Konferencję zorganizowano z okazji obchodzonego 1 grudnia Światowego Dnia AIDS. Na spotkaniu z dziennikarzami przedstawiciele Krajowego Centrum ds. AIDS poinformowali o swojej nowej kampanii pt. "Wiedza ratuje życie", której celem jest promowanie testów w kierunku HIV. Można je wykonywać bezpłatnie i anonimowo w punktach konsultacyjno-diagnostycznych na terenie całego kraju. Ich adresy znajdują się na internetowej stronie centrum (www.aids.gov.pl).
Jak przypomniała epidemiolog i dyrektor Krajowego Centrum ds. AIDS Anna Marzec-Bogusławska, w tym roku mija 25 lat, od kiedy w Polsce zdiagnozowano pierwsze zakażenia wirusem HIV. Wykryto je wtedy u sześciu chorych na hemofilię, czterech mężczyzn homo- lub biseksualnych oraz jednej prostytuującej się kobiety.
Od początku tej epidemii do końca czerwca 2010 r. w naszym kraju zarejestrowano 12 985 osób zakażonych HIV, 2372 zachorowań na AIDS (zespół nabytego niedoboru odporności), z czego 1018 chorych zmarło. W Polsce odnotowuje się rocznie 600-800 nowych zakażeń HIV (w 2009 r. 689 przypadków). Oznacza to, że każdego dnia 2-3 osoby dowiadują się, że są zakażone.
Zdaniem ekspertów, sytuacja epidemiologiczna w Polsce jest stabilna. Według Marzec-Bogusławskiej, ma to związek z tym, że Polska jest jednym z nielicznych krajów, gdzie terapia przeciwwirusowa (tzw. antyretrowirusowa) dla osób, które jej wymagają, jest bezpłatna. Dzięki temu na przykład ciężarne z HIV rodzą mniej zakażonych dzieci. Wiceminister zdrowia Adam Fronczak podkreślił, że ostatnich czterech latach resort dwukrotnie zwiększył nakłady na terapię antyretrowirusową - z 95 mln w 2007 r. do 196 mln w 2010 r. Obecnie terapią objętych jest 4820 pacjentów, z czego 135 dzieci. Roczny koszt leczenia jednej osoby wynosi 40 tys. złotych.
Jak podkreślała Marzec-Bogusławska, spadku zakażeń HIV w Polsce nie można jednak przypisać zmianom postaw ludzi wobec ryzyka infekcji HIV. Z przedstawionych przez nią danych wynika, że zakażenia wirusem dotyczą głównie osób młodych i przynajmniej w 88 proc. są związane z kontaktami seksualnymi, z czego aż 29 proc. dotyczy osób heteroseksualnych bez narkomanii dożylnej (44 proc. to osoby homoseksualne, a 6,5 proc. biseksualne). Pozostałe 12 proc. stanowią osoby stosujące dożylnie narkotyki.
Większości z tych zakażeń można by uniknąć dzięki odpowiedniej profilaktyce. Stąd pomysł Krajowego Centrum ds. AIDS na nową kampanię, która oprócz bezpiecznych zachowań seksualnych ma promować wykonywanie testów na obecność wirusa, zarówno u siebie, jak i u partnera. Jest to szczególnie istotne, bo - jak podała Marzec-Bogusławska - w Polsce nawet 20 tys. osób zarażonych HIV nie jest tego świadomych.
"Wiedza o zakażeniu pozwala na dalszą kontrolę swojego stanu zdrowia oraz zmniejsza ryzyko zakażenia partnera lub partnerów" - podkreśliła Marzec-Bogusławska. Jak ocenił ksiądz Arkadiusz Nowak, prezes Instytutu Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowia, nowe zakażenia wśród ludzi młodych wynikają po części z tego, że w polskiej szkole ciągle brak przedmiotu dotyczącego seksualności człowieka i zagrożeń z nią związanych.
Jego zdaniem, dostęp do bezpłatnej terapii antyretrowirusowej bez kolejek jest niewątpliwie sukcesem Polski w 25-letniej historii walki z epidemią HIV/AIDS. "Nie powiodła się natomiast próba zwiększenia nakładów finansowych na działania profilaktyczne. Trudno też znaleźć partnera biznesowego, który chciałby się finansowo angażować w profilaktykę zakażeń HIV. Dlatego obecnie jest ona realizowana głównie siłami organizacji pozarządowych" - powiedział ks. Nowak.