Palenie papierosów powoduje kurczenie się mózgu. Organ też się szybciej starzeje

Kurczenie się mózgu zwiększa ryzyko demencji

Lekarze od dawna ostrzegają, że palenie tytoniu jest szkodliwe dla płuc i serca. Nowe badanie przeprowadzone przez naukowców z Washington University School of Medicine w St. Louis w stanie Missouri poświęcono jego wpływowi na mózg.

Jak podaje portal Medical News Today, z analizy badaczy wynika, że palenie papierosów powoduje kurczenie się mózgu. Rezultaty badania pod kierownictwem dr Laury J. Bierut, dyrektorki Centrum Badań nad Zdrowiem i Zachowaniem, opublikowano w "Biological Psychiatry: Global Open Science".

Zmniejszenie objętości tego organu niesie ze sobą poważne konsekwencje, bo zwiększa ryzyko pogorszenia funkcji poznawczych, demencji i choroby Alzheimera. Szacuje się, że 14 proc. przypadków choroby Alzheimera można przypisać temu nałogowi.

Na chęć palenia wpływają geny. Im więcej palisz, tym bardziej cierpi twój mózg

Autorzy badania twierdzą, że około połowa palaczy tendencję do palenia odziedziczyło w genach. Po zbadaniu genetycznej predyspozycji ustalili, że genetyczne skłonności mogą prowadzić do nałogu, ale to palenie powoduje znaczące kurczenie się mózgu.

Badanie objęło ponad 32 tys. uczestników pochodzenia europejskiego. Porównano wyniki badań obrazowych mózgu osób, które palą od lat i zgłosiły wypalanie jednej paczki lub 20 papierosów dziennie z wynikami osób, które nigdy nie paliły lub paliły mniej niż 100 papierosów. Ci, którzy palili więcej, doświadczyli większego skurczenia się mózgu, które prowadzi do pogorszenia funkcji poznawczych.

- Kurczenie się, czyli atrofia mózgu, wiąże się z utratą neuronów i połączeń między nimi. Ta strata może upośledzić zdolność mózgu do prawidłowego funkcjonowania. W stanach takich, jak choroba Alzheimera i ogólnie demencja, niektóre ważne obszary mózgu kurczą się, co powoduje utratę ich funkcji. Na przykład hipokamp, kluczowy dla tworzenia pamięci, często wykazuje znaczny zanik w chorobie Alzheimera – zauważył dr Dung Trinh z Healthy Brain Clinic w Long Beach w Kalifornii, jeden z autorów badań.

Atrofia utrudnia komunikację między różnymi obszarami mózgu, powodując pogorszenie funkcji poznawczych. Dr Bierut zwróciła uwagę, że zmniejszenie objętości mózgu wiąże się też ze starzeniem się tego organu. - Osoby palące mają "starszy" mózg – stwierdziła.

Palenie powoduje uszkodzenie mózgu na wiele sposobów

Dr Bierut wyjaśniła to zjawisko. - Gdy palimy, przyjmujemy wiele toksycznych substancji chemicznych, a u osób palących nałogowo jest obserwowany niższy poziom tlenu we krwi. Mózg potrzebuje tlenu, natomiast stałe obniżenie jego poziomu powoli go głodzi – wskazała.

Dr Trinh dodał, że palenie papierosów może wpłynąć negatywnie na mózg na różne sposoby. - Uszkodzenie naczyń może zmniejszyć przepływ krwi do mózgu, powodując śmierć i atrofię komórek, do tego dochodzi stres oksydacyjny i skutki zapalne związane z paleniem. Wszystkie te procesy mogą uszkadzać komórki mózgowe i struktury podporowe - podkreślił.

Dodatkowo niektóre substancje chemiczne zawarte w papierosach są neurotoksyczne i mogą bezpośrednio uszkadzać komórki mózgowe. - Palenie wpływa na poziom różnych neuroprzekaźników w mózgu, co z czasem może przyczyniać się do uszkodzenia i atrofii neuronów – dodał.

Dlaczego warto rzucić palenie? "Najważniejsza rzecz, jaką możesz zrobić dla swojego zdrowia"

Jednak możemy przerwać ten proces, bo rzucenie palenia w dowolnym momencie zatrzymuje dalszą utratę istoty szarej. Zła wiadomość jest taka, że po skurczeniu mózg nie odzyskuje swojej pierwotnej masy. Rzucenie palenia może pomóc w zatrzymaniu kurczenia się mózgu, ale nie można odwrócić tego procesu.

Autorzy badania zalecają, aby każdy palący w każdym wieku priorytetowo potraktował rzucenie palenia. - Rzucenie palenia to jedna z najważniejszych rzeczy, jaką możesz zrobić dla swojego zdrowia – stwierdziła dr Bierut. - Im więcej palisz i im dłużej palisz, tym bardziej starzeje się twój mózg. Kolejną rzeczą, którą zawsze powtarzam osobom starszym i palącym – nigdy nie jest za późno, aby rzucić palenie. Rzucenie palenia nawet w późniejszym okresie życia przynosi korzyści zdrowotne - podkreśliła badaczka.

Dr Trinh zaznaczył, że nie tylko dorośli powinni rzucić palenie. - Mózgi nastolatków i młodych dorosłych wciąż się rozwijają, a narażenie na szkodliwe skutki palenia w kluczowych okresach rozwoju może prowadzić do znaczących i długotrwałych uszkodzeń. Wiadomo, że im wcześniej dana osoba zacznie palić, tym większe potencjalne szkody w jej życiu - uprzedził naukowiec.