Subskrybuj nas na Youtube
Odpowiada dr n. med. Krzysztof Radziszewski, ortopeda, przychodnia Radwan.
Czym jest koksartroza?
Koksartroza, czyli choroba zwyrodnieniowa stawów biodrowych, polega na stopniowej degradacji chrząstki stawowej i okalających ją tkanek. Postępujące schorzenie sprawia, że chrząstka stawowa traci swoje możliwości amortyzujące, a chroniąca ją maź stawowa ulega zanikowi. Tym samym kości stają się „bezbronne”, a to doprowadza to wzajemnych tarć między nimi. Wyróżniamy dwa typy tego schorzenia:
• Koksartroza wtórna – diagnozowana wówczas, gdy źródłem jej pojawienia się są wady wrodzone lub nabyte. Wśród nich możemy wymienić m.in.: osteoporozę, zwichnięcie stawu biodrowego, zaburzony metabolizm chrząstki stawowej, a także wirusowe lub bakteryjne stany zapalne.
• Koksartroza pierwotna – mówimy o niej wówczas, gdy po przeprowadzeniu badań i konsultacji medycznych nie jesteśmy w stanie podać dokładniej przyczyny pojawienia się choroby.
Istnieją jednak czynniki, które mogą dodatkowo sprzyjać jej powstawaniu. Należą do nich: niewłaściwy (siedzący) tryb życia, palenie papierosów czy czynniki genetyczne.
Objawy zwyrodnienia stawów
Pierwszym i podstawowym objawem jest pojawiający się ból, odczuwany w okolicy biodra i pachwiny (w niektórych przypadkach promieniujący do kolana lub odcinka lędźwiowego kręgosłupa). Najczęściej, w początkowej fazie rozwoju schorzenia, ból pojawia się po jednej stronie biodra i ustępuje, kiedy siedzimy lub leżymy (ponieważ nie przeszkadza w codziennym funkcjonowaniu, bardzo wiele osób go bagatelizuje). Z czasem jednak ból systematycznie narasta i nie ustępuje, nawet wówczas, gdy znajdujemy się w stanie spoczynku. Innym objawem sugerującym możliwość wystąpienia koksartrozy może być drętwienie czy odczuwanie sztywności w okolicy stawu biodrowego, które ustępuje po „rozchodzeniu”. Wraz z postępem schorzenia (w jego zaawansowanej formie) nie tylko występują dolegliwości bólowe, ale również pojawiają się wyraźne problemy z poruszaniem się, które są związane z ograniczeniem ruchomości stawów.
Czy to na pewno zwyrodnienie stawu biodrowego?
Ból w okolicy bioder nie zawsze oznacza, że mamy do czynienia ze zwyrodnieniem stawu biodrowego. Aby mieć stuprocentową pewność nt. źródła dolegliwości, należy zgłosić się do specjalisty.
Chociaż zwyrodnienie stawu biodrowego to dolegliwość, która zazwyczaj dotyka osób starszych, nie oznacza to, że nie są na nią narażeni młodsi pacjenci. Dlatego, w momencie, kiedy odczuwamy ból w okolicy bioder, pachwiny czy kolan, który pojawia się często i utrzymuje długo należy, niezależnie od wieku, zgłosić się do specjalisty – komentuje dr n. med. Krzysztof Radziszewski, ortopeda, przychodnia Radwan. Pierwszym etapem konsultacji w gabinecie lekarskim jest wywiad z pacjentem, który pozwala m.in. na określenie okoliczności występowania dolegliwości bólowych. Następnie ortopeda sprawdzi ruchomość stawów biodrowych, a w razie potrzeby zleci również RTG kości. W niektórych przypadkach niezbędne jest również wykonanie morfologii i badania moczu. Pozwala to potwierdzić lub wykluczyć występowanie innych chorób stawów np. dny moczanowej, zespołu bolesnego biodra, uogólnionej wiotkości stawów czy zapalenia stawów – dodaje.
Jak wygląda leczenie?
Leczenie koksartrozy jest uzależnione od konkretnego przypadku i ściśle wiąże się zakresem i charakterem zmian zwyrodnieniowych w stawach biodrowych. Im szybsza diagnoza, tym większa szansa na skuteczne i „łagodniejsze” leczenie. Wśród sposobów leczenia koksartrozy możemy wyszczególnić m.in.:
• Kinezyterapia – czyli leczenie ruchem. Metoda stosowana w początkowej fazie rozwoju schorzenia. Jednym z zalecanych rodzajów aktywności fizycznych jest pływanie w basenie. Temperatura wody rozluźnia bowiem nasze mięśnie, a warunki odciążenia pozwalają uzyskać lepszy, bardziej prawidłowy, zakres ruchomości w obrębie stawów. Istotne jest również wykonywanie ćwiczeń rozciągających i wzmacniających poszczególne partie mięśniowe, jednak należy je wcześniej skonsultować ze specjalistą. W tym celu fizjoterapeuta, po przeprowadzeniu wywiadu medycznego z pacjentem, przygotowuje spersonalizowany zestaw ćwiczeń, masaży czy innych technik terapii manualnej. Nieodpowiednie dobrane obciążenia mogą bowiem pogłębić dolegliwości bólowe i przyspieszyć rozwój schorzenia.
• Fizykoterapia – metoda pozwala na zwiększenie zakresu ruchu w stawach, rozluźnienie mięśni okołobiodrowych i minimalizowanie dolegliwości bólowych. Z zabiegów fizykoterapeutycznych najczęściej stosuje się termoterapię (okłady fango lub krioterapię miejscową), elektrostymulację o działaniu rozluźniającym i przeciwbólowym, laseroterapię, ultradźwięki, jonoforezy, jonoforezy oraz pole magnetyczne.
• Leczenie farmakologiczne – ten rodzaj terapii pozwala przede wszystkim zmniejszyć dolegliwości bólowe. Dobór środków farmaceutycznych zawsze powinien być poprzedzony konsultacją ze specjalistą.
• Terapia rezonansem magnetycznym MBST – promieniowanie emitowane przez rezonans magnetyczny w systemie MBST działa przeciwbólowo, eliminując największą przeszkodę w codziennym funkcjonowaniu osób dotkniętych tym schorzeniem. Podczas zabiegów energia doprowadzona do otaczającej uszkodzonej tkanki stymuluje komórki. Dzięki tej energetycznej stymulacji tkanka chrzęstna może ulec znacznej regeneracji. Terapia rezonansem magnetycznym wspomaga również powrót do pełnej sprawności po operacji wszczepienia endoprotezy. Powoduje bowiem namnażanie komórek kostnych i szybsze „zalewanie” nimi miejsc, które otaczają mocowanie endoprotezy. Dzięki temu procesowi regeneracji, rehabilitacja stawu biodrowego znacznie się skraca. Podobna sytuacja ma miejsce, gdy z jakiegoś powodu endoproteza ulegnie rozluźnieniu w organizmie pacjenta. Wówczas jej stabilność zostaje wzmocniona dzięki namnożeniu komórek kostnych, które wypełniają powstałe „luzy”). Dodatkowo pole magnetyczne wykazuje skuteczne działanie przeciwbólowe.
• Endoproteza – to metoda leczenia zaawansowanych stanów choroby zwyrodnieniowej stawów biodrowych. Stosowana jest wówczas, kiedy nie można powstrzymać już rozwoju schorzenia ze względu na rozległe uszkodzenie stawów. Polega na usunięciu naturalnego, lecz uszkodzonego stawu i zastąpieniu go sztucznym stawem. W niektórych przypadkach to jedyny sposób, aby pacjent powrócił do sprawności sprzed choroby.