Dieta musi być bardzo restrykcyjna
Eksperci Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowe obalają ten mit. Zalecenia żywieniowe w cukrzycy typu 2 opierają się na zasadach zdrowego żywienia, które odzwierciedla Talerz Zdrowego Żywienia - czytamy na stronie NCEŻ. Eksperci Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego rekomendują, aby 45-65 proc. energii z diety pochodziło z węglowodanów (w tym poniżej 10 proc. z cukrów prostych), ok. 15-20 proc. z białka oraz 25-40 proc. z tłuszczów, przy czym ważna jest ich jakość.
W jadłospisie chorego na cukrzycę należy zwrócić uwagę na produkty będące źródłem błonnika pokarmowego – jego minimalna dzienna ilość powinna wynosić 25 g lub 15 g/1000 kcal diety.
Trzeba ograniczyć węglowodany w cukrzycy
Nie ma takich powodów. Węglowodany złożone, pochodzące m.in. z pełnoziarnistych produktów zbożowych, powinny stanowić główne źródło energii w diecie diabetyka. Jednak należy pamiętać, że ograniczeniu podlegają cukry proste, których bogatym źródłem jest m.in. żywność przetworzona, słodycze i wyroby cukiernicze czy słodkie napoje.
Pacjenci z cukrzycą typu 2 często boją się spożywać węglowodany i eliminują znaczne ich ilości z jadłospisu. Może to jednak negatywnie wpływać na funkcjonowanie organizmu i zachodzące w nim procesy metaboliczne.
Owoce nie są wskazane w cukrzycy typu 2
Nie ma takich przeciwwskazań. Zalecenia żywieniowe w cukrzycy typu 2 nie wykluczają żadnych grup produktów spożywczych, w tym owoców. Owoce są naturalnym źródłem cukrów prostych (m.in. glukozy i fruktozy), których podaż w diecie pacjentów z zaburzeniami gospodarki węglowodanowej powinna być ograniczona. Niemniej z uwagi na wysoką wartość odżywczą, owoce nie powinny być całkowicie wyeliminowane z diety diabetyka, a spożywane w mniejszej ilości.
Nie można zapominać, że owoce są źródłem wielu witamin, składników mineralnych, przeciwutleniaczy, cennego błonnika pokarmowego oraz wody. Warto częściej sięgać po owoce świeże, najlepiej ze skórką, które są lepszym wyborem niż suszone, w zalewie czy soki owocowe.
"Pacjenci z cukrzycą powinni zadbać również o to, aby owoce nie były spożywane samodzielnie, a stanowiły element posiłku w połączeniu z produktem białkowym, tłuszczowym i/lub o wysokiej zawartości błonnika pokarmowego. Dzięki temu indeks glikemiczny posiłku będzie niższy i wydłuży się czas trawienia. To z kolei będzie zapobiegać gwałtownym wahaniom poziomu glukozy i insuliny we krwi" - podkreśla NCEŻ.
Pory posiłków nie są ważne
W tym przypadku jest akurat odwrotnie. Regularne pory spożywania posiłków są kluczowe, zaleca się, aby osoba chora na cukrzycę typu 2 jadła co 3-4 godziny. Jednak, jak podkreślają eksperci, bardzo często osoby ze stwierdzoną cukrzycą typu 2 decydują się na zaprzestanie jedzenia po godz. 18 albo zastosowanie popularnego okna żywieniowego, którego bezpieczeństwo i korzyści z jego stosowania w tej chorobie nie zostały do tej pory zatwierdzone przez żadne towarzystwo naukowe związane ze zdrowiem publicznym.
Po 2-3 godzinach od posiłku stężenie glukozy we krwi obniża się do wartości początkowych, takich jak są osiągane przed jego spożyciem. Z tego powodu, aby nie doszło do nagłego spadku poziomu glukozy we krwi (tzw. hipoglikemii), eksperci kładą szczególny nacisk na regularność w spożywaniu posiłków przez pacjentów z cukrzycą typu 2. Regularne jedzenie zapobiega gwałtownym wahaniom poziomu cukru we krwi, a tym samym niekontrolowanym wyrzutom insuliny.
Najczęstsze błędy żywieniowe pacjentów z cukrzycą typu 2
Eksperci NCEŻ wymieniają też najczęstsze błędy, jakie popełniają osoby chore na cukrzycę typu 2:
- stosowanie diet niekonwencjonalnych (np. głodówek, postów owocowo-warzywnych, diet sokowych), które mają "wpływać na poprawę stanu zdrowia",
- eliminowanie z diety pieczywa, makaronu i ziemniaków pod pretekstem, że "tuczą" i "podnoszą stężenie cukru we krwi",
- zbyt duże przerwy między posiłkami,
- spożywanie owoców bez ograniczeń, bo "przecież są zdrowe",
- stosowanie miodu i cukru trzcinowego, jako "zdrowszego zamiennika" cukru białego.