Popcornowe płuca - co to za schorzenie?
Popcornowe płuca to schorzenie inaczej nazywane zarostowym zapaleniem oskrzelików (najmniejszych elementów układu oddechowego), podobne do przewlekłej obturacyjnej choroby płuc. Choroba uszkadza drogi oddechowe w płucach, zmniejsza przepływ powietrza, co prowadzi do skurczu oskrzeli, duszności, silnego kaszlu i sinicy.
Choroba spowodowana jest wdychaniem szkodliwych substancji chemicznych. Nazwa wzięła się od wypadku sprzed kilkunastu lat, kiedy w fabryce popcornu kilka osób zatruło się oparami diacetylu, środka nadającemu żywności aromat masła. Diacetyl stosowany jest nie tylko w aromatyzowaniu popcornu, znaleźć go można również w kawie, słodyczach, wypiekach i piwie.
Wdychane zanieczyszczone diacetylem powietrze dociera do płuc, powodując stan zapalny w oskrzelikach, ich bliznowacenie i zmniejszanie przepustowości.
Popcornowe płuca - czynniki ryzyka
Diacetyl, po tym jak powodował zrostowe zapalenie oskrzelików u osób pracujących przy pakowaniu popcornu, jest coraz rzadziej stosowany w żywności. Jest jednak używany w niektórych smakach papierosów elektronicznych w Stanach Zjednoczonych. W Europie jest zakazany jako składnik e-papierosów i liquidów, po kilku przypadkach zachorowań ograniczyła go również Kanada.
Oskrzeliki może uszkadzać także aldehyd octowy, znajdujący się w papierosach elektronicznych i dymie z marihuany.
Co jeszcze może powodować popcornowe płuca:
- opary tlenku metalu, produkt uboczny spawania,
- formaldehyd, rakotwórcza substancja chemiczna znajdująca się w klejach i materiałach budowlanych,
- dwutlenek siarki, powstający podczas spalania paliw kopalnych,
- amoniak,
- chlor,
- tlenki azotu,
- kwas chlorowodorowy,
- iperyt siarkowy, broń chemiczna znana jako gaz musztardowy.
Zrostowe zapalenie oskrzelików może być też powikłaniem po poważnych chorobach płuc, jak zapalenie oskrzeli lub płuc. Może też być skutkiem ubocznym reumatoidalnego zapalenia stawów, wrzodziejącego zapalenia jelita grubego, a także przewlekłym efektem odrzucenia nowego narządu po przeszczepie płuc. Jak wykazują badania, zespół zarostowego zapalenia oskrzelików jest przyczyną 25 proc. zgonów po roku od transplantacji.
Popcornowe płuca - objawy
Najczęściej występujące objawy tego schorzenia to duszność i suchy kaszel. Pojawiają się ciągu dwóch tygodni do dwóch miesięcy po zainfekowaniu, przebywaniu w pobliżu toksycznego gazu. Symptomy te będą się nasilać zwłaszcza podczas pracy fizycznej czy przy intensywnych ćwiczeniach. W przypadku odrzucenia przeszczepu płuc dolegliwości mogą się pojawić po kilku miesiącach.
Innym sygnałami popcornowych płuc są: przewlekłe zmęczenie bez wyraźnego powodu, świszczący oddech, trzeszczenie u podstawy płuc.