Czym jest pesymizm?

Słowo pesymizm pochodzi od łacińskiego pessimus i oznacza nic innego jak "najgorszy". Pesymizm - w przeciwieństwie do optymizmu i realizmu - jest nastawieniem człowieka do rzeczywistości, które zakłada najgorsze scenariusze.

Kim jest pesymista?

Reklama

Pesymista to osoba, która widzi otaczający świat w ciemnych barwach i ma dużą trudność w dostrzeganiu pozytywów. Pesymista często nie dostrzega sukcesów w działaniach swoich ani swoich bliskich i wiedzie życie pełne poczucia lęku często cierpiąc z powodu braku pewności siebie i niskiego poczucia własnej wartości. Pesymizm znacząco obniża komfort życia i nierzadko ma destrukcyjny wpływ na organizm oraz zdrowie psychiczne i fizyczne. Może też odebrać zadowolenie i radość z życia.

Reklama

Skąd się bierze pesymizm? Jak pesymizm wpływa na zdrowie i, przede wszystkim, jak go rozpoznać?

Reklama

Jak rozpoznać pesymistę? Cechy charakterystyczne pesymisty

Widzenie świata w czarnych barwach to jedna z cech, która znacząco utrudnia życie pesymisty. Oto inne cechy charakterystyczne dla pesymistów:

Brak wiary w siebie

Pesymista ma często niskie poczucie własnej wartości i podważa swoje umiejętności. Może to prowadzić do unikania wyzwań i ograniczania się w działaniach z obawy przed porażką. Brak wiary we własne możliwości i niska samoocena dotykają wielu pesymistów, którzy w rezultacie nie są w stanie w pełni wykorzystywać swojego potencjału.

Negatywizm

Pesymista często skupia się na negatywnych aspektach sytuacji, zdarzeń lub perspektyw, przez co nie dostrzega ich pozytywnych stron. To może z kolei prowadzić do nadmiernej ostrożności i unikania ryzyka. Pesymista ma też tendencję do widzenia problemów jako nie do pokonania. Może też przeceniać negatywne skutki możliwych wydarzeń, co prowadzi do lęku i niepokoju.

Bezsilność i bierność

Pesymista często czuje się bezsilny wobec zmiany sytuacji, także zmiany na lepsze. Zamiast podejmować działania mające na celu rozwiązanie problemów, może popaść w bierność lub unikanie trudności. W jego opinii działania i inicjatywy te mogą nie mieć sensu, zwłaszcza jeśli – w jego oczach – każde z nich prowadzi do porażki lub katastrofy.

Zawężenie perspektywy

Pesymista ma tendencję do skupiania się na krótkoterminowej perspektywie i, często, negatywnych aspektach sytuacji. Przez to traci szerszy obraz i szansę na dostrzeżenie pozytywnych aspektów danej sytuacji.

Sceptycyzm i niechęć do zmian

Pesymista zazwyczaj podchodzi do zmian z dużą dozą sceptycyzmu postrzegając je jako zagrożenie lub potencjalne źródło dodatkowych problemów. Często nie dostrzega w nich szansy na rozwój lub poprawę sytuacji.

Wyolbrzymianie negatywnych skutków

Pesymista ma tendencję do przeceniania negatywnych skutków możliwych wydarzeń. Może to prowadzić do nadmiernego lęku lub obaw przed podejmowaniem działań.

Niepewność w relacjach międzyludzkich

W oczach pesymisty związki, przyjaźnie i relacje międzyludzkie również są obarczone ryzykiem niepowodzenia. Pesymista często boi się inwestować i emocjonalnie angażować w relację, ponieważ – jak często z góry zakłada – będzie się to wiązało z bólem i rozczarowaniem.

Skłonność do izolacji

Brak pewności siebie nieuchronnie prowadzi do wycofywania się z relacji międzyludzkich i z innych społecznych aktywności i zachowań.

Perfekcjonizm

Dążenie do perfekcjonizmu, idealizowanie i wygórowane wymagania wobec siebie i innych często są powodem rozczarowań i zawodów.

Jaki wpływ na zdrowie ma negatywne myślenie?

Zdaniem badaczy, pesymizm ma bezpośredni wpływ na zdrowie fizyczne i psychiczne. I, niestety, nie jest to wpływ pozytywny. Pesymiści częściej niż optymiści cierpią na zaburzenia rytmu serca czy zespół jelita drażliwego. Często też mają słabszy i bardziej podatny na drobnoustroje układ odpornościowy.

Myślenie pesymistyczne wiąże się też nierzadko z narażeniem na długotrwały stres, a więc podniesiony poziom kortyzolu. To z kolei może wywoływać problemy z funkcjonowaniem układu pokarmowego i krwionośnego. Pesymizm silnie oddziałuje również na zdrowie psychiczne i może prowadzić do zaburzeń psychicznych, np. depresji lękowej.

Skąd się bierze pesymizm?

Z czego wynika pesymizm? Uważa się, że przyczyny pojawienia się i rozwoju pesymizmu leżą w dzieciństwie i sposobie wychowania. Zdarza się, że na pesymistyczne nastawienie do życia wpływa także nasze samopoczucie i doświadczenia życiowe. Wśród "przyczyn" pesymizmu wyróżnia się m.in.:

  • Doświadczenia z dzieciństwa. Źródła pesymizmu często leżą w wydarzeniach z dzieciństwa. Zdarza się, że niepowodzenia poniesione w przeszłości na tyle zniechęciły młodą osobę do podejmowania nowych wyzwań, że lęk przed porażką zaczął działać paraliżująco, a osoba ta zaczęła unikać tego, czego nie zna.
  • Perfekcjonizm. Dążenie do perfekcji w każdym aspekcie życia, oczekiwanie pochwał i stawianie sobie i innym zbyt wysokich wymagań nierzadko prowadzi do emocji takich jak złość, frustracja czy rozczarowanie. Wymagając perfekcji od siebie i innych osoba widzi głównie porażki.
  • Brak zaufania do innych. Brak wiary w możliwości innych może prowadzić do rozwoju pesymizmu. Może to wynikać z doświadczeń z przeszłości gdy dana osoba zawiodła się na kimś. Może też pojawiać się w relacji rodzic-dziecko i sprawiać, że rodzic staje się nadopiekuńczy i kontrolujący, co ma negatywne skutki dla całej rodziny.
  • Brak asertywności. Brak asertywności nierzadko wystawia na ciężkie sytuacje życiowe. Pesymista może godzić się na rzeczy, które przewyższają jego możliwości, a wynikająca z tego porażka wzbudza dodatkowo uczucie złości i frustrację.