Kto nie dostanie skierowania do sanatorium? Lista wykluczeń jest długa

Wielu Polaków marzy o pobycie w sanatorium. Leczenie uzdrowiskowe to forma terapii, która może przynieść znaczącą poprawę stanu zdrowia, szczególnie w przypadku chorób przewlekłych. Jednak nie wszyscy pacjenci mogą zostać zakwalifikowani do takiego leczenia. Decyzja zależy od stanu zdrowia, zdolności do samoobsługi oraz przeciwwskazań medycznych. W artykule wyjaśniamy, kto może ubiegać się o skierowanie, jakie są warunki kwalifikacji oraz jakie choroby wykluczają możliwość wyjazdu do uzdrowiska.

Skierowanie do sanatorium - podstawa prawna

Leczenie uzdrowiskowe w Polsce jest gwarantowane prawnie i reguluje je Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 5 stycznia 2012 roku (Dz.U. 2012.14) oraz Rozporządzenie z dnia 7 lipca 2011 roku (Dz.U. 11.142.835). Dokumenty te określają zasady kierowania pacjentów do zakładów lecznictwa uzdrowiskowego, częstotliwość leczenia oraz wzór skierowania. Lekarz ubezpieczenia zdrowotnego, wystawiając skierowanie, musi uwzględnić zarówno wskazania, jak i przeciwwskazania do terapii uzdrowiskowej.

Kto otrzyma skierowanie na leczenie uzdrowiskowe?

Skierowanie na leczenie uzdrowiskowe może wystawić każdy lekarz ubezpieczenia zdrowotnego, który ma umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia. Nie musi to być więc lekarz z poradni specjalistycznej lub ze szpitala. Skierowanie może wystawić też lekarz rodzinny. Podczas kwalifikacji lekarz bierze pod uwagę:

• stan zdrowia pacjenta,
• możliwość wykorzystania naturalnych surowców leczniczych,
• przebieg choroby będącej wskazaniem do leczenia,
• efekty wcześniejszego leczenia uzdrowiskowego (jeśli pacjent już z niego korzystał),
• zdolność do samoobsługi i samodzielnego poruszania się.

Niestety, nie każdy otrzyma skierowanie na leczenie uzdrowiskowe. Pacjent musi być wystarczająco sprawny, aby odbyć podróż do uzdrowiska i uczestniczyć w zabiegach. Jeżeli też wcześniejsze terapie w warunkach uzdrowiskowych nie przynosiły żadnych efektów, wówczas lekarz również może nie zdecydować się na kolejną próbę.

Kto nie dostanie skierowania do sanatorium?

Nie wszyscy pacjenci mogą skorzystać z leczenia uzdrowiskowego. Przeciwwskazania ogólne obejmują:

• stany, w których terapiauzdrowiskowa mogłaby pogorszyć zdrowie,
• choroby zakaźne w fazie ostrej,
• ciążę i okres połogu,
• czynną chorobę nowotworową (w przypadku czerniaka, białaczki, chłoniaków – 5 lat od zakończenia leczenia; w przypadku innych nowotworów – 12 miesięcy).

Dodatkowo, jak wspomnieliśmy, pacjent musi być samodzielny i zdolny do samoobsługi. To oznacza, że musi być zdolny do poruszania się bez asysty, do załatwiania swoich potrzeb biologicznych samodzielnie (jedzenie, ubieranie się, kąpiel).

Szczegółowe przeciwwskazania medyczne [LISTA CHORÓB]

Jakie choroby kategorycznie wykluczają możliwość wyjazdu do sanatorium? Kluczowe znaczenie mają wskazania i przeciwwskazania określone w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z 5 stycznia 2012 r. w sprawie sposobu kierowania i kwalifikowania pacjentów do zakładów lecznictwa uzdrowiskowego (Dz.U.2012.14). Dodatkowo, w zależności od jednostki chorobowej, istnieje szereg szczegółowych przeciwwskazań dotyczących konkretnych schorzeń.

Choroby ortopedyczne i neurologiczne

Pacjenci z niektórymi schorzeniami układu kostno-mięśniowego oraz nerwowego mogą nie otrzymać skierowania. Szczególne przeciwwskazania obejmują:

• nowotwory złośliwe kości lub chrząstki stawowej w okresie do 12 miesięcy od zakończenia leczenia,
• zaawansowane stany zapalne kości i szpiku kostnego,
• stany po udarach mózgu z utrwalonymi niedowładami,
• padaczkę z częstymi napadami (co najmniej raz w miesiącu),
• stwardnienie rozsiane w okresie zaostrzenia,
• całkowite wypadnięcie jądra galaretowatego oraz inne stany wymagające interwencji chirurgicznej.

