Jak podkreśliła rzeczniczka NFZ Beata Kopczyńska, profilaktyka zdrowotna to jeden z priorytetów działań Narodowego Funduszu Zdrowia, który ma swoje odniesienie także w Strategii NFZ.
- Edukacja w zakresie kształtowania zdrowych nawyków, budowania kompetencji w zakresie profilaktyki i wzrostu świadomości skuteczności badań profilaktycznych oraz zasad dostępu do usług, badań i programów oferowanych w sektorze opieki zdrowotnej to nasze kluczowe obszary, które są dla nas ważne i stale rozwijamy. Nasze działania są ukierunkowane na zmianę zachowań społeczeństwa w obszarze stylu życia, które w dużej mierze wpływają na nasze zdrowie - wskazała.
Kluczowym działaniem w zakresie profilaktyki są bezpłatne badania w ramach programów profilaktycznych. Wśród nich, w ramach świadczeń gwarantowanych, znajduje się program profilaktyki raka szyjki macicy. W pierwszych sześciu miesiącach 2023 roku w programie wzięło udział 191 313 osób. W 2022 roku było to 361 039 osób, w 2021 r. - 368 355, w 2020 r. - 288 867, w 2019 r. - 483 163, a w 2018 r. - 513 353. Prowadzony jest także program profilaktyki raka piersi. W pierwszych sześciu miesiącach 2023 roku wzięło w nim udział 534 916 osób. W 2022 roku było to 935 192 osób, w 2021 r. - 1 012 690, w 2020 r. - 736 579, w 2019 r. - 1 041 740, a w 2018 r. - 1 015 017.
Od listopada 2022 roku przez NFZ realizowany jest program badań przesiewowych raka jelita grubego. W ciągu dwóch pierwszych miesięcy funkcjonowania programu (listopad-grudzień 2022 r.) przepadano 2 655 osób. Od stycznia do marca 2023 r. przebadano już 28 785 osób.
Program Profilaktyka 40 plus oferujący bezpłatne pakiety badań dla pań i panów działa od lipca 2021 roku. Jakie badania będą realizowane dla danej osoby, zależy od ankiety, którą przed badaniem koniecznie trzeba wypełnić. Bez niej osoba nie otrzyma e-skierowania. Od początku funkcjonowania programu, do 17 lipca b.r., ankiety w programie wypełniło 2 774 766. Natomiast 1 883 234 zostało zrealizowanych i podjętych.
W ciągu ostatniego roku pięciokrotnie zwiększyła się liczba osób korzystających z programu profilaktyki chorób układu krążenia (CHUK). W 2022 roku było to 221 281 osób, rok wcześniej - 42 790, a w 2020 r. - 40 772.
- Ponad pięciokrotny wzrost wykonania CHUK’a w 2022 r., uzasadniony jest tym, że od lipca 2022 r. świadczenia mogą realizować również pielęgniarki POZ, a nie tylko lekarze POZ oraz zmieniła się populacja uprawniona do badań, tj. zniesiono sztywne roczniki populacji uprawnionej do badania – obecnie są to wszystkie osoby od 35 do 65 lat, zamiast osób w wieku 35, 40, 45, 50, 55 lat - wyjaśniła rzecznika NFZ.
W ramach NFZ prowadzony jest także program profilaktyki chorób odtytoniowych POCHP. Liczba pacjentów na etapie podstawowym w 2022 roku wyniosła 1 647, w 2021 roku - 1 054, w 2020 r. - 1 357, a w 2019 r. - 5 052.
Jednym z działań profilaktycznych realizowanych przez NFZ jest portal Diety NFZ oferujący zbilansowane plany żywieniowe dedykowany osobom z chorobami przewlekłymi, takimi jak cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, otyłość, w przypadku których dieta jest jednym z ważnych zaleceń lekarskich oraz wszystkim, którzy chcą się zdrowo odżywiać i zmienić nawyki żywieniowe. Jak przekazała rzeczniczka, obecnie trwają prace nad rozbudową strony o nowe plany żywieniowe. Ich wybór będzie uwzględniał potrzeby zgłaszane przez użytkowników strony.
"Obecnie mamy zarejestrowanych ponad 760 tys. kont użytkowników. Od początku roku liczba odsłon strony Diety NFZ przekroczyła 10 milionów" - wskazała rzeczniczka.
Inny projekt - Akademia NFZ - oferuje m.in. kalendarz badań profilaktycznych dla osób w każdym wieku, bazę wiedzy o profilaktyce zdrowotnej oraz specjalny pakiet informacji o zdrowym stylu życia dla najmłodszych.
