Być może jesteś zainteresowany swoim zdrowiem oraz wyglądem i chciałbyś wiedzieć, czy twoje poczynania są słuszne. Zbilansowana dieta i regularna aktywność fizyczna to klucz do osiągnięcia pożądanych rezultatów. Czy popularny wskaźnik masy ciała BMI pomoże ci ocenić, w którym kierunku powinny podążać twoje działania?
Czym jest BMI?
Wskaźnik BMI nazywany jest inaczej wskaźnikiem Queteleta od nazwiska jego autora – belgijskiego statystyka Lamberta Queteleta. Znany jest od 1869 roku. Natomiast w 1972 roku zaczęto używać w stosunku do niego terminu „wskaźnik masy ciała”. Pojawił się on w pracy Ancela Keysa w „Journal of Chronic Disease”.
BMI (z ang. Body Mass Index) to współczynnik, który ma pozwolić na ocenę, czy waga ciała danej osoby mieści się w normie, czy też naraża ją na wystąpienie chorób związanych z nadwagą i otyłością bądź bardzo dużą niedowagą. W praktyce BMI oblicza się na podstawie wzoru matematycznego:
BMI = masa ciała / wzrost²
Wyniki BMI:
Wynik należy odnaleźć w określonym przedziale, gdzie zakres:
BMI 16 17 18,5 25 30 35 40
Należy pamiętać, że jest to skala, która dotyczy osób dorosłych. Nie odnosi się do dzieci i młodzieży poniżej osiemnastego roku życia. W żaden sposób nie powinny się nim również sugerować kobiety w ciąży.
Co daje BMI?
Jest to wskaźnik orientacyjny, który pozwala ocenić zagrożenie zdrowotne populacji. Wzrost BMI ponad 25 i wyżej wiąże się z większym ryzykiem wystąpienia nadciśnienia tętniczego, chorób serca, cukrzycy typu II, a także niektórych nowotworów. Z drugiej strony wartość poniżej 18 powinna uczulać osoby z takim wynikiem na osteoporozę bądź wskazywać na zaburzenia odżywiania.
Praktyczny czy nie?
Wskaźnik BMI, choć bardzo pomocny, nie może służyć za jedyny wyznacznik, gdy chcesz ocenić swoje ciało. Nawet we wspomnianej już pracy z 1972 roku autor zaznaczył, że wskaźnik ten we właściwy sposób odwzorowuje stan w skali całej populacji, natomiast nie jest najbardziej trafny, gdy stosujemy go do pojedynczej osoby. Ogólna masa ciała zależna jest również od proporcjonalnego składu, a więc od zawartości tkanki mięśniowej, tkanki tłuszczowej, tkanki kostnej, itp. Ciężko porównywać w tym zakresie osoby w podeszłym wieku oraz dwudziestolatków. Z kolei osoby wytrenowane mogą mieć BMI, które ze względu na wyżej wymienione wartości wskazywałoby nawet na ich otyłość. Tymczasem kulturystów cechuje duża zawartość tkanki mięśniowej. Mięśnie ważą więcej niż tłuszcz, dlatego też BMI jest w ich wypadku wyższe Natomiast nie można nazwać ich otyłymi. Dla osób wysportowanych wskaźnik BMI jest raczej mało dokładny i nie powinien stanowić punktu odniesienia.
Obliczanie BMI jest proste i wygodne. Dlatego też stało się takie popularne i jest powszechnie używane. Natomiast bez znajomości kontekstów, w jakich powinien być stosowany, może się on okazać mało wartościowy.
Wizualna ocena sylwetki przez doświadczonego specjalistę, wywiad zawierający informacje o diecie i stylu życia danej osoby oraz dokładna analiza składu ciała dają bardziej rzetelne wyniki. Wskaźnik BMI może posłużyć nam więc jako punkt wyjścia, który raczej wskazywałby kierunek podejmowanych działań. Nie może natomiast wyznaczać ich dokładnej trasy. Weźmy to pod uwagę, czytając różne poradniki na temat odchudzania.