Kto może pojechać do sanatorium za darmo?

Zwolnienie z opłat nie przysługuje każdemu, ale lista wyjątków jest dłuższa, niż mogłoby się wydawać. Zgodnie z przepisami, w 2025 roku prawo do pełnej refundacji kosztów pobytu w sanatorium mają m.in.:

Reklama
  • Inwalidzi wojenni i wojskowi – posiadający odpowiedni dokument potwierdzający status,
  • Zasłużeni honorowi dawcy krwi (I stopnia) – legitymujący się uprawnieniami nadanymi przez ministra zdrowia,
  • Kombatanci i osoby represjonowane – uznani za takie przez Instytut Pamięci Narodowej (IPN) lub inne instytucje państwowe,
  • Osoby o bardzo niskich dochodach – które przedstawią odpowiednią dokumentację i zostaną zwolnione z opłat decyzją NFZ.

W tych przypadkach pacjent nie dopłaca za zakwaterowanie, wyżywienie ani zabiegi – nawet jeśli korzysta z sanatorium przez pełne 21 dni.

Co z dziećmi? Sanatorium również dla najmłodszych

Z leczenia uzdrowiskowego mogą skorzystać także dzieci i młodzież do 18. roku życia. W ich przypadku pobyt jest w pełni finansowany przez NFZ – zarówno zakwaterowanie, wyżywienie, jak i zabiegi medyczne są darmowe.

Dziecko może wyjechać do sanatorium:

  • samodzielnie – jeśli ma ukończone 7 lat i jest samodzielne,
  • z opiekunem – zazwyczaj w wieku 3–6 lat, ale możliwe także dla starszych dzieci, jeśli stan zdrowia tego wymaga,
  • NFZ pokrywa koszty pobytu opiekuna w uzdrowisku w przypadku dzieci w wieku 3–6 lat.

W pozostałych przypadkach opiekun ponosi koszt pobytu we własnym zakresie (zgodnie ze stawkami obowiązującymi w danym ośrodku).

Kiedy należy Ci się refundacja

Bezpłatny pobyt w sanatorium nie jest przyznawany automatycznie. Trzeba się o niego postarać. Proces jest prosty, ale wymaga kilku formalności. Oto jak krok po kroku wygląda procedura:

  • Uzyskanie skierowania od lekarza rodzinnego lub specjalisty – w dokumencie musi znaleźć się informacja o przewlekłej chorobie i potrzebie kontynuacji leczenia w warunkach uzdrowiskowych.
  • Złożenie skierowania do oddziału NFZ – elektronicznie przez IKP (Internetowe Konto Pacjenta) lub tradycyjnie w wersji papierowej.
  • Dołączenie dokumentów potwierdzających uprawnienia – np. legitymację kombatancką, decyzję ministra zdrowia, zaświadczenie o dochodach z urzędu skarbowego (w przypadku wnioskowania o zwolnienie z opłat).
  • Poczekać na przydział miejsca i terminu – czas oczekiwania może wynosić od kilku do kilkunastu miesięcy, w zależności od województwa i rodzaju leczenia.

Ile kosztuje sanatorium, jeśli nie jesteś zwolniony z opłat?

Dla większości pacjentów sanatorium nie jest w pełni darmowe. Choć NFZ pokrywa koszty leczenia i zabiegów, tozakwaterowanie i wyżywienie trzeba opłacić z własnej kieszeni – według stawek określonych przez Ministerstwo Zdrowia.

Rodzaj pokoju Dopłata za 21 dni (zgodnie z obwieszczeniem MZ z 8 marca 2024 r.)
Pokój wieloosobowy (standard) ok. 300–400 zł
Pokój 2-osobowy z łazienką ok. 500–650 zł
Pokój 1-osobowy (jeśli dostępny) nawet 1 200 zł

Dodatkowo pacjent ponosi koszty:

  • dojazdu do i z sanatorium (na własny koszt),
  • opłaty klimatycznej (zwykle 4–6 zł dziennie),
  • orazopcjonalnych usług (TV, Wi-Fi, masaże, basen).

Czy można liczyć na częściowe lub pełne zwolnienie z opłat?

Tak. Każdy pacjent może złożyć wniosek o obniżenie lub zniesienie opłat, jeśli:

  • jego sytuacja materialna jest trudna (np. dochód netto poniżej 1300–1500 zł na osobę w rodzinie),
  • dołączy zaświadczenia z urzędu skarbowego, ZUS-u lub MOPS-u,
  • spełnia kryteria socjalne zgodne z zasadami NFZ.

Decyzja o zwolnieniu zapada indywidualnie i wymaga udokumentowania sytuacji życiowej.

Jak długo trwa leczenie?

Typowy turnus z NFZ trwa:

  • 21 dni – leczenie dorosłych,
  • 28 dni – leczenie dzieci,
  • do 18 dni – pobyt rehabilitacyjny (np. po szpitalu lub urazie).

Czy można wybrać miejscowość?

Nie, lokalizację wyznacza NFZ. Pacjent może jedynie wskazać preferencje klimatyczne lub region, ale ostateczna decyzja należy do funduszu. W 2025 roku najczęściej przydzielane uzdrowiska to m.in.Busko-Zdrój, Polanica-Zdrój, Nałęczów, Kołobrzeg, Ciechocinek, Krynica-Zdrój, Ustroń, Świnoujście.

Sanatorium za darmo? Tak – ale tylko dla niektórych. Inwalidzi wojenni, dawcy krwi, kombatanci oraz osoby w trudnej sytuacji finansowej mogą pojechać do uzdrowiska całkowicie bezpłatnie. W pozostałych przypadkach pacjent musi liczyć się z dopłatą – nawet do 1200 zł. Mimo to leczenie uzdrowiskowe z NFZ pozostaje jedną z najbardziej dostępnych form rehabilitacji przewlekłych schorzeń w Polsce.