Subskrybuj nas na Youtube
Przed wybuchem pandemii COVID-19 w 2019 r. przeszczepiono w Polsce 1473 narządy pozyskane od zmarłych dawców - prawie tyle, ile w rekordowym 2012 roku, gdy liczba transplantacji sięgnęła 1546. W kolejnych dwóch latach minionej dekady liczba przeszczepów wciąż była wysoka – w 2013 r. przeszczepiono 1536 organów, a w 2014 – 1531. Potem zaczęła nieco spadać. W 2015 r. przeszczepiono 1432 narządy, a w 2016 – 1469, jednak w 2017 r. liczba transplantacji znowu wzrosła do 1531.
Zapaść nastąpiła w 2018 r., gdy przeszczepiono zaledwie 1390 narządów pozyskanych od zmarłych dawców. Jednak w 2019 r. znowu odnotowano wzrost - przeszczepiono wtedy 1473 narządy. Wybuch pandemii sprawił jednak, że ta tendencja została zatrzymana: w 2020 r. przeszczepiono zaledwie 1180 narządów. Lepiej było w 2021 r., gdy przeszczepiono 1274 narządy. A w 2022 r. nastąpiła dalsza poprawa – w minionym roku przeszczepiono 1399 narządów.
Nie udało się jedynie powtórzyć rekordowej liczby przeszczepów serc, jaką uzyskano w 2021 r. Po raz pierwszy w historii polskiej transplantologii, pomimo ciężkiej sytuacji w służbie zdrowia w związku z pandemią, przeszczepiono wtedy dwieście serc. W 2022 r. przeszczepiono 172 serca, więcej niż w 2020 r., gdy wykonano 145 tych transplantacji.
W minionym roku odnotowano wysoki poziom przeszczepów wątroby, podobny do tego, jaki był przed pandemią. W 2022 r. przeszczepiono 334 tego typu narządy, podczas gdy w 2021 r. było 227 tych transplantacji, w 2020 r. – 263, a w 2019 r. – 330.
Nadal mniej niż przed pandemią przeszczepia się nerek pozyskanych od zmarłych dawców. W 2022 r. przeszczepiono 784 tego typu narządy, w 2021 r. – 709, w 2020 r. – 717, przy czym w 2019 r. przeprowadzono 907 przeszczepów nerek.
Wzrost liczby przeszczepów był możliwy dzięki zwiększeniu liczby potencjalnych dawców narządów. W 2022 r. zgłoszono 640 dawców zmarłych ogółem, a liczba dawców rzeczywistych wyniosła 445, czyli tych, od których pobrano narządy do przeszczepów (bo nie od wszystkich zgłoszonych dawców z różnych powodów można pobrać organy). W 2020 r. zgłoszono 529 potencjalnych dawców, w 2021 r. – 546. Przed pandemią w 2019 r. było 639 potencjalnych dawców, a w 2018 – 638.
Dalszy wzrost przeszczepów w naszym kraju będzie zależał przede wszystkich od pozyskiwania potencjalnych dawców zmarłych, gdyż transplantacje narządów od żywych dawców wciąż są w Polsce raczej marginalne. W 2022 r. pozyskano 101 narządów od żywych dawców: 73 wątroby oraz 28 fragmentów wątroby. To i tak więcej niż w 2021 r., gdy wykorzystano 64 organy od żywych dawców, w tym 44 wątroby. W 2020 r. przeszczepiono 59 narządów od żywych dawców, a w 2019 r. – 73.