Wszechobecna substancja, ukryte zagrożenie
PCE to bezbarwna ciecz, powszechnie stosowana do usuwania tłuszczu i w czyszczeniu chemicznym odzieży. Do ludzkiego organizmu trafia m.in. przez wdychanie oparów z niedawno wyczyszczonych ubrań lub spożycie skażonej wody pitnej. Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem klasyfikuje ją jako prawdopodobny czynnik rakotwórczy. Choć USA wdraża obecnie wieloletni program wycofywania PCE z użycia w pralniach, substancja ta wciąż obecna jest w wielu produktach i pozostaje nieregulowana w niektórych krajach.
Wyniki badań: PCE a uszkodzenia wątroby
Badacze przeanalizowali dane z ogólnokrajowego programu NHANES, obejmującego dorosłych Amerykanów. Wykrywalne stężenia PCE stwierdzono u ok. 7% badanych. Osoby te były trzykrotnie bardziej narażone na znaczące zwłóknienie wątroby niż uczestnicy bez ekspozycji.
Co istotne:
- Ryzyko rosło wraz ze zwiększeniem stężenia PCE w organizmie — każdy dodatkowy nanogram na mililitr we krwi podnosił je aż pięciokrotnie.
- Tradycyjne czynniki ryzyka, takie jak spożycie alkoholu czy stłuszczenie wątroby, traciły znaczenie, gdy obecne było PCE.
- Osoby o wyższych dochodach częściej miały wykrywalne poziomy tej substancji — najpewniej z powodu częstszego korzystania z usług pralni chemicznych.
- Największe ryzyko ponoszą pracownicy pralni, narażeni na przewlekły i bezpośredni kontakt z PCE.
Główny autor badania, dr Brian P. Lee, podkreśla, że wyniki mogą wyjaśniać przypadki niewyjaśnionych dotąd chorób wątroby: „Pacjenci pytają, jak mogą mieć chorobę wątroby, jeśli nie piją i nie mają typowych czynników ryzyka. Odpowiedzią może być narażenie na PCE.”
Choroba wykryta wcześniej — większa szansa na zdrowie
Naukowcy apelują o zwiększenie świadomości na temat zagrożenia, jakie stanowi PCE, zarówno w społeczeństwie, jak i wśród lekarzy. Wczesne badania przesiewowe u osób narażonych mogą umożliwić szybszą diagnozę i uratować funkcję wątroby.
Dr Lee zaznacza również, że PCE prawdopodobnie nie jest jedyną toksyną środowiskową wpływającą na rozwój chorób wątroby: „Bez wątpienia istnieją inne substancje w naszym otoczeniu, które również stanowią zagrożenie dla wątroby.”
Źródło: University of Southern California – Health Sciences