Cholesterol LDL, czyli lipoproteina niskiej gęstości, jest często nazywany „złym” cholesterolem. To dlatego, że wysoki poziom cholesterolu LDL może prowadzić do nagromadzenia się cholesterolu w tętnicach. Cholesterol jest niezbędny dla organizmu, ponieważ bierze udział w produkcji niektórych hormonów, witamin i pomaga w trawieniu. Jednak w nadmiarze może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Cholesterol LDL transportuje cholesterol z wątroby do komórek, które go potrzebują. Jeśli jednak jest go za dużo, może zacząć się odkładać na ściankach tętnic, tworząc tak zwane blaszki miażdżycowe.
Lekarze uznają to za początek miażdżycy, a miażdżyca z kolei może prowadzić do kolejnych chorób, takich jak zawał serca czy udar mózgu.
Cholesterol HDL, o wysokiej gęstości, jest często nazywany „dobrym” cholesterolem. Jego główną funkcją jest transport cholesterolu z różnych części organizmu z powrotem do wątroby, gdzie jest on następnie usuwany z organizmu. Cholesterol HDL pomaga w ten sposób zapobiegać nagromadzeniu się cholesterolu w ściankach tętnic.
Wysoki poziom cholesterolu HDL jest zazwyczaj postrzegany jako korzystny dla zdrowia, ponieważ może pomóc w zapobieganiu chorobom serca.
Jednakże niektóre badania sugerują, że bardzo wysoki poziom cholesterolu HDL też może nie zawsze być korzystny. Na przykład artykuł opublikowany w 2018 roku w magazynie naukowym „European Heart Journal" sugeruje, że szczególnie podwyższony poziom HDL można wiązać z większym ryzykiem zgonu. Naukowcy podkreślają jednak, że potrzebne są dalsze badania w tej kwestii.
Wpływ nieodpowiedniego poziomu cholesterolu na organizm i pracę kluczowych narządów, zajmuje uczonych od dawna. Zwłaszcza jeśli chodzi o LDL. Nie ma co prawda jednoznacznych dowodów na to, że wysoki poziom lipoprotein niskiej gęstości bezpośrednio wpływa na pamięć czy – bardziej ogólnie – na pracę mózgu. Jednak niektóre badania sugerują, że długotrwałe problemy z wysokim poziomem „złego” cholesterolu mogą prowadzić do uszkodzenia naczyń krwionośnych, co z kolei może prowadzić do problemów z krążeniem krwi w mózgu. To może potencjalnie wpływać na funkcje poznawcze, w tym pamięć.
Dlatego tak ważne jest utrzymanie poziomu cholesterolu LDL i HDL na odpowiednim poziomie, a to można osiągnąć poprzez zdrową dietę, regularną aktywność fizyczną i ewentualnie leczenie farmakologiczne. Warto jednak pamiętać, że optymalne poziomy cholesterolu mogą różnić się w zależności od indywidualnych czynników, takich jak wiek, płeć, stan zdrowia i historia rodziny. Dlatego zawsze warto skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem.
Na temat cholesterolu funkcjonuje w świadomości społecznej wiele niedopowiedzeń, a nawet przekłamań. Oto najważniejsze fakty i mity. Warto o nich pamiętać.
5 WAŻNYCH FAKTÓW NA TEMAT CHOLESTEROLU
- Cholesterol jest niezbędny dla produkcji witaminy D3. Cholesterol w skórze przekształca się w witaminę D pod wpływem promieni słonecznych. Witamina D jest niezbędna dla zdrowia kości i układu odpornościowego.
- Cholesterol jest składnikiem błon komórkowych. Pomaga w utrzymaniu ich stabilności, więc wpływa na prawidłowe funkcjonowanie komórek.
- Mózg zawiera dużą ilość cholesterolu. Około 25 proc. całkowitej masy cholesterolu w organizmie znajduje się w mózgu, mimo że mózg stanowi tylko 2 proc. masy ciała. Cholesterol jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania neuronów.
- Niektóre żywności zawierają sterole roślinne, które mogą pomóc obniżyć poziom cholesterolu. Sterole roślinne są naturalnie występującymi substancjami w roślinach, które ograniczają ilość cholesterolu, który organizm może przyswoić.
- Cholesterol jest prekursorem dla wielu ważnych substancji. Jest niezbędny do produkcji wielu hormonów, takich jak kortyzol, hormony płciowe (estrogen, progesteron, testosteron) oraz hormony produkowane przez nadnercza. Ponadto cholesterol jest niezbędny do produkcji żółci, która pomaga w trawieniu tłuszczów.
5 POPULARNYCH MITÓW NA TEMAT CHOLESTEROLU
- MIT: Cholesterol jest zawsze zły dla zdrowia. FAKT: Cholesterol jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, w tym produkcji hormonów, witamin i budowy błon komórkowych. Problem pojawia się, gdy poziom cholesterolu LDL („złego cholesterolu”) jest zbyt wysoki.
- MIT: Tylko osoby z nadwagą mają wysoki poziom cholesterolu. FAKT: Chociaż nadwaga może zwiększać ryzyko wysokiego poziomu cholesterolu, nawet osoby o prawidłowej wadze mogą mieć zbyt wysoki poziom cholesterolu.
- MIT: Jedzenie jaj znacznie zwiększa poziom cholesterolu. FAKT: Chociaż jaja są bogate w cholesterol, większość badań nie wykazała związku między spożywaniem jaj a zwiększonym ryzykiem chorób serca u osób zdrowych.
- MIT: Tylko dorośli muszą się martwić o poziom cholesterolu. FAKT: Nawet dzieci mogą mieć wysoki poziom cholesterolu, zwłaszcza jeśli mają nadwagę lub otyłość lub jeśli w ich rodzinie odnotowywano przypadki występowania wysokiego cholesterolu.
- MIT: Wysoki poziom cholesterolu zawsze prowadzi do chorób serca. FAKT: Wysoki poziom cholesterolu jest jednym z czynników ryzyka chorób serca, ale nie jest jedynym. Inne czynniki, takie jak palenie tytoniu, brak aktywności fizycznej, dieta niskiej jakości, nadwaga i otyłość czy nadciśnienie tętnicze, również mają znaczący wpływ na zdrowie serca.
Dlatego jeśli odczuwamy zaniepokojenie swoim stanem zdrowia i jeśli wiążemy to z ewentualnym poziomem cholesterolu, rozmowa ze specjalistą i konsultacja lekarska będą najlepszym rozwiązaniem.
