Limerencja a miłość. Kluczowa jest niepewność
Limerencja to stan mimowolnej obsesji na punkcie drugiej osoby. Doświadczenie to różni się od zwykłego pożądania seksualnego, bo osoba w tym stanie niekoniecznie chce uprawiać seks z obiektem pożądania i może też nie chcieć mieć z nim związku.
Jak podkreśla "Psychology Today", doświadczenie limerencji różni się od miłości czy pożądania tym, że opiera się na niepewności, że osoba, której pragniesz, zwana "obiektem limerencji", pragnie także ciebie. Ponieważ limerencja jest pragnieniem bycia pożądanym, jest to doświadczenie, które dotyka nas fizycznie i emocjonalne. Ponieważ uwaga skupia się na tym, czy obiekt pożądania odwzajemnia uczucia, a nie na faktycznym zakochaniu się w danej osobie, jest ona prawie zawsze jednostronna.
Doświadczenie limerencji obejmuje obsesyjne myślenie o obiekcie swoich pragnień, nadmiernie pozytywną ocenę tej osoby i tęsknotę za odwzajemnieniem. W tym stanie odczuwamy ekstazę, a nasze życie psychiczne skupia się na namiętnym, niezaspokojonym pragnieniu. Może również skutkować stanem rozpaczy, jeśli nasze uczucia nie są odwzajemnione.
Skąd się wzięło to pojęcie?
Limerencja to pojęcie ukute przez psycholożkę Dorothy Tennov, która użyła go w swojej książce "Love and Limerence" z 1979 roku. Na początku reakcji limerentnej często myśli o osobie, która ją pociąga i sprawia jej to wielką przyjemność.
Przyjemność ta nasila się i prowadzi do uniesienia lub radości, jeśli istnieje cień wzajemności ze strony obiektu naszej fascynacji. Osoba może zacząć od nowa odtwarzać i analizować każdą interakcję, jaką miała z daną osobą, pod kątem oznak, że darzy ją uczuciami. Jeśli je znajdzie, wzrasta jej poczucie własnej wartości, że taka osoba jest nią zainteresowana.
Ten ekstatyczny i obsesyjny stan może zakończyć się uczuciem smutku, rozpaczy lub obojętności, bo jest stanem o ogromnej intensywności, który dominuje życie. Podczas doświadczenia limerencji myśli o obiekcie pożądania mogą być uporczywe i natrętne.
Jakie są fizyczne objawy limerencji?
Fizycznie możemy odczuwać takie objawy, jak bicie serca, zaczerwienienie twarzy i drżenie lub osłabienie, gdy myśli o tej osobie. Do tego odczuwa wzmożony niepokój i strach, aby nie zrobić lub nie powiedzieć czegoś w pobliżu obiektu swoich pragnień, co mogłoby ich zniechęcić. Osoba może czuć się skrępowana i nadmiernie skupiona na tym, jak wygląda i co mówi.
Niepewność jest konieczna. W limerencji osoba nie może wiedzieć, co tak naprawdę czuje do niej obiekt jej pożądania i zazwyczaj będzie ukrywać swoje uczucia do drugiej osoby, najlepiej jak potrafi, dopóki nie będzie bardziej pewna, że druga osoba odwzajemnia jej uczucia.
Według psycholożki Dorothy Tennov zdrowe osoby mogą znaleźć się w stanie obsesji, jakiego nigdy by się nie spodziewały. Kiedy otrząsną się po tym doświadczeniu, ich życie często wraca do normy. Jak napisała o mechanizmie powstawania limerencji Tennov: "Podziwiasz tę osobę, pociąga cię fizycznie, widzisz lub myślisz, że dostrzegasz cień możliwej wzajemności i proces zostaje uruchomiony”.
Niektórzy twierdzą, że limerencję można uznać za zaburzenie psychiczne, o ile zakłóca funkcjonowanie jednostki w życiu codziennym. Trwa debata na temat tego, czy limerencję należy dodać do zaburzeń psychicznych, ale jak dotąd tak się nie stało.