Kolano to jeden z najbardziej skomplikowanych stawów w organizmie, który – na dodatek - narażony jest na urazy.
Kolano. Jeden z najbardziej skomplikowanych stawów w naszym ciele
Staw kolanowy to staw zawiasowy, który obejmuje trzy główne kości: udową, piszczelową i strzałkową. Na dodatek znajduje się w nim chrząstka stawowa, która stanowi swego rodzaju amortyzator absorbując siły podczas ruchu stawu i umożliwiając płynne poruszanie się kości. Staw kolanowy stabilizowany jest również przez więzadła (krzyżowe i boczne). Znajduje się w nim również łąkotka, torbiele maziowe z płynem maziowym, który redukuje tarcie i ułatwia ruch. Dodatkowo w stawie kolanowym są mięśnie i ścięgna.
Ból kolana. Co może oznaczać?
Czynników powodujących ból kolan jest wiele – zaczynając od urazów takich jak naciągnięcia, skręcenia czy naderwania ścięgien po choroby zwyrodnieniowe stawów. Przyjrzyjmy się najczęstszym przyczynom bólu kolan:
- Urazy i naciągnięcia. Ból kolan mogą powodować urazy, takie jak skręcenie, naderwanie więzadeł lub naciągnięcie mięśni.
- Zapalenie stawów. Ból kolan mogą wywoływać takie choroby jak reumatoidalne zapalenie stawów czy toczeń rumieniowaty układowy. Oba te schorzenia mogą prowadzić do zapalenia stawów kolanowych – a co za tym idzie – bólu i obrzęku.
- Zwyrodnienie stawów. To postępujące schorzenie, w którym chrząstka stawowa ulega zużyciu. Prowadzi to do bólu, sztywności i ograniczenia ruchomości stawów.
- Chondromalacja rzepki. Schorzenie to charakteryzuje się uszkodzeniem chrząstki pod rzepką i może prowadzić do bólu przy ruchu stawu kolanowego.
- Zespół rzutki piszczelowej. Występuje wówczas gdy pasmo tkanki łącznej na zewnątrz uda (rzutka piszczelowa) staje się nadmiernie napięte. Wywołuje to ból kolanowy.
- Zespół rzepki biegacza. Często występuje u biegaczy i jest związane z nadmiernym naciskiem na staw kolanowy. Prowadzi do bólu i zapalenia rzepki.
- Naderwanie łąkotki. W kolanie znajdują się łącznotkankowe, chrzęstno-włókniste struktury w kształcie półksiężyców. Umiejscowione są między powierzchniami chrzęstnymi kości udowej i piszczelowej. Ich naderwanie to częsty powód bólu kolana. Oprócz bólu może wystąpić obrzęk i trudności w poruszaniu.
- Cysta Bakera. Jest to torbiel wypełniona płynem, która może powstać w wyniku nagromadzenia płynu stawowego w okolicach stawu kolanowego.
- Zakażenie. Choć zdarza się to dość rzadko zakażenie stawu kolanowego może być przyczyną bólu.
W przypadku bólu stawu kolanowego niezwykle ważna jest konsultacja ortopedyczna, zdiagnozowanie źródła bólu i wprowadzenie odpowiedniego leczenia.
Jak dbać o właściwą kondycję kolan?
Odpowiednia dbałość o staw kolanowy może przyczynić się do zachowania jego dobrej kondycji na dłuższy czas i uniknięcia urazów i schorzeń. Jak dbać o staw kolanowy?
Istotne jest utrzymywanie zdrowej masy ciała, ponieważ nadwaga zwiększa obciążenie stawu. Ważna jest także regularna aktywność fizyczna, która pozwala wzmocnić mięśnie wokół stawu kolanowego i regularne rozciąganie mięśni i ścięgien, które pomaga utrzymać odpowiednią elastyczność.
Stawom kolanowym nie sprzyja długotrwałe siedzenie lub stanie, ponieważ może prowadzić do sztywności stawu. Warto robić przerwy i zmieniać pozycję co pewien czas. Stawom kolanowym może też szkodzić dźwiganie, zwłaszcza nieumiejętne, ciężarów i noszenie niewłaściwego – niewspierającego amortyzacji - obuwia.