Zespół jelita drażliwego (ang. irritable bowel syndrome, IBS), zwany inaczej nerwicą jelit, to współcześnie częsta dolegliwość o bliżej nieokreślonej przyczynie. Do głównych objawów związanych z IBS zaliczamy wzdęcia, bóle brzucha i ogólny dyskomfort w obrębie jamy brzusznej. Na nasilenie symptomów w znacznym stopniu wpływają wpisany w naszą naturę stres i nieodpowiednia dieta. Z dolegliwością tą da się w pełni funkcjonować, nie jest groźna dla życia ani zdrowia.
Do nieswoistych chorób zapalnych jelit (ang. inflammatory bowel disease, IBD) należy podejść z dużo większą czujnością. W tym przypadku liczy się nie tylko trafna, ale i szybka diagnoza. Zbyt późne rozpoznanie choroby prowadzi do groźnych, nieodwracalnych powikłań, nie tylko w obrębie jelita, takich jak: niewydolność wątroby, osteoporoza, niedokrwistość, zapalenie mięśnia sercowego, a nawet rak jelita grubego. Początkowa faza IBD charakteryzuje się objawami podobnymi do tych występujących w zespole jelita drażliwego.
Jak więc odróżnić IBS od groźnego IBD?
Obecnie zalecanym przez specjalistów badaniem, tzw. „złotym standardem” w diagnostyce IBD, jest kolonoskopia z pobraniem fragmentu jelita do oceny histopatologicznej. Zła sława kolonoskopii, związana z bólem wynikającym z badania, i jej wpływ na sferę psychiki pacjenta skłoniły naukowców do poszukiwania mniej inwazyjnych metod diagnostycznych. Jedną z nich jest pomiar stężenia kalprotektyny w kale. Badanie to może być wykonane w pierwszej kolejności, by ukierunkować dalszą diagnostykę. W przypadku niskich wartości kalprotektyny (poniżej 50 µg/ml) najprawdopodobniej przyczyną dolegliwości jest zespół jelita drażliwego. Lekarz może zrezygnować z badań inwazyjnych, jeśli objawy są typowe i nie budzą dużego niepokoju. Natomiast w przypadku wykrycia wysokiego stężenia kalprotektyny w kale pacjenci wymagają szybkiego pogłębienia diagnostyki.
Szybka i trafna diagnoza kluczem do sukcesu
Nikt nie lubi niepotrzebnie narażać się na dodatkowy stres, dlatego warto wykonać pomiar stężenia kalprotektyny jako test pierwszego wyboru w diagnostyce różnicowej IBS od IBD. To nieskomplikowane, bezbolesne badanie może znacznie przyśpieszyć postawienie właściwej diagnozy. Za przewlekłymi bólami brzucha, wzdęciami, zmienionym rytmem wypróżnień wcale nie musi stać choroba zagrażająca życiu. Jeżeli jednak okaże się inaczej, dzięki szybkiej diagnozie masz większą szansę na uniknięcie groźnych powikłań.