Coraz mniej Polaków się rodzi. Jedna z przyczyn to niepłodność
Niepłodność to nie tylko poważny problem medyczny i psychologiczny. Ma także wymiar społeczny, ekonomiczny i demograficzny. Liczba urodzeń w Polsce spada od lat, a kolejne dane są coraz bardziej alarmujące. W grudniu 2023 roku urodziło się jedynie 19 tys. dzieci.
Jednym z powodów coraz niższej dzietności Polaków są też problemy z zajściem w ciążę. Wiele osób, zwłaszcza tych, które ukończyły 35. rok życia, boryka się z problemami związanymi z płodnością.
Przyczyny niepłodności są złożone. Czasami to efekt chorób metabolicznych, zaburzeń hormonalnych, czy nieprawidłowej budowy albo pracy układu rodnego jednego z partnerów. Do tego kłopot z poczęciem dziecka dotyczy też par, które starają się nie tylko o pierwsze, ale i o kolejne dziecko.
Mówimy wtedy o tzw. niepłodności wtórnej, która dotyczy około 15 proc. par. Jej leczenie jest skomplikowane i może wymagać leczenia farmakologicznego, zabiegów chirurgicznych albo metod wspomaganego rozrodu, takich jak inseminacja czy zapłodnienie in vitro.
Co może wspomóc płodność? Słońce przychodzi z pomocą
Trwają badania nad tym, które czynniki wpływają na płodność kobiet i w jaki sposób mogą je modyfikować. Naukowcy badają różne potencjalne przyczyny niepłodności, takie jak czynniki środowiskowe, i badają, co może poprawić szansę zajścia w ciążę.
W niedawnym badaniu opublikowanym w czasopiśmie "Steroids", wykazano, że ekspozycja na światło słoneczne może poprawić parametry płodności u kobiet w wieku 30–40 lat. Jeśli wystawią się na działanie promieni słonecznych jesienią i wiosną, mogą poprawić swoją rezerwę jajnikową.
Naukowcy zbadali poziom hormonu AMH i to, jak zmieniał się w różnych porach roku. Wyniki były znaczące w przypadku kobiet po 30. roku życia, które doświadczyły wyższego poziomu AMH wiosną i jesienią, gdy intensywność promieniowania słonecznego była umiarkowana.
Zwiększenie płodności kobiet w ten sposób tylko w pewnym wieku
Naukowcy sprawdzili, jak ekspozycja na słońce wpływa na płodność kobiet w młodszym i starszym wieku. Badanie przeprowadzono w Izraelu i objęło 2235 kobiet, głównie w wieku od 20 do 40 lat. Badacze chcieli lepiej zrozumieć związek między ekspozycją na promieniowanie słoneczne, hormonem AMH i wskaźnikiem płodności kobiet.
Autorzy badania analizowali dane uczestników przez cztery lata. Zmierzyli promieniowanie słoneczne w Izraelu i odkryli, że poziom AMH spada wraz z wiekiem, dlatego podzielili uczestniczki eksperymentu na dwie grupy: 20–29 lat i 30–40 lat.
W przypadku kobiet z młodszej grupy badacze nie znaleźli związku między poziomem AMH a porą roku lub intensywnością promieniowania słonecznego. Wyniki różniły się jednak w przypadku kobiet w grupie 30–40 lat.
Naukowcy odkryli, że u starszych kobiet poziom AMH wzrósł wiosną i jesienią, gdy intensywność promieniowania słonecznego była umiarkowana, w porównaniu z miesiącami zimowymi, gdy słońca było niewiele.
Wyniki badań są korzystne dla kobiet 30 plus, które planują ciążę
Badacze odkryli, że uczestniczki grupy 30–40-letniej, u których poziom AMH mierzono w miesiącach letnich, miały znacznie wyższy poziom AMH niż te, u których mierzono poziom AMH w miesiącach zimowych.
Wyniki wskazują, że ekspozycja na umiarkowane promieniowanie słoneczne może być pomocna dla kobiet po trzydziestce, które starają się zajść w ciążę. Badacze nie zaobserwowali jednak tego efektu u kobiet poniżej 30. roku życia, co wskazuje, że promieniowanie słoneczne może w większym stopniu wpływać na płodność kobiet wraz z wiekiem.
Jednak, aby zrozumieć w pełni te czynniki, potrzebne są dalsze badania. Płodność kobiet nadal jest pod lupą naukowców. Wiadomo, że zależy ona od wielu elementów i niektóre z nich można modyfikować.
Na przykład zarówno otyłość, jak i niedowaga mogą zwiększać problem z poczęciem dziecka. Podobnie niekorzystnie działa na płodność palenie tytoniu lub intensywne picie alkoholu.