W ostatnich latach zwiększyło się zapotrzebowanie na świadczenia z zakresu zdrowia psychicznego. Jak podaje ministerstwo zdrowia, w ciągu ostatnich dziesięciu lat liczba pacjentów leczonych ambulatoryjnie zwiększyła się o połowę, a leczonych stacjonarnie o jedną trzecią.
Co najmniej 10 proc. dzieci i młodzieży (900 tys. osób do 18. roku życia) wymaga opieki i pomocy psychiatryczno-psychologicznej. Jak podaje resort zdrowia, rośnie liczba osób po 65. roku życia potrzebujących opieki psychogeriatrycznej. "Wciąż jako wysokie oceniane jest zagrożenie popełnieniem samobójstwa", choć "sytuacja w Polsce nie odbiega w tym zakresie od średniej europejskiej" - zaznacza ministerstwo w ocenie wydanej z okazji startującego Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego.
Zdaniem ekspertów resortu, zagrożenie dla zdrowia psychicznego w obecnych czasach stanowią przede wszystkim: bezrobocie, stres w pracy, bieda, emigracja zarobkowa, nadużywanie alkoholu i narkotyków.
Wiceminister zdrowia Adam Fronczak podkreślił, że Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego przekształca opiekę stacjonarną nad osobami leczonymi psychiatrycznie na opiekę dzienną. Zaznaczył, że dzięki temu pacjenci będą mogli być leczeni i jednocześnie pozostawać w swoim środowisku. "Leczenie psychiatryczne to nie tylko szpital i leki" - dodał.
"Leczenie stacjonarne powinno być ostatecznością, a nie priorytetem jak obecnie" - podkreślił konsultant krajowy w dziedzinie psychiatrii Marek Jarema.
Jak poinformował kolei konsultant wojewódzki w dziedzinie psychiatrii Jacek Wciórka, w ramach programu mają być tworzone centra opieki kryzysowej, rozszerzona ma zostać pomoc społeczna dla osób leczonych psychiatrycznie. Program ma objąć także edukację dotyczącą chorób psychicznych i badania naukowe.
Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego jest realizowany przez ministrów: zdrowia, edukacji narodowej, pracy i polityki społecznej, nauki i szkolnictwa wyższego, sprawiedliwości, obrony narodowej oraz spraw wewnętrznych i administracji. W jego realizację mają włączyć się także Narodowy Fundusz Zdrowia, samorządy wszystkich szczebli. Będą mogły wziąć w nim udział także organizacje pozarządowe, samorządy zawodowe, kościoły.
Przewiduje m.in. przekształcenie dużych szpitali psychiatrycznych w placówki specjalistyczne, tworzenie oddziałów psychiatrycznych w szpitalach ogólnych, zwiększenie udziału pozaszpitalnych form opieki zdrowotnej w rehabilitacji psychiatrycznej. Ma być realizowany w latach 2011-2015.