Rak krtani - co nim wiemy?
Rak krtani należy do grupy nowotworów głowy i szyi, jest najczęściej występującym w tej grupie. Znacznie częściej (nawet ośmiokrotnie) chorują mężczyźni - odpowiada za 4 proc. nowotworów u panów. W przypadku kobiet jest to 0,5 proc. Ryzyko zachorowania rośnie z wiekiem, najczęściej chorują osoby po 50. roku życia.
W Polsce rocznie stwierdza się 2,5 tys. nowych przypadków. Umiera z tego powodu około 1,5 osób.
Krtań składa się z trzech części: górnej (nagłośnia), środkowej (głośnia) i dolnej (podgłośnia). Rak najczęściej pojawia się w głośni (45 proc.) i nagłośni (40 proc.), w podgłośni występuje najrzadziej. Jeśli chodzi o typ, to dominuje rak płaskonabłonkowy, odpowiadając za 90-95 proc. rozpoznań.
Rokowania w przypadku raka krtani zależą od tego, jak wcześnie zostanie wykryty. Przy wczesnej diagnozie i usunięciu 5-letnia przeżywalność dotyczy 90-95 proc. pacjentów. W przypadku zaawansowanego nowotworu ten odsetek wynosi 50-70 proc.
Rak krtani - objawy
Tak jak w przypadku innych nowotworów rak krtani może się rozwijać długo, zanim zostanie rozpoznany. To z powodu nieswoistych objawów, które mogą być brane za infekcję czy chwilową niedyspozycję. Przede wszystkim mowa o chrypce. Ta dolegliwość może być spowodowana bardzo wieloma czynnikami, ale jeżeli utrzymuje się zbyt długo, powinna skłonić do wizyty u lekarza.
- Chrypką nie musimy się przejmować, jeśli jest spowodowana zapaleniem gardła. Kiedy jednak trwa dłużej, co najmniej dwa tygodnie, a tym bardziej dwa lub trzy tygodnie, to powinna nas zaniepokoić – mówił dla PAP laryngolog oraz chirurg głowy i szyi dr Jan Bardadin z Centrum Medycznego MML w Warszawie.
Zmiana barwy głosu, utrata głosu czy zaburzenia mowy dotyczą części środkowej krtani, czyli głośni - miejsca, który rak atakuje najczęściej,
Inne objawy raka krtani to:
- bolesność i trudności przy przełykaniu,
- ból gardła,
- obrzęk szyi,
- niedrożność nosa,
- świst krtaniowy,
- powiększone szyjne węzły chłonne,
- uczucie ciała obcego w gardle,
- nieprzyjemny zapach z ust,
- kaszel,
- odksztuszanie,
- problemy z oddychaniem,
- ból ucha,
- utrata wagi,
- osłabienie,
- bladość.
Rak krtani - czynniki ryzyka
Najpoważniejszym czynnikiem ryzyka raka krtani jest palenie papierosów. Rzadko jest stwierdzany u osób niepalących. Niebezpieczeństwo rozwoju choroby u palących wzrasta jeżeli dodatkowo nadużywają alkoholu. Palenie połączone z piciem dodatkowo sprawia, że chory narażony jest też na inne nowotwory o podobnych czynnikach ryzyka (rak płuca).
Inne czynniki sprzyjające rozwojowi raka krtani:
- zakażenie wirusem HPV,
- infekcja wirusowa gardła,
- wieloletnie narażenie na drażniące substancje chemiczne (azbest, kleje, farby), metale ciężkie i pył drzewny lub węglowy,
- obniżona odporność,
- refluks,
- historia nowotworów głowy i szyi w rodzinie,
- niewłaściwa dieta, uboga w witaminy A i C.