Drogi zakażenia HIV
Do zakażenia ludzkim wirusem upośledzenia odporności dochodzi w wyniku kontaktu z płynami ustrojowymi, produktami krwiotwórczymi, wydzieliną z dróg rodnych lub spermą osoby zarażonej HIV. Przeniesienie wirusa może mieć miejsce podczas porodu, jeśli matka jest jego nosicielką, a także w trakcie stosunku płciowego bez prezerwatywy lub po styczności z krwią osoby zakażonej (np. przy dożylnym podawaniu narkotyków).
W obiegowej opinii zakażenie wirusem HIV daje wyraźne objawy. W rzeczywistości przez pierwsze lata infekcja może przebiegać bezobjawowo. U niektórych nosicieli symptomy pojawiają się po około 1,5 roku, u innych - nawet po piętnastu latach od zakażenia. Oznacza to, że przez ten czas mogą nieświadomie zarazić kilka, kilkanaście lub wręcz kilkadziesiąt osób, w zależności od trybu życia i częstotliwości zmiany partnerów seksualnych.
Kto jest szczególnie narażony na zakażenie HIV?
Mogłoby się wydawać, że HIV to przede wszystkim problem osób przyjmujących dożylnie narkotyki i homoseksualistów – największe ryzyko zakażenia występuje bowiem przy stosunku analnym, ponieważ delikatna śluzówka odbytu łatwo ulega uszkodzeniom, stanowiącym „wrota” dla wirusa. Jak jest naprawdę?
- Na seks analny decyduje się wiele heteroseksualnych par, dlatego stygmatyzowanie środowisk homoseksualnych jako szczególnie podatnych na rozprzestrzenianie wirusa HIV jest dużym nadużyciem.
- Wirus HIV może być przeniesiony także podczas niezabezpieczonego stosunku dopochwowego – warto przy tym podkreślić, że ryzyko zakażenia jest większe u kobiety niż u mężczyzny ze względu na budowę anatomiczną i sprzyjające warunki do wniknięcia wirusa.
- Do zakażenia HIV może dojść podczas seksu oralnego, ale prawdopodobieństwo przeniesienia wirusa jest bardzo niskie.
- Osoby, które często zmieniają partnerów i nie dbają o właściwe zabezpieczenie przed chorobami przenoszonymi drogą płciową, narażają się na wysokie ryzyko zakażenia HIV. Pamiętajmy, że decydując się na niezabezpieczone zbliżenie z partnerem, który odbył wcześniej stosunki bez prezerwatywy z innymi partnerkami/partnerami, możemy zarazić się poważnymi chorobami wenerycznymi, nie tylko HIV. Niektóre z nich przez długi czas nie wywołują żadnych objawów, ale nie oznacza to, że są niegroźne.
Skuteczna profilaktyka HIV i AIDS
Jak zmniejszyć ryzyko zakażenia wirusem HIV? Podstawą profilaktyki są następujące zalecenia:
- Jeśli nie masz stałego partnera seksualnego, podczas stosunku płciowego zawsze używaj prezerwatywy.
- Jeżeli wchodzisz w nowy związek, przed rozpoczęciem współżycia zrób razem z partnerem test na obecność wirusa HIV. W ten sposób żadne z was nie zarazi nieświadomie drugiej osoby.
- Pamiętaj, że wierność w związku nie jest nudna – jeśli oboje jesteście zdrowi, ryzykowanie zdrowia i życia drugiej połówki dla jednorazowego skoku w bok to przejaw skrajnej nieodpowiedzialności.
- Jeśli czeka cię zastrzyk lub pobieranie krwi, zwracaj uwagę na źródło pochodzenia igły (powinna być jednorazowego użytku).
Liczba osób, u których rozpoznaje się zakażenie wirusem HIV, stale rośnie, dlatego tak ważne jest stosowanie się do zasad skutecznej profilaktyki.