Jakie są oznaki, że miłość nas uzależniła?
"Motylki w brzuchu", przypływ podniecenia, radości i innych pozytywnych uczuć, jakie może wywołać miłość, może u niektórych osób wzbudzić chęć ciągłego doświadczania takich emocji. Czasami nazywa się to "uzależnieniem od miłości".
Co prawda do zaburzeń psychicznych zalicza się np. hazard i uzależnienie od gier, a uzależnienie od miłości nie trafiło na listę oficjalnych chorób, bo nie ma żadnych oficjalnych kryteriów ani objawów, które je charakteryzują. Jednak eksperci wskazują, które symptomy mogą świadczyć, że mamy do czynienia z niezdrową fiksacją na punkcie miłości.
To kilka kluczowych niepokojących wzorców zachowań w związku. Jeśli zauważyłeś którykolwiek z poniższych objawów, warto skontaktować się ze specjalistą zdrowia psychicznego by uzyskać wsparcie.
Natrętne myśli o obiekcie westchnień i lęk separacyjny
To typowe, że w "fazie miesiąca miodowego", gdy zakochujesz się w kimś, twój umysł jest zajęty obiektem twojej miłości. Jeśli jednak wszechobecne myśli o konkretnej osobie lub ogólnie o miłości zaczną negatywnie wpływać na twoją pracę, naukę, sen lub inne obszary twojego życia, może to stanowić powód do niepokoju.
Tęsknota za partnerem jest bardzo częsta. Ale jeśli odczuwasz nieznośny niepokój, gdy nie ma go w pobliżu, może to sygnalizować coś, co niektórzy nazywają uzależnieniem od miłości – innymi słowy niezdrową fiksacją na punkcie tej osoby. Może się okazać, że będziesz unikać wszelkich okoliczności, które mogą oddzielić cię od obiektu miłości.
Możesz z tego powodu na przykład zawalić pracę, rzucić szkołę, odwołać plany ze znajomymi, unikać wywiązywania się z zobowiązań rodzinnych itd. Możesz chcieć wrócić do byłego partnera, aby ponownie doświadczyć przyjemnych uczuć związanych z miłością.
Miłość jak narkotyk, ale efekt jest krótszy
Istnieje pewne podobieństwo do pragnień doświadczanych przez osoby cierpiące na zaburzenia związane z używaniem substancji psychoaktywnych. Badania z 2016 roku sugerują, że uczucie intensywnej miłości aktywuje obszary "systemu nagrody" mózgu – te same, które zaangażowane są w przypadku zaburzeń związanych z używaniem narkotyków.
Ponieważ miłość aktywuje ten system, zakochani ludzie mogą doświadczać wielu takich samych zachowań, jakie są związane z zaburzeniami związanymi z używaniem substancji, w tym pragnienia i odstawienia.
Substancje uzależniające, w tym alkohol, nikotyna i wiele narkotyków, powodują uwalnianie w mózgu odpowiedzialnej za dobre samopoczucie substancji chemicznej zwanej dopaminą, a badania sugerują, że miłość może wywoływać taki sam efekt.
Jednak jest pewna różnica - badanie z 2017 r. sugeruje, że ten wpływ na mózg utrzymuje się znacznie dłużej w odpowiedzi na używanie substancji niż w odpowiedzi na miłość.
"Jesteś moją kokainą". Efekt odstawienia
"Uzależnienie od miłości" może sprawić, że nie będziemy w stanie skupić się na niczym innym niż bycie z partnerem i towarzyszące temu romantyczne uczucia, co zakłóca nasze codzienne funkcjonowanie. To sprawia, że to zachowanie zakochanego przypomina uzależnienie.
Według badania z 2021 r. określone etapy miłości romantycznej mogą powodować doświadczenie przypominające odstawienie. Zerwanie może powodować niektóre z tych samych objawów, które występują w przypadku odstawienia narkotyków, w tym:
- Lęk
- problemy ze snem
- zmiany apetytu
- obniżony nastrój i depresję
Jednak "uzależnienie" od miłości nie oznacza rzeczywistego uzależnienia, więc symptomów tych nie można porównać z doświadczeniem prawdziwego odstawienia substancji, od której jesteś fizycznie uzależniony.
Nagła zmiana życiowa i utrata uczuć w połączeniu ze zmniejszonym poziomem dopaminy w mózgu mogą przypominać odstawienie narkotyków lub alkoholu. Jednak ten rodzaj uzależnienia może spowodować poważne objawy fizyczne, które nie odpowiadają intensywności emocjonalnej rozstania.
Inni eksperci twierdzą, że te objawy przypominające odstawienie mają zwykle swoje korzenie w żałobie, ponieważ zakończenie związku może być odczuwane jako druzgocąca strata. Do tego przywiązanie również może odgrywać pewną rolę.
Dodatkowo psycholodzy przypominają, że fiksacja na punkcie partnera lub uzależnienie od związku często może być objawem innych problemów, takich jak:
- depresja
- lęk
- niska samoocena
- trauma z dzieciństwa.