Kiedy dokucza nam świąd skóry, zwykle udajemy się do dermatologa. Pierwszymi „podejrzanymi” są grzybica, świerzb, łuszczyca – stany zapalne skóry. Albo uczulenie wymagające konsultacji u alergologa. Bywa jednak tak, że świąd ciała sygnalizuje problemy z narządami wewnętrznymi – jest objawem np. zapalenia wątroby, cukrzycy, niedoczynności tarczycy. Niekiedy ma podłoże psychiczne – występuje przy nerwicy, w sytuacjach napięcia emocjonalnego. Warto wiedzieć, na jakie inne dolegliwości towarzyszące swędzeniu skóry należy zwrócić uwagę.
Świąd skóry, który idzie w parze z zaczerwienieniem, łuszczącym się naskórkiem, obrzękiem, drobnymi czerwonymi krostkami lub grudkami, pęcherzami zwykle jest objawem alergii – zarówno pokarmowej, jak i kontaktowej (jako reakcja na np. kosmetyki). Wystarczy zastosować leki na alergię, użyć emolientów i delikatnych preparatów o działaniu łagodzącym podrażnienia.
Jedną z bardziej uciążliwych chorób skóry jest liszajec zakaźny. To bakteryjna choroba (wywołana przez paciorkowce lub gronkowca) wymagająca leczenia antybiotykami (w maści). Objawem są silny świąd i tworzenie się strupów na skórze.
W przypadku grzybicy swędzą konkretne okolice skóry, zaatakowane przez chorobotwórcze grzyby. Są one czerwone, pokryte grudkami i krostkami, łuszczące się. Świąd jest bardzo dotkliwy. Jeśli grzybica nie jest leczona, ogniska choroby pojawiają się w nowych miejscach i zlewają się ze sobą. Konieczne jest stosowanie preparatów przeciwgrzybicznych – kilka razy dziennie, przez około dwa tygodnie. Niekiedy niezbędne jest zażywanie leków doustnych.
Nadmierna suchość i swędzenie skóry, podatność na rozwój grzybicy bywają symptomem cukrzycy. Choroba daje o sobie znać także wzmożonym pragnieniem, częstym oddawaniem moczu, nadmierną sennością, zaburzeniami widzenia. Należy zrobić badanie krwi – oznaczyć poziom glukozy.
Zapalenie wątroby w zaawansowanym stadium choroby objawia się silnym swędzeniem skóry na łydkach i przedramionach. Natomiast w przypadku niedoczynności tarczycy świąd towarzyszy nadmiernemu łuszczeniu się skóry na kolanach i łokciach. Chory narzeka na senność, uczucie zimna, częste zaparcia, utratę włosów. Konieczne są badania hormonalne krwi.
Niewydolność nerek objawia się świądem i obrzękiem skóry. Dodatkowo chory ma częstomocz, ciemną barwę moczu, zwiększone pragnienie. Diagnozę potwierdzą badanie moczu, morfologia i USG nerek.
Swędzenie całego ciała, połączony z obrzękiem, plamami na skórze może być także symptomem białaczki. Ta groźna choroba nowotworowa objawia się również nadmiernym zmęczeniem, gorączką, powiększeniem węzłów chłonnych, bolącymi kośćmi.
Warto też wiedzieć, że swędzenie skóry często dokucza nam w chłodne dni, kiedy narażeni jesteśmy na zmiany temperatur, przebywamy w pomieszczeniach ogrzewanych kaloryferami (suche powietrze, ryzyko nadmiernego pocenia się), nosimy ciepłe ubrania. Warto wówczas pić jak najwięcej wody, by nawilżyć skórę „od wewnątrz”, regularnie używać kosmetyków nawilżających.