Jak dochodzi do zakażenia tasiemcem?
Larwy tasiemca, czyli tak zwane wągry, bytują w organizmie zakażonych zwierząt, a do zakażenia człowieka dochodzi z reguły na skutek spożycia mięsa tych osobników. Gdy postacie przetrwalnikowe pasożyta dostają się do jelita, przekształcają się w dojrzałą postać tasiemca. Fragmenty jego ciała, w których znajdują się jaja pasożyta, są wydalane z kałem i mogą stanowić zaczątek dalszych zakażeń, na przykład po przedostaniu się do źródeł wody pitnej. W takiej sytuacji zakażony tasiemcem człowiek nieświadomie staje się pośrednim żywicielem pasożyta.
Jak objawia się tenioza?
Brak charakterystycznych objawów zewnętrznych to standard w przebiegu zakażenia tasiemcem nieuzbrojonym, ale warto pamiętać, że od tej reguły zdarzają się wyjątki. U chorego pojawiają się wówczas różne objawy – najczęściej są to: brak apetytu i spadek masy ciała, nudności, zaparcia lub biegunki, bóle brzucha,anemia, bóle i zawroty głowy, apatia lub nadmierna pobudliwość.
W wielu przypadkach pierwszym objawem teniozy jest obecność w kale widocznych gołym okiem fragmentów pasożyta. Jeśli ofiarą zakażenia padło dziecko, symptomy choroby są zwykle bardziej nasilone niż u osób dorosłych, co oznacza, że maluch może stać się wyraźnie osłabiony i apatyczny. Dzieci, które doświadczają teniozy, tracą szybko na wadze w związku z biegunkami i nudnościami. Dokuczają im również napadowe bóle brzucha oraz wymioty. W przebiegu tasiemczycy u dziecka należy liczyć się także z ryzykiem wystąpienia zaburzeń wzrostu.
Diagnostyka i skuteczne leczenie teniozy
Przy podejrzeniu zakażenia tasiemcem wskazane jest przebadanie kału na obecność członów tasiemca lub jego jaj. Człony pasożyta lub jego główkę można zbadać także mikroskopowo w celu ustalenia jego typu.
Usunięcie tasiemca z przewodu pokarmowego to jedyny sposób na wyleczenie tasiemczycy. Obecnie w tym celu stosuje się odpowiednią dietę oraz specjalne środki farmakologiczne, które paraliżują układ nerwowy tasiemca, zmniejszając przyczepność pasożyta do ścian jelita. Do niedawna leki stosowane w leczeniu teniozy były stosunkowo toksyczne – obecnie są bezpieczniejsze dla pacjenta, ale mimo to zaleca się, by terapia przebiegała w warunkach szpitalnych.
Po przyjęciu leków przeciwpasożytniczych tasiemiec zostaje wydalony z organizmu z kałem, dzięki czemu chory może powrócić do pełni zdrowia. Niestety nie zawsze udaje się uzyskać optymalny efekt terapeutyczny – czasami główka pasożyta pozostaje w jelicie mimo zastosowania właściwych leków na teniozę. Wówczas wystarczy kilka miesięcy, by reszta ciała odtworzyła się w przewodzie trawiennym. Leczenie wymaga wówczas powtórzenia.
U niektórych chorych pasożyt odpowiedzialny za rozwój tasiemczycy rozwija się w innym obszarze – nie w jelicie. W takiej sytuacji jedynym wyjściem może okazać się operacja.
Jak chronić się przed tasiemczycą?
W profilaktyce teniozy kluczowe znaczenie ma stosowanie się do zasad higieny osobistej, czyli dokładne mycie dłoni po wizycie w toalecie i przed jedzeniem. O czystość należy bezwzględnie dbać także podczas gotowania i przyrządzania posiłków.
Ze względu na fakt, iż jednym ze źródeł tasiemczycy jest zakażone pasożytem mięso, należy spożywać ryby oraz produkty mięsne, które zostały uprzednio poddane kontroli weterynaryjnej. W żadnym wypadku nie wolno konsumować niedogotowanego lub surowego mięsa.