Najkrócej przyczynę choroby Hashimoto można przedstawić jako atak autoprzeciwciał na własną tarczycę w wyniku czego tarczyca zaczyna chorować. To przewlekłe, autoimmunologiczne zapalenie tarczycy. Może wystąpić w każdym wieku, bywa dziedziczne.
Pacjent wyjątkowy: ciężarna
W okresie ciąży trzeba zapobiegać niedoborowi hormonów tarczycy, bo może mieć to negatywne skutki. Hormony tarczycy są niezbędne do utrzymania ciąży i prawidłowego rozwoju mózgu płodu. Ich niedobór może prowadzić do upośledzenia rozwoju neuropsychologicznego dziecka.
Nie ma znaczenia czy choroba została wykryta lata przed ciążą czy już w czasie ciąży: musi być odpowiednio leczona. Trzeba jednak wiedzieć, że choroba się rozwija albo wymaga modyfikacji leczenia, a nie każda ciężarna bada się w tym kierunku. Polskie towarzystwa naukowe zalecają (a nie nakazują) oznaczenie stężenia TSH u wszystkich kobiet planujących ciążę i w pierwszym trymestrze ciąży, zwłaszcza u kobiet, z grupy podwyższonego ryzyka chorób tarczycy, a także profilaktykę jodową u wszystkich ciężarnych i karmiących. W przypadku nieprawidłowych wyników badań zaleca się poszerzenie diagnostyki chorób tarczycy.
Profilaktyczne badania są ważne, ponieważ wiele objawów choroby Hashimoto można traktować jak objawy ciąży. Raczej każda przyszła mama czasem czuje się zmęczona, senna, ma trudności z koncentracją i dokuczają jej zaparcia. Do tego przybiera na wadze, co w ciąży nie budzi niepokoju.
Pacjent wyjątkowy: senior
Starsi pacjenci rzadko sami zgłaszają dolegliwości typowe dla hashimoto. Jeśli już tak się dzieje, to dotyczą one objawów, które zwykle są przypisywanie wiekowi. W tym problem, bo seniorzy często usprawiedliwiają wiekiem nowe i niepokojące objawy, jak rozkojarzenie, zapominanie, szybkie męczenie się nawet po niewielkim wysiłku albo uczucie chłodu.
Dlatego u seniorów problem z tarczycą może się skrycie rozwijać. Niepokój powinny wzbudzić zwłaszcza duże zmiany w zdrowiu, np. poprawa wartości ciśnienia i częstości bicia serca. Z jednej strony wydawałoby się budujące, że senior nie potrzebują leku, bo ciśnienie tętnicze lub tętno nagle spada do bardzo niskich wartości. Ale z drugiej: przecież musi być jakaś przyczyna „poprawy zdrowia”. Pamiętajmy, że z wiekiem choroby układu krążenia raczej się nasilają, a nie wycofują i chory zdrowieje. Objawem takiej pozornej normalizacji ciśnienia krwi może być właśnie niedoczynność tarczycy. I wcale nie jest to dobre, bo hashimoto zwiększa ryzyko problemów sercowych. Czerwona lampka powinna się zapalić także w kwestii snu. Jeśli do tej pory senior narzekał na kłopoty ze snem, bezsenność, a nagle zaczął spać jak suseł, to przyczynę tej „poprawy jakości snu” może być problem z tarczycą.