Subskrybuj nas na Youtube
Choroba zwyrodnieniowa stawów to najczęstsza choroba układu ruchu. Dochodzi w niej do pogorszenia jakości i ubytków chrząstki stawowej. Sprężysta i śliska chrząstka umożliwia swobodne przemieszczanie się powierzchni stawowych, a zarazem amortyzuje wstrząsy działające na staw.
W USA na chorobę zwyrodnieniową stawów cierpi ponad 32 miliony osób, a na całym świecie - ponad 500 milionów. Najczęściej dotyczy stawów dłoni oraz stawów biodrowych i kolanowych.
Na ból i stany zapalne związane z chorobą zwyrodnieniową stawów lekarze powszechnie przepisują niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ). W wielu wypadkach NLPZ przynoszą ulgę w bólu, niewiele jednak wiadomo na temat ich długoterminowego wpływu na postęp choroby.
- Do tej pory nie zatwierdzono żadnej terapii, która wyleczyłaby lub zmniejszyła postęp choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego – powiedziała główna autorka badania dr hab. Johanna Luitjens z University of California w San Francisco. - NLPZ są często stosowane w leczeniu bólu, ale nadal toczy się otwarta dyskusja na temat wpływu stosowania NLPZ na wyniki leczenia pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów. W szczególności wpływ NLPZ na zapalenie błony maziowej lub zapalenie błony wyściełającej staw nigdy nie był analizowany przy użyciu biomarkerów strukturalnych opartych na MRI.
Leki NLPZ nasilają zwyrodnienie stawów?
Dr Luitjens i jej współpracownicy postanowili przeanalizować związek między stosowaniem NLPZ a zapaleniem błony maziowej u pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawu kolanowego oraz ocenić, w jaki sposób leczenie NLPZ wpływa na strukturę stawu w czasie.
- Zapalenie błony maziowej pośredniczy w rozwoju i progresji choroby zwyrodnieniowej stawów i może być celem terapeutycznym – powiedział dr Luitjens. - Dlatego celem naszego badania była analiza, czy leczenie NLPZ wpływa na rozwój lub postęp zapalenia błony maziowej oraz zbadanie, czy leczenie NLPZ wpływa na biomarkery obrazowania chrząstki, które odzwierciedlają zmiany w chorobie zwyrodnieniowej stawów.
Do badania włączono 277 uczestników z kohorty Osteoarthritis Initiative z chorobą zwyrodnieniową stawów o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego i z trwającym leczeniem NLPZ przez co najmniej jeden rok między punktem wyjściowym a czteroletnią obserwacją i porównano z grupą 793 uczestników kontrolnych, którzy nie byli nie leczeni NLPZ. Wszyscy uczestnicy przeszli badanie rezonansem magnetycznym (3T MRI) kolana na początku badania i po czterech latach. Obrazy oceniano pod kątem biomarkerów stanu zapalnego.
Jako nieinwazyjne biomarkery do oceny progresji zapalenia stawów służyły wyniki pomiarów MRI - w tym grubość i skład chrząstki.
Wyniki badania nie wykazały żadnych długoterminowych korzyści ze stosowania NLPZ. Już na początku badania wskaźniki zapalenia stawów i jakości chrząstki wypadły u uczestników przyjmujących NLPZ gorzej w porównaniu z grupą kontrolną i jeszcze pogorszyły się w czasie czteroletniej obserwacji.
- Na tej dużej grupie uczestników byliśmy w stanie wykazać, że nie ma mechanizmów ochronnych ze strony NLPZ, jeśli chodzi o zmniejszanie stanu zapalnego lub spowalnianie postępu choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego – powiedziała dr Luitjens. - Stosowanie NLPZ ze względu na ich działanie przeciwzapalne było w ostatnich latach często propagowane u pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów i należy je ponownie rozważyć, ponieważ nie można było wykazać pozytywnego wpływu na zapalenie stawów.
Według dr Luitjens istnieje kilka możliwych powodów, dla których stosowanie NLPZ nasila zapalenie błony maziowej.
- Z jednej strony działanie przeciwzapalne, które normalnie wykazują NLPZ, może nie zapobiegać skutecznie zapaleniu błony maziowej, z postępującą zmianą zwyrodnieniową, która z czasem pogarsza zapalenie błony maziowej – powiedziała.
- Z drugiej strony pacjenci z zapaleniem błony maziowej i przyjmujący leki przeciwbólowe mogą być bardziej aktywni fizycznie ze względu na ulgę w bólu, co może potencjalnie prowadzić do pogorszenia zapalenia błony maziowej, chociaż w naszym modelu uwzględniliśmy aktywność fizyczną - dodała.
Jak podkreśliła dr Luitjens, w przyszłości należy przeprowadzić prospektywne, randomizowane badania, aby dostarczyć rozstrzygających dowodów na przeciwzapalne działanie NLPZ.