Rezonans magnetyczny - na czym polega to badanie?

Rezonans magnetyczny - na czym polega?

Rezonans magnetyczny (RM lub MRI – z ang. magnetic resonance imaging) to nieinwazyjne badanie obrazowe bez użycia promieniowania jonizującego. Wykorzystuje pole magnetyczne zwykle o wartości od 0,5 do 3,0 Tesli i dzięki temu zapewnia szczegółowy obraz narządów i tkanek w ciele.

Rezonans magnetyczny a tomografia komputerowa

Oba badanie różni przede wszystkim technika wykonania. Rezonans magnetyczny wykorzystuje pole magnetyczne i generowane komputerowo fale radiowe. Nie wykorzystuje więc potencjalnie niebezpiecznego promieniowania Roentgena, które może uszkodzić komórki i zmienić DNA komórek. Dzięki temu może być wykonywane w krótkich odstępach czasu. Badanie MRI nie wpływa na działanie leków przyjmowanych przez pacjentów.

Jakie są przeciwwskazania do wykonania rezonansu magnetycznego?

Badanie MRI nie może być wykonane u pacjentów, które mają wszczepione elementy metaliczne i niektóre implanty ślimakowe. Do decyzji lekarza nadzorującego badanie należy dopuszczenie do badania osób ze względnymi przeciwwskazaniami: w ciąży, ze stentami, stymulatorem serca, defibrylatorem, aparatem ortodontycznym, implantami stomatologicznymi itp.

Niekiedy problemem jest wykonanie badania u osób, które mają klaustrofobię.

Kiedy należy wykonać rezonans magnetyczny?

Wskazaniem do wykonania rezonansu magnetycznego są choroby narządów wewnętrznych, jak i narządów ruchu, w tym kręgosłupa. Lekarz może zlecić jego wykonanie, jeśli podejrzewa u pacjenta zaburzenia dotyczące oka i ucha wewnętrznego, tętniaka naczyń mózgowych i urazy mózgu, nowotwory, choroby narządów jamy brzusznej, np. wątroby. Badanie MRI umożliwia bowiem przedstawienie przekrojów narządów wewnętrznych we wszystkich płaszczyznach.

Obrazowanie za pomocą rezonansu magnetycznego ma też zastosowanie w ortopedii. Umożliwia uwidocznienie uszkodzonych elementów narządu ruchu, tj. ścięgna, więzadła, chrząstki i nerwy, które nie są widoczne w badaniu RTG lub tomografii komputerowej. Jest pomocne w diagnostyce zwyrodnień stawów, zapaleń więzadeł i ścięgien, jak również pęknięć łękotki stawu kolanowego.

Jak się przygotować do rezonansu magnetycznego?

Przed badaniem rezonansem magnetycznym nie trzeba się szczególnie przygotowywać. Jest to konieczne, jeśli podczas badania MRI podawany jest środek kontrastujący. Wówczas – w zależności od konkretnych zaleceń – nie wolno jeść i pić przez 2-5 godzin przed badaniem. Na badanie trzeba wziąć aktualny wynik stężenia kreatyniny. W niektórych placówkach możliwe jest wykonanie badania poziomu kreatyniny testem paskowym tuż przed badaniem MRI.

Przed badaniem należy zdjąć biżuterię, pasek, zegarek i inne przedmioty metalowe.

Jak przebiega rezonans magnetyczny?

Badanie trwa od 20 do 60 minut. Warto mieć na sobie wygodne ubranie, np. dresy. Po zdjęciu części garderoby z elementami z metalu, trzeba położyć się na stole, który następnie wsuwany jest do środka aparatu.

Jeśli konieczne jest podanie kontrastu, przed badaniem zakładany jest wenflon. W pewnym momencie badania podawany jest kontrast.

Przez cały czas badania pacjent musi być w bezruchu. W niektórych placówkach pacjenci otrzymują słuchawki, przez które słuchają relaksującej muzyki, która „zagłusza” hałas towarzyszący pracy aparatury.

Czym jest funkcjonalny rezonans magnetyczny (fMRI)

Funkcjonalny rezonans magnetyczny to badanie czynnościowe mózgu. Pozwala ocenić mózg i obserwować mózg w działaniu. Badanie jest dwuetapowe. Najpierw wykonywany jest standardowy (strukturalny) rezonans magnetyczny mózgu, podczas którego pacjent leży w bezruchu. Wówczas powstaje trójwymiarowy obraz mózgu, na który następnie naniesione są wyniki kolejnego badania – czynnościowego (zwanego mapami aktywności). Zależnie od wskazań pacjent proszony jest o powtarzanie usłyszanych słów, udzielenie odpowiedzi na zadane pytanie, oglądanie zdjęć albo poruszanie kończynami. Wówczas rejestrowane są aktywności rejonów mózgu zaangażowanych w wymienione czynności, np. ośrodków słuchu, wzroku, pamięci czy podejmowania decyzji.

Badanie fMRI jest porównywane do pozytonowej tomografii emisyjnej (PET) i elektroencefalografii (EEG). W przeciwieństwie do PET nie naraża pacjenta na szkodliwe promieniowanie. Jest też mniej uciążliwe niż EEG, podczas którego do skóry głowy przyklejane są elektrody.

Badanie fMRI umożliwia wykrycie schorzeń neurologicznych, tj. stwardnienie rozsiane i alzheimer, na bardzo wczesnym etapie rozwoju. Pomaga w diagnozowaniu bólu o nieznanej przyczynie. Bywa wykorzystywane, by obserwować funkcjonowanie mózgu u osób z zaburzeniami psychicznymi, jak depresja i schizofrenia.

Rezonans magnetyczny w sedacji

Aby uniknąć ruchów pacjenta podczas badania rezonansem magnetycznym, podaje się środek uspokajający – to tzw. rezonans magnetyczny w sedacji. Często zaleca się go dzieciom, którym trudniej jest pozostać w bezruchu przez dłuższy czas.

Koszt badania rezonansem magnetycznym

Cena rezonansu magnetycznego uzależniona jest od okolicy, która poddawana jest diagnostyce i wynosi od 200 do nawet 1200 zł. Powiązane jest to z czasem, jaki jest potrzebny na wykonanie badania, np. MRI nadgarstka trwa zdecydowanie krócej niż MRI kręgosłupa. Koszt jest wyższy, jeśli badanie wymaga podania środka kontrastującego – cena wzrasta o 100-300 zł.

Na koszt badania MRI wpływa też renoma placówki i zatrudnionych w niej specjalistów.