Co to jest dna moczanowa? Objawy są bolesne, powodem kryształki
Dna moczanowa, podagra, skaza moczanowa czy artretyzm to nazwa tej samej choroby. W jej przebiegu dochodzi do odkładania się w tkankach kryształów moczanu sodu. Ważnym elementem leczenia dny moczanowej jest dieta z ograniczeniem produktów bogatych w związki purynowe.
Dna moczanowa to zapalenie stawów, które powoduje odkładanie się kryształków moczanu sodu. Jest to skutek zwiększonego stężenia kwasu moczowego - hiperurykemii.
Dochodzi do niego, gdy następuje zwiększenie wytwarzania lub problem z wydalaniem tego związku z organizmu. Dna moczanowa lubi występować w zestawie z innymi schorzeniami - cukrzycą, nadciśnieniem tętniczym, otyłością, zaburzeniami lipidowymi czy chorobą niedokrwienną serca.
Jak się objawia artretyzm?
Dna moczanowa powoduje powstanie stanu zapalnego. Jego objawami jest silny ból,
bolesność w dotyku, obrzęk, zaczerwienienie i ograniczenie ruchomości stawu. Może być także zwiększona temperatura w obrębie stawu, tzw. jego ucieplenie.
Gdy choroba jest zaawansowana, następuje uszkodzenie narządu ruchu i brak zdolności do samodzielnego funkcjonowania a w efekcie spadek jakości życia. Dna moczanowa ma także inne następstwa - prowadzić może do rozwinięcia się również m.in.: kamicy moczowej, uszkodzenia nerek (nefropatii moczanowej), tworzenia guzków dnawych w tkankach miękkich.
W większości przypadków dotyczą stawu podstawy dużego palca u nogi. Rzadziej choroba rozwija się w obrębie innych stawów, w tym m.in. w: kolanowym (tzw. gonagra), kciuka (tzw. chiragra),
barkowym (tzw. omagra) czy kręgosłupa (tzw. rachidagra).
Kto jest w grupie ryzyka zachorowania? Kobiety są dłużej chronione
Jest kilka czynników, które mogą wpłynąć na rozwój dny moczanowej. Mężczyźni chorują częściej niż kobiety, najwięcej przypadków choroby jest w wieku średnim lub starszym – młodzi ludzie chorują sporadycznie.
Choroba występuje do 20 razy częściej wśród panów i jej przebieg u mężczyzn jest cięższy niż u kobiet, zwłaszcza jeśli rozwinie się w młodości. Jednak zwykle pierwsze objawy pojawiają się u mężczyzn w wieku 45–60 lat. W przypadku kobiet choroba daje o sobie znać z reguły dekadę później, bo chronią je żeńskie hormony płciowe.
Inna przyczyna schorzenia to genetyczne zaburzenia w metabolizmie kwasu moczowego i nieprawidłowy sposób odżywiania, bogaty w puryny, z których powstaje kwas moczowy.
Kolejne czynniki to nadmierne spożywanie alkoholu, odwodnienie organizmu, stosowanie leków, które zwiększają ryzyko ataku choroby (np. kwasu acetylosalicylowego, leków moczopędnych), zakażenie, niedawny uraz lub operacja.
Jak leczy się dnę moczanową? Trzeba zmienić styl życia
W tym schorzeniu kluczowa jest zmiana stylu życia i stosowanie leków. Ich rodzaj zależy od stopnia zaawansowania choroby. W czasie ataku podaje się głównie niesteroidowe leki przeciwzapalne, glikokortykosteroidy, kolchicynę.
Potem stężenie kwasu moczowego reguluje się zmianami w stylu życia, zwłaszcza wprowadzeniem diety i lekami. W łagodzeniu dolegliwości pomagają okłady z lodu i unieruchomienie chorego stawu. Chorzy powinni wykluczyć z jadłospisu:
- ryby i owoce morza, takie jak: pstrąg, makrela, flądra, lin, sola, szczupak, karp, łosoś, szprotki wędzone, sardynki, kawior, śledzie, krewetki,
- mięso, takie jak: podroby, dziczyzna, kurczak, cielęcina, jagnięcina, sosy, wywary, galarety mięsne,
- wędliny, np. kiełbasa, kaszanka, pasztet, szynka, parówki, salceson, mielonki mięsne,
- warzywa, zwłaszcza strączkowe, takie jak: groch, fasola, kukurydza, soczewica, groszek zielony, rabarbar, zielona fasolka szparagowa, brokuły, kalafior,
- nabiał, taki jak: tłusty ser twarogowy, sery topione i pleśniowe,
- grzyby: prawdziwki, pieczarki, boczniaki,
- alkohol, kawa, mocna herbata, kakao,
- konserwy, pieprz, musztarda, czekolaga, ocet, marynaty, ostre przyprawy i przyprawy korzenne.
Warto skupić się na utrzymywaniu prawidłowego poziomu kwasu moczowego. W tym celu powinno się zadbać o właściwą wagę, ograniczenie alkoholu, rzucenie palenia, prawidłowe odżywianie z ograniczeniem puryn, odpowiednie nawodnienie organizmu i regularny ruch oraz leczenie chorób, które wspomagają rozwój dny moczanowej.