Badania na 2499 osobach były prowadzone między innymi w Peru, Ekwadorze, Brazylii, Tajlandii i Republice Południowej Afryki. Pigułka o nazwie Truvada, będąca połączeniem dwóch leków (tenofovir i emtrycitabina) zmniejszyła ryzyko zarażenia o niemal 44 procent w grupie wysokiego ryzyka (geje, transseksualiści i mężczyźni biseksualni). Ponad 40 procent z badanych przynajmniej raz uprawiało seks za pieniądze. Po upływie 2,5 roku zakażeniu uległo 100 osób - 36 z nich przyjmowało Truvadę, 64 - placebo.

Reklama

Ponieważ pacjenci często zapominają o przyjęciu pigułki, naukowcy regularnie pobierali od nich krew, aby oznaczyć poziom leku. Jak się okazało, w przypadku mężczyzn, którzy przyjmowali pigułkę najbardziej konsekwentnie (dzięki czemu przez 90 procent czasu mieli we krwi aktywny poziom leku) ryzyko zarażenia w ciągu 2 lat spadło aż o 73 procent w porównaniu z osobami przyjmującymi placebo. Ci, którzy mimo przyjmowania Truvady zachorowali, mieli we krwi bardzo niski poziom leku - albo nie było go w ogóle.

Efekty uboczne pigułek były łagodne. Jak podaje agencja AP, wbrew obawom badaczy, pigułki nie zachęciły uczestników eksperymentu do ryzykownych zachowań seksualnych. Nie rezygnowali oni na przykład z prezerwatyw czy szukania większej liczby partnerów - efekt był wręcz odwrotny.

Badania zostały sfinansowane przez National Institute of Allergy and Infectious Diseases oraz fundację Billa i Melindy Gatesów. Koszt miesięcznego leczenia w USA wynosi około 1000 dolarów, jednak na potrzeby ubogich krajów producent leku - firma Gilead - zezwala indyjskim producentom na wytwarzanie taniej wersji generycznej w cenie 40 centów za codzienną dawkę.

"Te wyniki stanowią duży postęp w zapobieganiu zakażeniom HIV" - powiedział dr Kevin Fenton z U.S. Centers for Disease Control and Prevention, jednak zaznaczył, że badania skuteczności leku w grupie osób heteroseksualnych i narkomanów jeszcze trwają. Zastrzegł też, że nie należy w żadnym razie rezygnować z prezerwatyw, które chronią także przed innymi chorobami przenoszonymi droga płciową.

Badania nad Truvadą jako pierwsze dowodzą, że przyjmowanie leków przeciw wirusowi HIV przez zdrowe osoby może zmniejszyć ryzyko zakażenia. Jednakże w ciągu ostatnich kilkunastu miesięcy pojawiły się także dwa inne środki zapobiegawcze - w lipcu przeciwwirusowy żel chroniący kobiety, a we wrześniu 2009 r. - szczepionka częściowo zapobiegająca zakażeniu.

Co roku 2,7 mln ludzi ulega zakażeniu wirusem HIV. Zdaniem specjalistów Truvada może zmniejszyć tę liczbę.