naprawdę związek z nimi to pułapka. Często tworzą trudne i toksyczne relacje, w których panuje zazdrość, złość i znęcanie się.

Osoba z NPD nie zawsze jest zdolna do wzajemności niezbędnej dla zdrowych relacji. Mogą próbować zrzucić swoje niedociągnięcia lub niepowodzenia na innych. Mogą być niestabilni i przewrażliwieni na swoim punkcie. Czasami również używają kłamstw lub manipulacji, aby uniknąć odpowiedzialności.

Nie "naprawiaj" narcyza. Zadbaj o swoje wsparcie i dobre samopoczucie

Może to sprawić, że partner będzie wyczerpany. Zamiast się bronić lub wyznaczać granice dla własnego dobrostanu psychicznego, partnerzy osób z NPD uznają, że łatwiej jest zgodzić się z żądaniami i manipulacjami narcystycznego partnera.

Konfrontacja osoby z NPD na temat jej zachowań rzadko przynosi efekt. W wielu przypadkach narcyz stara się utrzymać przewagę i często jest bardzo oporny na zmiany. Zamiast próbować "naprawić" osobę z NPD, lepiej jest skupić się na własnych zachowaniach i dobrym samopoczuciu.

Chodzi o wyznaczanie granic i budowanie systemu wsparcia złożonego z przyjaciół, rodziny i specjalistów, którzy pomogą nam radzić sobie ze wzlotami i upadkami niełatwej relacji z taką osobą.

Zdobądź wiedzę na temat zaburzenia. Nie pozwól przekraczać granic

Dobrze jest zapoznać się z objawami i zachowaniami typowymi dla osobowości narcystycznej, aby łatwiej było je rozpoznać. Porozmawiaj ze specjalistą lub przeczytaj książki na ten temat - może to pomóc ci opracować najlepsze sposoby komunikowania się z ukochaną osobą.

Czasami ignorowanie pewnych sytuacji albo odejście od narcyza jest odpowiednią reakcją.
Jeśli czujesz, że podczas komunikacji z osobą cierpiącą na NPD twoje granice zostały przekroczone, staraj się nie reagować, nie okazywać zdenerwowania czy irytacji.

Opisz w rozmowie, jak jej słowa i postępowanie wpływają na twoje życie. Mów konkretnie, jakie zachowania twoim zdaniem są niedopuszczalne i jak oczekujesz, że będziesz traktowana, ale przygotuj się na to, że zrozumienie lub wczucie się w twoją sytuację może być dla nich trudne.

Zamiast próbować zmienić osobę z NPD, wyznacz granice wszelkich zachowań, które są dla ciebie nie do zaakceptowania i jasno przekaż je partnerowi. Egzekwuj te granice, zamiast rzucać bezsensowne groźby lub ultimatum, aby mieć pewność, że zostaniesz potraktowany poważnie.

Ćwicz zachowanie spokoju i poszukaj systemu wsparcia

Takie umiejętności, jak ćwiczenia oddechowe, joga lub medytacja mogą ułatwić zachowanie spokoju i powstrzymanie się od gwałtownych reakcji podczas interakcji z osobą z NPD. Korzystne może być również przećwiczenie tego, co planujesz powiedzieć, zanim określisz swoje granice.

Spróbuj też zbudować sieć wsparcia. Spędzanie zbyt dużej ilości czasu w toksycznej relacji z osobą o osobowości narcystycznej może spowodować wyczerpanie emocjonalne. Odśwież swoje stare przyjaźnie i pielęgnuj nowe. Spotykaj się częściej z rodziną i bliskimi ci osobami. Spędzanie dużej ilości czasu z osobą o osobowości narcystycznej może sprawić, że trudno będzie ci przypomnieć sobie, jak wygląda zdrowy związek.

Jeśli krąg znajomych jest mniejszy, niż byś tego chciał, zapisz się na zajęcia sportowe, albo odkryć nowe hobby. Zaangażuj się w działania swojej społeczności lub zostań wolontariuszem.

Kiedy zostawić narcyza? Ważne znaki ostrzegawcze

Niektóre osoby o osobowości narcystycznej mogą stosować przemoc werbalną lub emocjonalną. Jeśli dotyczy się przemoc w związku: wyzwiska, obelgi, protekcjonalne, publiczne poniżanie, krzyki i groźby, sceny zazdrości i oskarżenia to czas zakończyć taką relację.

Inne znaki ostrzegawcze, na które należy zwrócić uwagę, gdy jesteś w związku z narcyzem, to obwinianie cię za wszystko, co pójdzie nie tak, kontrola i śledzenie twoich ruchów lub próby odizolowania cię od rodziny i przyjaciół, manipulowanie i zaprzeczanie faktom lub próba oszukania cię, ignorowanie twoich opinii i potrzeb.

Warto niezwłocznie zakończyć związek, gdy jesteś ofiarą przemocy fizycznej, słownej lub emocjonalnej, czułeś się zagrożony albo twoje zdrowie psychiczne lub fizyczne ucierpiało.