Najgorsze produkty dla naszego mózgu. Demencja tylko czeka

Mózg to najważniejszy organ w naszym organizmie. Odpowiada za pracę serca, płuc i innych narządów, jest ośrodkiem pamięci, koncentracji. Ważne jest, aby utrzymywać go w dobrej kondycji jak najdłużej. A z tym jest niestety coraz gorzej. Zwiększa się, zarówno w Polsce jak i na świecie, liczba osób zmagających się z chorobami neurodegeneracyjnymi. Wiele czynników rozwoju tych schorzeń jest od nas niezależnych, ale za część odpowiada też styl życia, na który składa się m.in. dieta.

Można ograniczyć ryzyko chorób otępiennych, eliminując czy ograniczając w naszej diecie produkty szkodliwe dla naszego mózgu. O czym mowa?

Produkty szkodliwe dla mózgu - słodzone napoje

Do tej grupy należą m.in. słodkie napoje gazowane, napoje dla sportowców, napoje energetyczne, a także dosładzane napoje owocowe.

Nadmierne spożycie napojów z dodatkiem cukry zwiększa nie tylko ryzyko otyłości, cukrzycy i chorób serca, ale ma niekorzystny wpływ na mózg.

Mówi o tym wiele badań. Opublikowana w 2013 r. analiza dokonana przez portugalskich naukowców wykazała związek między nadużywaniem słodzonych napojów a rozwojem choroby Alzheimera. Inne badanie wskazało na związek między podwyższonym poziomem cukru a ryzykiem wystąpienia demencji.

Substancją słodzącą często jest syrop glukozowo-fruktozowy, który jest czynnikiem ryzyka wielu chorób, także demencyjnych. Nadmiar tego elementu w diecie zwiększa stan zapalny w mózgu, osłabia pamięć, koncentrację i zdolność uczenia się.

Produkty szkodliwe dla mózgu - tłuszcze trans

Tłuszcze trans to utwardzane oleje roślinne, najbardziej szkodliwy dla naszego mózgu rodzaj kwasów tłuszczowych. Naturalnie występują w produktach pochodzenia zwierzęcego, takich jak mięso i nabiał. Krzywdę naszemu zdrowiu robią jednak sztucznie utwardzane, obecne w margarynach, miksach tłuszczowych, gotowych daniach i wyrobach cukierniczych, słodyczach, słonych przekąskach i fast foodach.

Osoby spożywające nadmiernie tłuszcze trans, są bardziej narażone na chorobę Alzheimera, mają mniejszą objętość mózgu, słabszą pamięć, koncentrację i funkcje poznawcze.

Produkty szkodliwe dla mózgu - alkohol

O tym, że alkohol jest szkodliwy w każdej dawce, nie musimy chyba przekonywać. To produkt o działaniu neurotoksycznym, działa bezpośrednio na ośrodkowy układ nerwowy. Przewlekłe spożywanie alkoholu powoduje zmniejszenie objętości mózgu i zaburzenia neuroprzekaźników, czyli substancji chemicznych używanych przez mózg do komunikacji.

Alkohol powoduje otępienie alkoholowe, czyli zaburzenia poznawcze, pogorszenie myślenia abstrakcyjnego, zaburzenia pamięci i orientacji. Jest na to wiele dowodów. Są też badania mówiące o tym, że regularne picie nawet niewielkich ilości alkoholu sprawia, że mózg starzeje się znacznie szybciej.

Produkty szkodliwe dla mózgu - żywność przetworzona

Żywność przetworzona czy wysokoprzetworzona charakteryzuje się wysoką zawartością cukrów, tłuszczy i soli, jednocześnie małą zawartością składników odżywczych. To m.in. chipsy, słodycze, gotowe dania, sosy kupowane w sklepie i fast foody. Te produkty powodują przyrost masy ciała, co skutkuje ryzykiem różnych chorób i negatywnym wpływem na zdrowie mózgu.

Badanie przeprowadzone w 2015 r. przez holenderskich naukowców wykazało, że zwiększona ilość tłuszczu wokół narządów, czyli tłuszczu trzewnego, jest powiązana z uszkodzeniem tkanki mózgowej.

Są też badania wskazujące, że dieta oparta na żywności przetworzonej prowadzi do zmniejszenia tkanki mózgowej (co jest czynnikiem ryzyka choroby Alzheimera), pogorszenia wyników w zakresie uczenia się i pamięci, rozwoju stanów zapalnych w mózgu i szybszym pogorszeniem funkcji poznawczych.

Produkty szkodliwe dla mózgu - rafinowane węglowodany

Rafinowane węglowodany to inaczej przetworzone produkty o wysokiej zawartości cukrów prostych. To m.in. białe pieczywo, także tostowe, płatki śniadaniowe, czyli bardzo popularne produkty spożywane na śniadanie.

Tego typu węglowodany mają na ogół wysoki indeks glikemiczny (IG) oraz ładunek glikemiczny (GL). Oznacza to, że organizm szybko je trawi, powodując gwałtowny wzrost poziomu cukru we krwi i poziomu insuliny.

Badania wykazały, że żywność o wysokim IG i wysokim GL zaburza funkcjonowanie mózgu. Już pojedynczy posiłek o wysokim ładunku może wpłynąć na pogorszenie pamięci. To prawdopodobnie skutek stanu zapalnego hipokampu, części mózgu odpowiadającej m.in. za pamięć.

Stan zapalny mózgu to ważny czynnik ryzyka chorób zwyrodnieniowych mózgu, w tym choroby Alzheimera i demencji.

Produkty szkodliwe dla mózgu - niektóre gatunki ryb

Ryby należą do najzdrowszych produktów, także dla mózgu. To za sprawą kwasów tłuszczowych omega-3 znajdujących się w tłustych rybach morskich, jak łosoś, śledź, makrela czy sardynki.

Jednak jest też druga strona medalu. Są pewne gatunki ryb podatne na gromadzenie się rtęci w ich ciałach. To przede wszystkim drapieżne ryby oceaniczne - tuńczyk, rekin, miecznik i marlin, a także niegdyś bardzo popularna w Polsce ryba maślana.

Rtęć to, jak wiadomo, toksyczny pierwiastek. Zatrucie rtęcią powoduje zaburzenia ośrodkowego układu nerwowego i neuroprzekaźników, jest to szczególnie niebezpieczne w przypadku najmłodszych dzieci, także tych spoczywających w brzuchu matki. Oczywiście, aby doszło do niebezpieczeństwa zatrucia, musielibyśmy jeść te ryby wyjątkowo często, ale warto mieć świadomość.