Problemy kardiologiczne i naczyniowe

Pacjenci z ciężkimi chorobami układu krążenia również nie zostaną zakwalifikowani na leczenie uzdrowiskowe. Główne przeciwwskazania to:

• niekontrolowane nadciśnienie tętnicze III stopnia,
• ostry zawał serca (w tym w okresie do 40 dni po zawale),
• niestabilna choroba wieńcowa,
• przewlekła niewydolność serca w III lub IV klasie NYHA,
• złośliwe zaburzenia rytmu serca,
• rozwarstwiający tętniak aorty.

Dodatkowo, do przeciwwskazań należą także poważne schorzenia naczyń obwodowych, np. zaawansowana miażdżyca naczyniowa czy zakrzepowe zapalenie żył w ostrej fazie.

Choroby układu oddechowego i pokarmowego

Osoby cierpiące na poważne schorzenia układu oddechowego także mogą nie uzyskać skierowania. Wykluczające choroby to:

• aktywna gruźlica,
• ostre infekcje płuc i oskrzeli,
• ciężka postać astmy oskrzelowej,
• rozstrzenie oskrzeli na tle gruźlcowym,
• niewydolność oddechowa.

W przypadku układu pokarmowego przeciwwskazania obejmują:

• nowotwory układu trawienia przed upływem 12 miesięcy od zakończenia leczenia,
• ostre wirusowe zapalenia wątroby,
• marskość wątroby,
• ostre zapalenie trzustki,
• ciężkie postacie choroby Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejącego zapalenia jelita grubego.

Cukrzyca, otyłość i choroby endokrynologiczne

Nie wszystkie osoby chore na cukrzycę mogą skorzystać z leczenia uzdrowiskowego. Przeciwwskazania obejmują:

• cukrzycę w okresie kwasicy i stanach przedśpiączkowych,
• stopę cukrzycową ze zgorzelą,
• zaawansowane powikłania naczyniowe i nerkowe.

Otyłość także może stanowić problem, zwłaszcza gdy współwystępuje z niewydolnością serca czy poważnymi zaburzeniami hormonalnymi. W przypadku chorób endokrynologicznych na leczenie uzdrowiskowe nie zostaną zakwalifikowane osoby z:

• nadczynnością tarczycy w okresie niewyrównania,
• ostrym stanem zapalnym tarczycy,
• zespołem Cushinga w czynnym stadium choroby.

Jak wygląda procedura uzyskania skierowania?

Jeśli lekarz potwierdzi, że pobyt w sanatorium będzie korzystny dla Twojego zdrowia, możesz przystąpić do formalności związanych ze składaniem wniosku. Oto kolejne kroki, które warto podjąć:

• Wypełnienie wniosku – formularz można pobrać w przychodni POZ, u lekarza specjalisty lub na stronie NFZ. Należy go starannie wypełnić, podając wszystkie wymagane informacje o stanie zdrowia.
• Załączenie dokumentacji medycznej – do wniosku warto dołączyć aktualne wyniki badań, opisy przebytych chorób oraz historię leczenia, co może wpłynąć na szybsze rozpatrzenie zgłoszenia.
• Złożenie wniosku w NFZ – po skompletowaniu dokumentacji wniosek należy dostarczyć do odpowiedniego oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia (osobiście, pocztą lub elektronicznie, jeśli istnieje taka możliwość).
• Oczekiwanie na decyzję – NFZ ocenia wniosek pod kątem zasadności skierowania na leczenie sanatoryjne. W przypadku pozytywnej decyzji pacjent otrzymuje informację o przyznanym miejscu oraz terminie wyjazdu.
• Przygotowanie do wyjazdu – po otrzymaniu skierowania warto zapoznać się z warunkami pobytu, listą rzeczy do zabrania oraz zasadami obowiązującymi w danym sanatorium.

Czy warto ubiegać się o leczenie uzdrowiskowe?

Leczenie uzdrowiskowe to szansa na poprawę zdrowia i jakości życia, szczególnie dla osób z chorobami przewlekłymi. Jednak nie każdy może z niego skorzystać – decyzja zależy od stanu zdrowia, zdolności do samoobsługi oraz braku przeciwwskazań medycznych. Jeśli spełniasz warunki, warto skonsultować się z lekarzem i rozpocząć procedurę uzyskania skierowania.