Mikrobiota jelitowa (zwana potocznie mikroflorą jelitową) to ogół mikroorganizmów - głównie bakteryjnych, które najliczniej zasiedlają jelito grube. Jej określony skład wielokrotnie już powiązano z różnymi chorobami. Wzbudziło to nadzieje, że można będzie wykorzystać badanie mikrobioty w diagnostyce, na przykład analizując pochodzące z jelit metabolity, które są wytwarzane przez drobnoustroje z pożywienia.
Podczas badań przeprowadzonych niedawno na uniwersytecie w Jyväskylä we współpracy z uniwersytetami w Helsinkach, Wschodniej Finlandii i Indianie(USA), a także International Agency of Cancer Research (WHO), porównano mikroflorę jelitową i metabolity pochodzące z jelit zdrowych osób z grupy kontrolnej oraz od osób ze stłuszczoną wątrobą. Jak się okazało, niektóre metabolity drobnoustrojów jelitowych miały związek z zawartością tłuszczu w wątrobie.
Stłuszczeniowa choroba wątroby jest najczęstszą przewlekłą chorobą wątroby na świecie. Występuje zwłaszcza u osób otyłych i sprzyja chorobom układu krążenia. W kale osób ze stłuszczoną wątrobą było między innymi więcej produktów degradacji aminokwasów leucyny i histydyny, a także mniej testosteronu.
- Te biomarkery pochodzące z mikroflory jelitowej mogą być przydatne do diagnozowania stłuszczenia wątroby – powiedziała dr Satu Pekkala z Wydziału Nauk o Sporcie i Zdrowiu. - Obecnie analizujemy nowe dane, aby ustalić, czy biomarkery te można również wykorzystać do identyfikacji pacjentów ze stłuszczoną wątrobą, u których można zastosować spersonalizowaną dietę.
Co ciekawe, analiza próbek krwi wykazała, że osoby ze stłuszczoną wątrobą miały wyższy poziom kofeiny i jej metabolitów, mimo że obie grupy spożywały taką samą ilość kawy.
Wolniejszy metabolizm kofeiny może odzwierciedlać niższą aktywność enzymów cytochromowych w wątrobie. Enzymy te są ważnymi degradatorami leków i składników odżywczych, dlatego ich znaczenie dla ogólnego stanu zdrowia powinno być dokładniej zbadane.
Przeglądając istniejącą literaturę, Pekkala znalazła niewiele badań dotyczących metabolitów kałowych w stłuszczeniowej chorobie wątroby. Co zaskakujące, wiele wyników badań było sprzecznych, a tylko ostatnie badanie samej Pekkali uwzględniło dietę w analizach.
- Ponieważ drobnoustroje trawią pokarm, który jemy - nie wiadomo, czy różnice w metabolitach między zdrową grupą kontrolną a pacjentami ze stłuszczoną wątrobą wynikają wyłącznie z różnic w diecie – wyjaśniła Pekkala. - Aby biomarkery mikrobiologiczne mogły być wykorzystywane do diagnostyki, potrzebne są dalsze badania na większych populacjach, a co najważniejsze, należy wziąć pod uwagę dietę wśród innych czynników zakłócających.
Fiński zespół badawczy prowadzi już takie badania i planowane są kolejne