Subskrybuj nas na Youtube
Odbyło się ono z inicjatywy Pełnomocnika Rządu ds. Równego Traktowania Elżbiety Radziszewskiej i miało związek m.in. z petycją wystosowaną do prezydenta, premiera, minister zdrowia i Radziszewskiej przez Koalicję na rzecz Wdrażania Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego. Środowiska m.in. psychiatrów apelują w niej "o poparcie idei równego traktowania osób chorujących somatycznie i psychicznie przy podziale środków finansowych przeznaczonych na opiekę zdrowotną w Polsce". Zwracają też uwagę, że opieka psychiatryczna nie może być traktowana marginalnie i interwencyjnie.
Petycję podpisało już 2 tys. osób; rodziny osób z problemami psychicznymi apelują, by nadal ją podpisywać. W petycji zwrócono m.in. uwagę na fakt, że w Europie ze wspólnej puli przeznaczanej na zdrowie, na opiekę nad zdrowiem psychicznym przeznacza się średnio 5-6 proc. środków. W Polsce w ostatniej dekadzie wskaźnik ten malał i obecnie wynosi nieco ponad 3 proc.
Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego został ustanowiony w grudniu 2010 r. Objęto nim lata 2011-2015, a jego głównym celem jest promocja zdrowia psychicznego i zapobieganie zaburzeniom psychicznym. Chodzi także o zapewnienie osobom z takimi zaburzeniami lepszego dostępu do opieki zdrowotnej i form wsparcia i pomocy, które umożliwią im życie w rodzinie i społeczeństwie.
Podczas debaty, w której uczestniczyli w nim psychiatrzy, psychologowie, przedstawiciele m.in. biur Rzecznika Praw Pacjenta i Rzecznika Praw Obywatelskich, MZ i NFZ, wiceminister zdrowia Andrzej Włodarczyk zapowiedział szeroko zakrojone rozmowy na temat realizacji Programu. NFZ ma z kolei przeanalizować finansowanie usług medycznych w oddziałach psychiatrycznych. Jak wskazywali eksperci, wiele z nich jest zamykanych, bo dla szpitali, przy których zostały utworzone, są nieopłacalne.
Czytaj także: Przybywa chorych psychicznie. Dlaczego? >>>
Radziszewska wskazała, że sam program, przyjęty po wielu latach, jest świetny, ale pozostaje problem, jak rzeczywistość prawną przekuć na praktykę tak, by dotrzeć do pojedynczego człowieka. "Chory psychicznie, mieszkający w Polsce, nadal nie jest objęty nowoczesną opieką, wzorowaną choćby na tym, co jest u naszych sąsiadów np. w Niemczech. Mamy kilkudziesięcioletnie zaniedbania" - mówiła dziennikarzom po debacie Radziszewska.
Jak podkreślali podczas spotkania psychiatrzy, chodzi nie tylko o niewystarczające finansowanie opieki psychiatrycznej w Polsce, ale też o to, gdzie pieniądze trafiają i jak są wykorzystywane. Potrzebna jest też edukacja, w tym samych psychiatrów, którzy w wielu przypadkach opowiadają się za najprostszym modelem leczenia - tzw. azylowym, w dużych szpitalach psychiatrycznych. Tymczasem zdecydowanie lepsze wyniki przynosi terapia w małych oddziałach psychiatrycznych, tworzonych przy szpitalach ogólnych; a później wspieranie i kontynuowanie terapii w środowisku.
Według psychologa klinicznego Pawła Bronowskiego "leczenie w szpitalu jest tylko epizodem, ta osoba później wraca i powstaje pytanie - gdzie ma wrócić. Jeśli nie udzielimy jej wsparcia, to wróci ponownie do szpitala" - mówił. Dlatego tak ważne jest tworzenie i finansowanie środowiskowych systemów wsparcia, dzięki którym osoby z zaburzeniami psychicznymi mogą nie tylko uzyskać pomoc terapeutów, ale mają większe szanse na normalne życie czy pracę.
Specjaliści zwracali uwagę na wciąż istniejące w polskim społeczeństwie stereotypy dotyczące osób chorych psychicznie, które utrudniają, a nawet uniemożliwiają im znalezienie pracy. "Nie mogą jej znaleźć nawet osoby z bardzo dużym kompetencjami, z bardzo dużą wiedzą" - zaznaczyła Radziszewska.
Czytaj także: Co trzeci Europejczyk ma zaburzenia psychiczne >>>
Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego jest realizowany przez ministrów: zdrowia, edukacji narodowej, pracy i polityki społecznej, nauki i szkolnictwa wyższego, sprawiedliwości, obrony narodowej oraz spraw wewnętrznych i administracji. W jego realizację mają włączyć się także Narodowy Fundusz Zdrowia, samorządy wszystkich szczebli. Będą mogły wziąć w nim udział także organizacje pozarządowe, samorządy zawodowe, Kościoły.
Przewiduje m.in. przekształcenie dużych szpitali psychiatrycznych w placówki specjalistyczne, tworzenie oddziałów psychiatrycznych w szpitalach ogólnych, zwiększenie udziału pozaszpitalnych form opieki zdrowotnej w rehabilitacji psychiatrycznej.