- Podając płeć oraz wiek, każda osoba otrzymuje profilowaną ofertę profilaktyczną wraz zaleceniami dotyczącymi konieczności wykonania przeglądu medycznego czy szczepień dla danej grupy wiekowej oraz płci - wyjaśniła.
Na kanale YouTube Akademia NFZ udostępniony jest także bezpłatny program treningowy "8 tygodni do zdrowia" opracowany przez profesjonalnych trenerów we współpracy z lekarzem i fizjoterapeutą. Jest to zestaw treningów o narastającej trudności dla osób, które nie mają przeciwwskazań zdrowotnych do uprawiania sportu.
- W każdym z 16 oddziałów wojewódzkich NFZ utworzone jest stanowisko ds. profilaktyki i promocji zdrowia. Osoba odwiedzająca NFZ może uzyskać od naszego doradcy ds. profilaktyki i promocji zdrowia informację w jaki sposób oraz gdzie można skorzystać z programów profilaktycznych, doradca wskaże również jak wykonać podstawowe pomiary w samoobsługowym kiosku profilaktycznym - przekazała rzeczniczka NFZ.
W samoobsługowych punktach dorośli mogą wykonać najważniejsze pomiary - wzrostu, masy ciała, indeksu masy ciała (BMI), ciśnienia tętniczego krwi - niezbędne do oceny ryzyka najbardziej niebezpiecznych chorób cywilizacyjnych. Później wydrukowane w kiosku wyniki pomiarów można omówić z doradcą, który wskaże dalszą ścieżkę postępowania. Z kiosków mogą korzystać również osoby z niepełnosprawnościami.
Od początku roku sale obsługi klientów NFZ odwiedziło już ponad 1 milion osób. Ponad 20 tys. skorzystało z oferty stanowisk ds. profilaktyki i promocji zdrowia, a ponad 17,5 tys. osób wykonało pomiary w kiosku profilaktycznym.
Od początku bieżącego roku pracownicy NFZ uczestniczyli w blisko 900 różnego rodzaju wydarzeniach poświęconych profilaktyce i promocji zdrowia na terenie całego kraju. Jeśli chodzi o kalendarz spotkań w terenie, to w najbliższym czasie pracownicy odwiedzą m.in. Suwałki, Kargową, Nałęczów, Knurów, Bełchatów, Łomżę.
NFZ bierze również udział w ogólnopolskim projekcie profilaktyki zdrowia i zdrowego stylu życia zainicjowanym przez Prezydenta RP "Zdrowe Życie". Współorganizatorami projektu są m.in. Ministerstwo Zdrowia, Ministerstwo Edukacji i Nauki, oraz Grupa PZU. Patronat honorowy nad projektem sprawują Prezydent RP Andrzeja Duda i Małżonka Prezydenta Agata Kornhauser-Duda.
Mobilna Strefa Zdrowia, w której wszyscy chętni mogą bezpłatnie i bez skierowania skorzystać ze specjalistycznych badań i konsultacji medycznych oraz dowiedzieć się o programach profilaktycznych i zdrowym stylu życia, odwiedziła w tym roku kilkanaście miast i miasteczek.
Promocji zdrowia służą też "Środy z Profilaktyką" w NFZ, czyli cykliczne wydarzenie poświęcone profilaktyce chorób i kształtowaniu zdrowych nawyków. W ramach "Środy z Profilaktyką" publikowane są materiały informacyjno-edukacyjne oraz filmy, wywiady z ekspertami w danej dziedzinie medycyny. Ponadto, NFZ cyklicznie w każdy czwartek na swojej stronie internetowej, w mediach społecznościowych publikuje Poradnik Pacjenta, w którym znajdują się treści dotyczące funkcjonowania systemu ochrony zdrowia.
Jednym z podstawowych źródeł informacji o funkcjonowaniu systemu ochrony zdrowia, w tym również o profilaktyce, jest Telefoniczna Informacja Pacjentów. Bezpłatna infolinia działa 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu. Pod numerem Telefonicznej Informacji Pacjenta można uzyskać wszelkie informacje dotyczące funkcjonowania systemu ochrony zdrowia i profilaktyki zdrowotnej. Informacja udzielana jest w czterech językach, m.in. polskim, angielskim, ukraińskim. Można również skorzystać z wideorozmowy z tłumaczem języka migowego. Tylko w ubiegłym roku konsultanci TIP odebrali ponad 1,7 miliona połączeń.
