Przyczyną mniej więcej 10 proc. zgonów matek na świecie są infekcje, do których dochodzi na krótko przed porodem, w jego trakcie lub po nim. Infekcje i sepsa, która jest poważnym powikłaniem infekcji, należą do pięciu głównych przyczyn śmiertelności matek. Jeśli kobieta ulegnie zakażeniu, rośnie także ryzyko sepsy u noworodka (odpowiada ona za 16 proc. zgonów noworodków).
Jak wykazali badacze z amerykańskiego University of Alabama w Birmingham (UAB), pojedyncza doustna dawka powszechnie stosowanego antybiotyku azytromycyny zmniejsza ryzyko posocznicy lub śmierci matki o 33 proc. w przypadku porodu drogami natury. Wyniki obecnego badania Azithromycin Prevention in Labor Use Study (A-PLUS) dodają znaczenia wynikom poprzednich badań prowadzonych przez UAB, które wykazały, że azytromycyna podawana przed cesarskim cięciem zmniejsza ryzyko infekcji u matek.
Wielonarodowe, randomizowane badanie przeprowadzono w ośmiu ośrodkach w siedmiu krajach o niskich i średnich dochodach w Afryce, Azji i Ameryce Łacińskiej. Badanie zostało sfinansowane przez National Institutes of Health oraz Fundację Billa i Melindy Gatesów i przeprowadzone przez NICHD Global Network for Women’s and Children’s Health Research. Opublikowane wyniki zostały zaprezentowane jednocześnie na dorocznym spotkaniu Society for Maternal-Fetal Medicine w San Francisco w Kalifornii.
- Światowa Organizacja Zdrowia i inni uznali za priorytet ograniczenie posocznicy u matek w celu zmniejszenia liczby zgonów matek - powiedział prof. Alan Tita, z wydziału położnictwa i ginekologii UAB. - Brakowało badań potwierdzających skuteczność azytromycyny w przypadku porodu drogami natury, który jest najczęstszym sposobem porodu. Chcieliśmy znaleźć tanią interwencję, którą można by zastosować na całym świecie, aby rozwiązać ten problem.
Od września 2020 r. do sierpnia 2022 r. ponad 29 000 kobiet zostało losowo przydzielonych do grupy aktywnej lub placebo. W grupie aktywnej podawano pojedynczą 2-gramową dawkę azytromycyny. Posocznica lub śmierć matki wystąpiła u 1,6 proc. kobiet w grupie aktywnej w porównaniu z 2,4 proc. w grupie placebo. Ponadto częstość występowania kilku drugorzędowych wyników, w tym specyficznych zakażeń u matki, takich jak zapalenie błony śluzowej macicy, zakażenia ran i zakażenia dróg moczowych była niższa w grupie otrzymującej azytromycynę.
- Oprócz spadku zakażeń matek, w ciągu pierwszych 42 dni po porodzie było mniej ponownych hospitalizacji matek i nieplanowanych wizyt, co jest zgodne z wynikami dużego badania w Stanach Zjednoczonych u kobiet, które przeszły cesarskie cięcie – powiedział dr Waldemar A. Carlo, zastępca dyrektora Oddziału Neonatologii UAB.
Chociaż wyniki wykazały, że azytromycyna zmniejsza ryzyko posocznicy lub śmierci matki, jej podanie nie zmniejsza ryzyka posocznicy lub śmierci noworodków. U noworodków nie stwierdzono jednak działań niepożądanych.