UNICEF: każdego roku około 13 mln dzieci nie otrzymuje rutynowych szczepień

Tegoroczna edycja Europejskiego Tygodnia Szczepień przebiega pod hasłem "Szczepienia działają. Szczepmy Europę". Celem inicjatywy, której patronuje Światowa Organizacja Zdrowia, jest zwiększenie wiedzy i świadomości społeczeństwa na temat znaczenia szczepień ochronnych dla zdrowia.

UNICEF wskazuje, że około jedną czwartą zgonów dzieci poniżej 5. roku życia powodują zapalenie płuc, biegunka i odra. Większości z tych chorób można zapobiegać dzięki szczepieniom. Organizacja podaje, że dwie trzecie niezaszczepionych dzieci mieszka w krajach niestabilnych lub ogarniętych konfliktami.

W latach 2010-2016 największy spadek liczby zaszczepionych dzieci odnotowała Syria, w której wskaźnik spadł o 38 proc. Wskaźnik ten to odsetek niemowląt, które otrzymały wszystkie trzy wymagane dawki szczepionki przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi. Na drugim miejscu – jak podaje UNICEF - jest Ukraina, gdzie tzw. wyszczepialność zmniejszyła się o 33 proc.

UNICEF wskazuje jednocześnie, że wiele krajów odnotowało od 2010 r. znaczny wzrost liczby szczepionych dzieci. Są to m.in. Indie, Etiopia, Demokratyczna Republika Konga, Bangladesz, Filipiny, Meksyk, Tanzania, Wietnam, Turcja i Sudan. W Indiach liczba nieszczepionych dzieci spadła o 45 proc., z 5,3 mln w 2010 r. do 2,9 mln w 2016 r. Także te statystyki dotyczą dzieci otrzymujących trzy wymagane dawki szczepionki przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi.

W 2016 r. połowa nieszczepionych - według tego kryterium - dzieci na całym świecie mieszkała w sześciu krajach: Nigerii (18 proc.), Indiach (15 proc.), Pakistanie (7 proc.), Indonezji (5 proc.), Etiopii (4 proc.) i Demokratycznej Republice Konga (3 proc.). UNICEF zauważa, że w 2016 r. około 86 proc. dzieci poniżej pierwszego roku życia było w pełni zaszczepionych przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi, 30 lat temu było to około 52 proc.

Dzięki szczepieniom większość dzieci w Europie jest uodporniona na odrę, różyczkę, świnkę, błonicę, krztusiec, tężec, poliomyelitis i wirusowe zapalenie wątroby typu B. Coraz więcej osób szczepi się przeciwko pneumokokom, meningokokom oraz wirusowi brodawczaka ludzkiego.

W Polsce każdego roku wykonuje się kilka milionów szczepień obowiązkowych. Odsetek osób zaszczepionych nadal jest wysoki, ale w ostatnich latach coraz więcej rodziców nie zgadza się na poddawanie swoich dzieci tej procedurze. W 2017 r. odnotowano 30 089 takich sytuacji, w 2010 roku było ich nieco ponad 3,4 tys.

Rodzice odmawiają szczepień m.in. w obawie przed niepożądanymi odczynami poszczepiennymi (NOP), czyli zaburzeniami stanu zdrowia, które występują w okresie czterech tygodni po podaniu szczepionki. Częstość występowania NOP zależy od rodzaju szczepionki. Przy szczepionkach stosowanych w Polsce jeden NOP występuje przeciętnie raz na 10 tys. szczepień. Specjaliści podkreślają, że ciężkie niepożądane odczyny poszczepienne, wymagające hospitalizacji, występują nieporównanie rzadziej niż powikłania chorób, przed którymi chronią.