Objawy, które powinny zaniepokoić
Według szacunków Światowej Organizacji Zdrowia do 2050 r. liczba wykrywanych nowych przypadków raka wzrośnie z 22 do 35 mln. W krajach mniej rozwiniętych śmiertelność spowodowana nowotworami niemal się podwoi. Wg prognoz WHO jedna na pięć osób w ciągu swojego życia zachoruje na nowotwór. Umiera z tego powodu jeden na 9 mężczyzn i jedna na 12 kobiet.
Szacuje się, że w 2022 r. odnotowano 22 mln nowych przypadków raka i 9,7 mln zgonów. W Polsce nowotwory stanowią drugą, po schorzeniach sercowo-naczyniowych, przyczynę zgonów.
4 lutego obchodzony był Światowy Dzień Walki z Rakiem. Z tej okazji lekarze przypominają, aby nie lekceważyć żadnych niepokojących objawów, zmian w organizmie i nietypowych dolegliwości. Świadomość objawów raka może pomóc we wczesnym wykryciu i zwiększyć szansę na przeżycie.
Jest grupa dolegliwości bardzo ogólnych, typowych dla większości najgroźniejszych nowotworów, które powinny skłonić do wizyty u lekarza. Są to:
- niewytłumaczalna utrata masy ciała
- guz, zgrubienie w jakimkolwiek miejscu na ciele
- krew w moczu, stolcu czy ślinie
- trudno gojące się rany
- zmiany na skórze
- podejrzanie długo utrzymujące się objawy "zwykłych" dolegliwości
- notoryczne zmęczenie i osłabienie
Nowotwory u mężczyzn
W raporcie WHO na pierwszym miejscu, zarówno pod względem liczby zachorowań, jak i zgonów, znalazł się rak płuc. W 2022 r. wykryto 2,5 mln nowych przypadków, co stanowiło 12,4 proc. wszystkich nowych zachorowań na nowotwory.
Powrót raka płuc na pierwsze miejsce w tych zestawieniach jest prawdopodobnie związany z nie zmniejszającym się odsetkiem osób palących tytoń w Azji.
Rak płuc jest najczęściej diagnozowanym nowotworem u mężczyzn. Pod względem częstości występowania na dalszych miejscach znalazły się rak prostaty i jelita grubego, natomiast w zestawieniu zgonów drugie i trzecie miejsce zajęły rak wątroby i rak jelita grubego.
Rak płuc - objawy
Początkowe objawy raka płuca są niespecyficzne i mogą być mylone z dolegliwościami wynikającymi z infekcji dróg oddechowych lub innych schorzeń, a także - u palaczy - ze skutkami wieloletniego palenia. Uwagą powinny zwracać intensywność lub długi czas trwania niektórych, pozornie błahych objawów, jak chociażby kaszel.
Najważniejsze objawy raka płuca:
- kaszel - zwłaszcza jeżeli utrzymuje się dłużej niż 2-3 tygodnie. Ten objaw dotyczy 50-70 proc. chorych na raka płuca,
- duszności - drugi, po kaszlu, z najczęstszych objawów,
- świszczący oddech,
- chrypka,
- ból w klatce piersiowej,
- odktrzuszanie wydzieliny z krwią,
- trudności w przełykaniu,
- ból w okolicy barku - pojawia się gdy mamy do czynienia z guzem Pancoasta, czyli rakiem rozwijającym się górnej części płuc (oskrzeli),
- nawracające infekcje dróg oddechowych,
- ból głowy,
- dolegliwości neurologiczne,
- ból w górnej części brzucha,
- powiększenie węzłów chłonnych szyjnych,
- utrata masy ciała,
- bóle kości,
- zmęczenie.
Rak prostaty - objawy
Rak prostaty to najczęściej diagnozowany męski nowotwór w Polsce, odpowiada za 15-20 proc. wszystkich przypadków. Każdego roku zapada na niego 16–19 tys. mężczyzn, umiera 5,5–6 tys.
Ryzyko wystąpienia raka prostaty rośnie wraz z wiekiem, najczęściej dotyczy mężczyzn w wieku 65-80, ale zdarzają się przypadki już u panów mających mniej niż 40 lat. Jak podkreślają specjaliści, w pewnym wieku ten nowotwór może dotyczyć nawet 100 proc. populacji mężczyzn. Dlatego jego objawy mogą być mylone z dolegliwościami wynikającymi z coraz bardziej zaawansowanego wieku. Głównie dotyczą problemów z oddawaniem moczu.
Najczęstsze objawy raka prostaty:
- częstsze oddawanie moczu, także w nocy,
- nierówny strumień podczas oddawania moczu,
- trudności z rozpoczęciem mikcji,
- nagłe parcie na pęcherz,
- pieczenie lub ból podczas oddawania moczu,
- krew w moczu,
- uczucie niepełnego opróżnienia pęcherza, zalegania moczu w pęcherzu,
- trudności w utrzymaniu moczu,
- ból w kroczu lub podbrzuszu,
- zaburzenie erekcji,
- krew w spermie,
- utrata masy ciała.
Rak jelita - objawy
Z danych Światowej Organizacji Zdrowia wynika, że rak jelita grubego jest trzecim najczęstszym nowotworem na świecie pod względem liczby wykrywanych przypadków i zgonów. A w populacji globalnej zajmuje drugie miejsce pod względem śmiertelności. W Polsce wykrywa się 18 tys. nowych przypadków raka jelita grubego rocznie.
Rak ten dotyka głównie osoby starsze, ryzyko wystąpienia poważnie wzrasta po 50. roku życia. Możliwości leczenia tego raka są ograniczone, bo bardzo często wykrywany jest w zaawansowanym stadium. Guz może rosnąć przez kilka, kilkanaście lat, nie dając przy tym żadnych objawów. Pierwsze sygnały są niespecyficzne, więc mogą być mylone z dolegliwościami związanymi z układem pokarmowym.
Jakie objawy występują najczęściej? Są to:
- silny ból brzucha lub inny dyskomfort w jamie brzusznej,
- wyczuwalny guz w jamie brzusznej.
- krew w stolcu lub zmiana jego wyglądu,
- zmiany w rytmie wypróżnień,
- uczucie niepełnego wypróżnienia,
- zaparcia i biegunki,
- wzdęcia, kolka jelitowa
- osłabienie i zmęczenie,
- zmniejszenie masy ciała,
- ołówkowaty stolec,
- niedokrwistość wynikająca z niedoboru żelaza.