Denga zagrożeniem dla Europy
Denga, tropikalna choroba wirusowa, występuje przede wszystkim w Azji, a także w Afryce i Ameryce Łacińskiej. Jednak w ciągu kilku lat może zadomowić się na innych obszarach - w południowej Europie, na południu Stanów Zjednoczonych oraz nowych rejonach Afryki. Tak uważa Jeremy Farrar, specjalista Światowej Organizacji Zdrowia ds. chorób zakaźnych. Wysokie temperatury stwarzają sprzyjające warunki dla komarów przenoszących wirusa dengi. Rozprzestrzenianiu się sprzyja też postępująca urbanizacja.
W ostatnich latach obserwuje się znaczny wzrost zachorowań na tę chorobę. W 2022 r. było to 4,2 mln przypadków na całym świecie, osiem razy więcej niż 2002 r. Obecnie w Bangladeszu trwa najpoważniejsza w historii epidemia dengi, zmarło już ponad tysiąc osób.
– Musimy zacząć rozmawiać o dendze znacznie poważniej. Musimy przygotować kraje na to, że będą musiały radzić sobie z dodatkową presją, która nadejdzie w niedalekiej przyszłości w wielu dużych miastach - powiedział Ferrar Reutersowi. Zanim znalazł się w WHO, przez 18 lat pracował nad chorobami tropikalnymi w Wietnamie. Był też doradcą rządu Wielkiej Brytanii w sprawie COVID-19.
Jego zdaniem denga rozprzestrzeni się i stanie się endemiczna w niektórych częściach Stanów Zjednoczonych, Europy i Afryki. To za sprawą globalnego ocieplenia. Choroba stanie się poważnym wyzwaniem dla systemów ochrony zdrowia i szpitali.
– Opieka kliniczna jest bardzo intensywna, wymaga dużej liczby pielęgniarek w stosunku do liczby pacjentów – powiedział i zaznaczył, że wkrótce z tym problemem będą się musiały mierzyć ośrodki w Afryce Subsaharyjskiej.
Nie ma kierunkowego leczenia dengi. Jest natomiast dostępna szczepionka. Niedawno WHO zaleciła, aby preparat Qdenta firmy Takeda Pharmaceuticals podawać dzieciom w wieku od 6 do 16 lat z obszarów wysokiego ryzyka występowania dengi.
Zdaniem Farrara profilaktyka powinna też objąć przekształcenie części szpitali na zajmujące się dengą, badania naukowe, a także odpowiednie planowanie urbanistyczne, aby nie tworzyć nowych osiedli w pobliżu zbiorników ze stojącą wodą.
Denga - co to jest za choroba?
Denga to choroba wirusowa przenoszona przez komary, głównie z gatunku Aedes aegypti, zwane komarami tygrysimi. Komary te zachowują się inaczej niż gatunki przenoszące malarię - atakują człowieka także w pomieszczeniach zamkniętych i są aktywne przez cały dzień.
Denga występuje endemicznie w ponad 100 krajach, w klimacie tropikalnym i subtropikalnym, głównie na obszarach miejskich i półmiejskich. Każdego roku notuje się około 100-400 mln zakażeń.
Najwięcej przypadków występuje w Azji (75 proc.), a także w Ameryce Łacińskiej i Afryce.
Zakażenie jest wywoływane przez jeden z czterech wirusów dengi: DENV 1–4. Przebycie dengi wywołanej jednym typem wirusa nie chroni przed zakażeniem trzema pozostałymi. Co więcej, powtórna infekcja dengą zwiększa ryzyko poważnego przebiegu.
W 80 proc. przypadkach choroba przebiega bezobjawowo, łagodny przebieg choroby dotyczy 10-15 proc. zakażonych, w pozostałych przypadkach choroba osiąga poważny stan, wymagający interwencji medycznej i hospitalizacji.
Objawy pojawiają się od czterech do dziesięciu dni zakażeniu, choroba trwa od dwóch do siedmiu dni. Pierwsze symptomy to wysoka gorączka, ból głowy, bóle ciała, nudności i wysypka. Gdy choremu nie uda się wyzdrowieć, pojawiają się kolejne: wymioty, niepokój, poważne osłabienie, silny ból brzucha, krwawienie z dziąseł lub nosa, krew w wymiotach i stolcu, blada i zimna skóra. Może dojść do krwotoków wewnętrznych, małopłytkowości, czy wstrząsu. Pojawiają się też poważne powikłania, głównie neurologiczne i związane z układem krążenia.
Nieleczona denga może skończyć się zgonem. Śmiertelność choroby to 1 proc.