Radość z wytrwania w diecie i osiągnięcia wymarzonych rezultatów może zepsuć tylko jedno, a mianowicie ponowne przybranie na wadze po zakończeniu odchudzania. Niestety efekt jo-jo to jeden z najczęstszych problemów wśród chcących utrzymać figurę po zakończeniu diety.
Wiele osób rozpoczynających odchudzanie oczekuje natychmiastowych efektów, które mają im zagwarantować drastyczne diety, a nawet głodówki. Skutkiem takiego podejścia jest osiągnięcie krótkotrwałego efektu w postaci kilku zrzuconych kilogramów, które jednak po powrocie do sposobu odżywiania z przed diety, wracają z nawiązką. Taki rezultat dotyczy osób, które zbyt szybko straciły na wadze i odchudzały się w sposób nieodpowiedni.
- O efekcie jo-jo mówimy wtedy, gdy wahania masy ciała po kilku miesiącach od końca diety stanowią co najmniej 10 procent uzyskanej wagi. Wynika to z faktu, że organizm pozbawiony odpowiedniej liczby kalorii i niezbędnych składników odżywczych zamiast spalać tłuszcz, magazynuje go. Nawet jeśli niewystarczająca ilość pożywienia początkowo sprawi, że zrzucimy kilka kilo, po zakończeniu diety i zwiększeniu posiłków waga szybko wróci do początkowej, a nawet może być jeszcze większa - mówi dietetyk Dorota Zielińska, ekspert Body Chief, firmy oferującej catering dietetyczny. - Efekt jo-jo jest rezultatem niewłaściwego odżywiania oraz błędnego przekonania, że aby schudnąć trzeba się głodzić, co nie jest prawdą. Oczywiście ilości poszczególnych posiłków muszą być racjonalne, ale spożywanie odpowiednio dobranych, zdrowych i naturalnych produktów pozwoli schudnąć, nie czując głodu.
Na efekt jo-jo najczęściej narażone są osoby genetycznie obciążone skłonnością do otyłości, a także odchudzające się w sposób nieodpowiedni tzn. stosujące monotonną dietę czy złe nawyki żywieniowe. Głównymi czynnikami utrudniającymi utrzymanie osiągniętej po diecie wagi są spożywanie dużej ilości produktów wykluczonych podczas diety, podjadanie między posiłkami czy zwiększenie porcji posiłków. Wiele osób po zakończeniu diety wraca też do wcześniejszych złych nawyków żywieniowych, zapominając o tym, że po odchudzaniu organizm potrzebuje mniej kalorii niż wcześniej. Konsekwencjami efektu jo-jo, które często bywają pomijane jest rozregulowanie organizmu, zwolnienie tempa metabolizmu oraz negatywny wpływ na zdrowie i samopoczucie.
- Optymalna i bezpieczna liczba kilogramów, które możemy gubić tygodniowo to od pół do jednego kilograma. Należy pamiętać, że odchudzanie to długotrwały proces, dlatego musi być rozłożone w czasie - wyjaśnia Dorota Zielińska, dietetyk Body Chief. - Jednym z najważniejszych etapów odchudzania, o czym niestety wiele osób wciąż zapomina, jest faza stabilizacji, czyli stopniowego wychodzenia z diety. Jej celem jest świadome i racjonalne wprowadzanie do jadłospisu nowych produktów, których nie było w diecie. To, o czym należy pamiętać to fakt, że liczbę dostarczanych kalorii należy zwiększać nie nagle, lecz stopniowo, np. w pierwszym tygodniu o 100 kcal, w kolejnym o 200 kcal i tak dalej. Wówczas zaoszczędzimy organizmowi szoku i unikniemy sytuacji, w której zacznie on magazynować zapasy.
By zapobiec pojawieniu się efektu jo-jo należy przede wszystkim unikać „diet cud”, które obiecują zrzucenie nawet kilku kilogramów w ciągu tygodnia, diet jednoskładnikowych, a także tych, które przewidują dzienną ilość kalorii na poziomie poniżej 1000 kalorii. Co prawda pozwolą one schudnąć, ale tak samo szybko zbędne kilogramy wrócą po zakończeniu diety.
– Zrzucenie na wadze to duże osiągnięcie, ale jeszcze większą sztuką jest utrzymanie osiągniętych efektów. Prawidłowa dieta powinna towarzyszyć nam przez całe życie, a dobrze zbilansowany, niskoenergetyczny jadłospis powinien stanowić nowy model żywienia na przyszłość – tłumaczy Dorota Zielińska, dietetyk Body Chief. – Dlatego jedzmy małymi kęsami, powoli, elegancko, dzięki czemu szybciej osiągniemy uczucie sytości. Z kolei picie dużych ilości wody, wysypianie się, unikanie stresu oraz zażywanie suplementów diety zawierających witaminę D w czasie gdy na zewnątrz brakuje słońca, pozwoli zwiększyć metabolizm.
Elementem, o którym należy pamiętać planując odchudzanie jest regularna aktywność fizyczną, która przyczyni się do spalania kalorii, przyspieszy metabolizm, a także uelastyczni i wzmocni ciało narażone na zmiany wagi. Dopiero kompleksowe połączenie właściwej, zbilansowanej diety i ruchu, pozwoli osiągnąć zamierzone rezultaty w sposób bezpieczny i efektywny. By zadbać o ciało w trudnym okresie jakim jest odchudzanie warto pomyśleć także o zewnętrznej pielęgnacji za pomocą kremów czy balsamów. Ostrożnie natomiast należy podchodzić do suplementów diety spalających tłuszcz, które przy odpowiednio zbilansowanej diecie są zbędne.
– Proces odchudzania wymaga dużo silnej woli i samozaparcia, dlatego każdy zrzucony kilogram należy uważać za sukces. Ciesząc się z nowej figury nie należy zapominać o racjonalnym, zdrowym odżywianiu, ponieważ szkoda byłoby zaprzepaścić wysiłek, dzięki któremu udało się schudnąć – podsumowuje Dorota Zielińska, dietetyk Body Chief. – Należy o tym pamiętać także w kontekście faktu, że zdaniem specjalistów, na efekt jo-jo nie jesteśmy narażeni dopiero po upływie pięciu lat od zakończenia diety.