Opinia i orzeczenie– te słowa bywają mylnie używane jako synonimy przez rodziców czy uczniów. A to całkiem inne dokumenty. Łączy je to, że zarówno Opinię, jak i orzeczenie poradnia psychologiczno-pedagogiczna wydaje na wniosek rodzica lub opiekuna dziecka do 18. roku życia lub ucznia, który ukończył 18. rok życia. Wykorzystywane są jedynie w procesie edukacji.
Orzeczenie musi wydać poradnia publiczna, zaś opinię niekoniecznie.
Opinia poradni pedagogiczno-psychologicznej
Dotyczy specyficznych trudności w uczeniu się, tj.:
- dysleksja – uczeń ma trudności w nauce pisania i czytania, choć jest do tego zdolne intelektualnie; często przekręca słowa, nie potrafi dzielić wyrazów na sylaby
- dysgrafia – uczeń ma trudności w opanowaniu właściwego poziomu graficznego pisma (tzw. brzydkie pismo)
- dysortografia – uczeń, pomimo znajomości zasad poprawnej pisowni, popełnia błędy w zapisie
- dyskalkulia – uczeń ma trudności w nauce matematyki, nie potrafi poradzić sobie nawet z najłatwiejszymi zadaniami
Opinia po badaniach, przeprowadzeniu testów, wypełnieniu specjalnych kwestionariuszy itp. zawiera diagnozę postawioną przez specjalistów: psychologa, pedagoga czy logopedę. Są w niej określone indywidualna potrzeby rozwojowe i edukacyjne dziecka, jak również jego możliwości psychofizyczne.
Szkoła po zapoznaniu się z opinią może zastosować:
- odroczenie rozpoczęcia spełnienia obowiązku szkolnego
- dostosowanie wymagań edukacyjnych (np. częste przypominanie dyktowanego tekstu, nieocenianie poziomu poprawności ortograficznej, wydłużenie czasu przeznaczonego na pisanie)
- objęcie ucznia pomocą psychologiczno-pedagogiczną
- indywidualną ścieżkę kształcenia
Rodzaj pomocy jest uzależniony od tego, co znalazło się w opinii.
Czym jest orzeczenie?
Zawiera ono informacje o potrzebach ucznia.
Orzeczenie o niepełnosprawności dotyczy kształcenia specjalnych uczniów: niewidomych i słabowidzących, niesłyszących i słabosłyszących, niedostosowanych społecznie, z niepełnosprawnością ruchową, z niepełnosprawnością intelektualną, z autyzmem, z afazją.
Najczęstsze orzeczenia dotyczą:
- potrzeby kształcenia specjalnego dla uczniów z niepełnosprawnościami
- potrzeby indywidualnego nauczania lub indywidualnego obowiązku przygotowania przedszkolnego (dla uczniów, którym stan zdrowia znacznie utrudnia bądź uniemożliwia uczęszczanie do przedszkola/szkoły)
- potrzeby zajęć rewalidacyjno-wychowawczych (dla uczniów z niepełnosprawnością głęboką)
Orzeczenie, w przeciwieństwie do opinii, ma charakter administracyjny i szkoła musi się do niego dostosować. Opinia to jedynie zalecenie. Jeśli rodzic złoży w szkole opinię, nauczyciele ucznia powinni się z nią zapoznać i zwrócić uwagę na wskazówki dotyczące pracy z uczniem. W efekcie dla ucznia z opinią zostaje opracowany arkusz z dostosowaniem wymagań do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych wraz z zalecanymi formami pomocy.
Rodzic nie ma obowiązku składania orzeczenia w szkole. To jest decyzja dobrowolna. Ale jeśli ją złoży, wszyscy nauczyciele i wychowawca mają obowiązek zapoznać się z diagnozą i zaleceniami z orzeczenia.