GRYPA. Ile trwa? Jak długo chory zaraża? Jak ją leczyć? Jak działa szczepionka?

1 Zgodnie z danymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) i Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP) medycyna od wielu lat dysponuje lekami przeciwgrypowymi nowej generacji, tzw. inhibitorami neuraminidazy, dostępnymi jedynie na receptę. Leki te znajdują zastosowanie nie tylko w leczeniu, lecz także w profilaktyce. W przypadku grypy sezonowej leczenie stosuje się po wcześniejszym potwierdzeniu laboratoryjnym, że przyczyną choroby jest zakażenie wirusem grypy, ze względu na konieczność ograniczenia możliwości powstawania szczepów wirusa grypy opornych na te leki. Aby były one skuteczne, muszą być podane jak najszybciej od momentu wystąpienia choroby, tj. najlepiej w ciągu 36 godzin, maksymalnie 48 godzin po uprzedniej diagnostyce laboratoryjnej. Należy jednak pamiętać o profilaktyce, a przede wszystkim o szczepieniach przeciwko grypie, wówczas leczenie nie byłoby potrzebne.

2 Witamina C ani nie pomaga, ani nie szkodzi. Z dotychczas przeprowadzonych badań naukowych wynika, że nie ma ona wpływu na przebieg infekcji.

3 Często słyszy się o stosowaniu preparatów OTC w leczeniu grypy. Grypa nie jest chorobą, w której powszechnie stosowane leki „przeciwgrypowe” mogą zapobiec wielonarządowym komplikacjom. Preparaty, o których mowa, jedynie zmniejszają nasilenie objawów, ale nie mają wpływu na wirusa grypy.

4 Objawy grypy nie są specyficzne, co oznacza, że różne objawy kliniczne wywołane przez wirusa grypy mogą być również wywołane przez inne wirusy oddechowe, bowiem w tym samym czasie, kiedy krąży wirus grypy, w populacji są obecne również wirusy grypopodobne. Objawy grypopodobne może wywołać ponad 200 wirusów. Cechą charakterystyczną przeziębienia jest zazwyczaj zmniejszenie drożności nosa, średnie objawy zmęczenia, osłabienia, ból oczu, kaszel. Temperatura, stan podgorączkowy, utrata apetytu, ból głowy występują rzadko. Natomiast kliniczny obraz grypy obejmuje: nagłe wystąpienie choroby, gorączkę powyżej 39st. C trwającą 1-2 dni, dreszcze, bóle głowy, stawów, mięśni, znacznie osłabienie, zajęcie układu oddechowego objawiającego się kichaniem, zapaleniem błony śluzowej nosa, bólem gardła, suchym napadowym kaszlem, poczuciem ogólnego rozbicia.

5 Rozpoznanie grypy jedynie na podstawie objawów klinicznych możliwe jest tylko podczas epidemii, ale infekcję grypową można potwierdzić laboratoryjnie. Obecnie istnieją tzw. szybkie testy przyłóżkowe, a wynik otrzymujemy w ciągu 15 minut. Czułość i specyficzność takiego testu jest niższa w porównaniu z badaniami wykonywanymi w specjalistycznym laboratorium, ale niejednokrotnie są pomocne. Materiał do badań pobierany jest np.: z wymazu z nosa, z nosogardzieli, z popłuczyn z gardła, z wysięku z ucha środkowego, z płynu mózgowo-rdzeniowego, z materiału biopsyjnego. Istnieje kilka metod identyfikacji infekcji spowodowanej przez wirusa grypy, począwszy od prostych, wykonywanych w gabinetach lekarskich, aż do biologii molekularnej włącznie.

6 Osoba dorosła zakażona wirusem grypy może zakażać innych przez 3-5 dni od chwili pojawienia się objawów chorobowych, natomiast dziecko może być źródłem zakażenia dla innych nawet do 7 dni.

7 Podczas bezpośredniego kontaktu z osobą zarażoną wirusem grypy. Wirus jest przenoszony poprzez wdychanie mikroskopijnych wydzielin z dróg oddechowych chorego, który wykazuje największą zakaźność w objawowym okresie infekcji.

8 Antybiotyki nie pomagają w leczeniu grypy, ponieważ antybiotyki przeznaczone są do zwalczania bakterii, a nie wirusów. Zatem przy infekcji grypowej należy unikać podawania antybiotyków, jeżeli nie ma wskazań lekarskich.

9 Dzięki zastosowaniu najnowszej techniki biologii molekularnej, szczepy wirusa grypy użyte do szczepionek przeciwko grypie są prawie w 100 proc. zgodne z tymi, które pojawią się w kolejnym sezonie epidemicznym, co potwierdzają badania laboratoryjne.

10 Najskuteczniejszą i najtańszą metodą zapobiegania grypie jest poddanie się szczepieniu. Zgodnie z zaleceniami WHO, ACIP zaszczepić się powinni wszyscy chętni, a zwłaszcza osoby z grup wysokiego ryzyka bez względu na wiek, członkowie ich rodzin, dzieci od 6 m.ż-18 r.ż. oraz osoby opiekujące się dziećmi poniżej 6 m.ż.

11 Nie ma terminu dotyczącego szczepień, ale osoby z grup podwyższonego ryzyka powinny się zaszczepić, jak tylko szczepionka będzie dostępna w aptece. Szczepimy się co sezon epidemiczny, ze względu na dużą zmienność wirusa grypy. Należy jednak pamiętać, że o szczepieniu decyduje lekarz na podstawie zaleceń najnowszych ACIP, WHO, który bierze pod uwagę, czy nie jesteśmy w trakcie leczenia, np. antybiotykami, lub nie byliśmy szczepieni innymi szczepionkami itp.

12 Wynika to prawdopodobnie ze zbyt małej wiedzy o samej chorobie, komplikacjach pogrypowych czy rodzajach szczepionki. W tym miejscu należy stwierdzić, że zarejestrowane w Polsce szczepionki przeciwko grypie zawierają jedynie fragment wirusa grypa, który nie jest zdolny do namnażania się w organizmie i wywołania choroby.

13 Szczepionki to dobrodziejstwo współczesnej medycyny, które pomogło poradzić sobie z wieloma chorobami, stanowiącymi wcześniej śmiertelne niebezpieczeństwo dla człowieka. Aktualnie wiele chorób dzięki szczepionkom albo ma łagodniejszy przebieg, albo praktycznie zostało wyeliminowanych. Podobnie sytuacja wygląda w przypadku grypy – szczepionka od dziesiątków lat stała się sposobem na zapobieganie grypie. Zatem określanie sukcesu medycyny jakim jest szczepionka w kategoriach zysku firm farmaceutycznym, jest przekreśleniem dorobku naukowego wielu naukowców.