Ta popularna infekcja ma mylną nazwę i paskudne objawy. Kiedy trzeba wezwać lekarza?

Nazywamy ją grypą żołądkową, choć to błędne określenie

Chociaż powszechnie nazywa się ją grypą żołądkową, zapalenie żołądka i jelit to nie to samo, co grypa. Grypa atakuje tylko układ oddechowy — nos, gardło i płuca.

Z kolei wirusowe zapalenie żołądka i jelit to infekcja jelitowa, która ma takie objawy, jak wodnista biegunka, skurcze i bóle żołądka, nudności lub wymioty, a czasami także gorączka i ból głowy.

W zależności od przyczyny objawy wirusowego zapalenia żołądka i jelit mogą pojawić się w ciągu 1-3 dni po zakażeniu i mogą mieć przebieg od łagodnego do ciężkiego. Objawy zwykle trwają tylko dzień lub dwa, ale czasami mogą przedłużyć się do 14 dni.

Ponieważ objawy są podobne, łatwo pomylić biegunkę wirusową z biegunką wywołaną przez bakterie, takie jak Clostridioides difficile, Salmonella i Escherichia coli, lub pasożyty, takie jak giardia.

Tak się zakażamy infekcją jelitową

Najprawdopodobniej nabawisz się wirusowego zapalenia żołądka i jelit, jedząc lub pijąc skażoną żywność lub wodę. Ryzyko zachorowania na zapalenie żołądka i jelit może również wystąpić, jeśli dzielisz się przyborami kuchennymi, ręcznikami lub jedzeniem z osobą zakażoną jednym z wirusów powodujących tę chorobę.

Wiele wirusów może powodować zapalenie żołądka i jelit, w tym: norowirusy i rotawirusy. Każdy wirus żołądkowo-jelitowy ma swój sezon, w którym jest najbardziej aktywny. Jeśli na przykład mieszkasz na półkuli północnej, zimą i wiosną jesteś bardziej narażony na infekcje rotawirusowe lub norowirusowe.

Nie ma skutecznej metody leczenia tej choroby, dlatego kluczowa jest profilaktyka. Unikaj żywności i wody, które mogą być skażone, a także często i dokładnie myj ręce.

Kiedy udać się do lekarza? U dzieci czerwonych flag jest więcej

Jeśli jesteś osobą dorosłą, skontaktuj się z lekarzem, jeśli nie jesteś w stanie utrzymać żadnych płynów w organizmie przez 24 godziny, wymiotujesz lub masz biegunkę od ponad dwóch dni, wymiotujesz krwią albo jesteś odwodniony.

Objawy odwodnienia obejmują nadmierne pragnienie, suchość w ustach, ciemnożółty mocz, jego niewielką ilość lub brak moczu, a także duże osłabienie, zawroty głowy.
Podobnie zwróć się po pomoc, jeżeli zauważasz krew w wypróżnieniach, masz silny ból brzucha czy gorączkę powyżej 40 st. C.

W przypadku niemowląt i dzieci natychmiast udaj się po pomoc lekarską, jeśli twoje dziecko ma gorączkę (39 st. C) lub wyższą, wydaje się zmęczone lub bardzo rozdrażnione, odczuwa duży dyskomfort lub ból, ma krwawą biegunkę.

Zwróć też uwagę na oznaki odwodnienia u chorych niemowląt i dzieci, porównując ilość wypijanego przez nie płynu i wydalonego moczu z ilością, jaka jest dla nich normalna, oraz obserwując takie objawy, takie jak suchość w ustach, pragnienie i płacz bez łez.

Pamiętaj, że jedną z najbardziej narażonych na powikłania grup, są niemowlęta. Malutkie dzieci wymiotują z różnych powodów, ale wiele z nich może wymagać pomocy lekarskiej. Dlatego natychmiast skontaktuj się z lekarzem, jeśli twoje niemowlę często wymiotuje, nie miało mokrej pieluchy od sześciu godzin, ma krwawe stolce lub ciężką biegunkę, zapadnięte ciemiączko, suchość w ustach lub płacze bez łez albo jest bardzo senne lub nie reaguje.

Największe powikłanie grypy żołądkowej. Może prowadzić nawet do śmierci

Głównym powikłaniem wirusowego zapalenia żołądka i jelit jest odwodnienie – poważna utrata wody oraz niezbędnych soli i minerałów. Jeśli jesteś zdrowy i pijesz wystarczająco dużo, aby zastąpić płyny utracone w wyniku wymiotów i biegunki, odwodnienie nie powinno stanowić problemu.

Inaczej jest w przypadku niemowląt, osób starszych i z osłabionym układem odpornościowym. One mogą ulec poważnemu odwodnieniu, gdy stracą więcej płynów, niż będą w stanie przyjąć.

Wtedy może być konieczna hospitalizacja, aby utracone płyny można było uzupełnić za pomocą kroplówki. Odwodnienie prowadzić może, rzadko, ale to się zdarza, do śmierci.

Jak zapobiegać grypie żołądkowej? Te rady warto zapamiętać

Najlepszym sposobem zapobiegania rozprzestrzenianiu się infekcji jelitowych jest stosowanie środków ostrożności:

• Zaszczep swoje dziecko. W niektórych krajach, w tym w Polsce, dostępna jest szczepionka przeciwko zapaleniu żołądka i jelit wywołanemu rotawirusem.
• Dokładnie myj ręce i upewnij się, że twoje dzieci też to robią. Naucz je myć ręce, zwłaszcza po skorzystaniu z toalety. Myj ręce po zmianie pieluszki, a także przed przygotowywaniem posiłku lub jedzeniem.
• Noś ze sobą chusteczki dezynfekujące i płyn do dezynfekcji rąk, gdy nie masz dostępu do mydła i wody.
• Używaj oddzielnych przedmiotów osobistych w domu. Unikaj dzielenia się przyborami do jedzenia, szklankami i talerzami. W łazience używaj oddzielnych ręczników.
• Przygotowuj jedzenie bezpiecznie. Umyj wszystkie owoce i warzywa przed ich spożyciem. Oczyść powierzchnie kuchenne przed przygotowaniem na nich jedzenia. Unikaj przygotowywania jedzenia, jeśli jesteś chory.
• Zachowaj dystans. Jeśli to możliwe, unikaj bliskiego kontaktu z osobami zakażonymi wirusem. Dezynfekuj twarde powierzchnie. Jeśli ktoś w Twoim domu ma wirusowe zapalenie żołądka i jelit, zdezynfekuj twarde powierzchnie, takie jak blaty, krany i klamki.
• Unikaj dotykania prania, które mogło być narażone na działanie wirusa. Jeśli ktoś w twoim domu ma wirusowe zapalenie żołądka i jelit, podczas dotykania prania zakładaj rękawiczki.
• Pierz ubrania i pościel w gorącej wodzie i susz je w najgorętszej temperaturze. Po dotknięciu prania dokładnie umyj ręce.
• Zachowaj środki ostrożności podczas podróży. Podróżując po innych krajach, możesz zachorować z powodu skażonej żywności lub wody. Możesz zmniejszyć ryzyko, np. pijąc tylko wodę butelkowaną. Unikaj kostek lodu, ponieważ mogą być wykonane ze skażonej wody. Do mycia zębów używaj wody butelkowanej. Unikaj surowej żywności – w tym obranych owoców, surowych warzyw i sałatek – która miała kontakt z ludzkimi rękami. Unikaj niedogotowanego mięsa i ryb.