Zjadamy zatrważającą ilość cukru

1 Minister zdrowia Łukasz Szumowski i zastępca prezesa NFZ Adam Niedzielski zaprezentowali w siedzibie resortu w ubiegły czwartek raport o wpływie spożycia cukru na wzrost zachorowalności.

Z jednej strony nastąpiła redukcja spożycia cukru nieprzetworzonego (kryształ, rafinowany, puder, w kostkach), ale z drugiej zjadamy coraz więcej cukru przetworzonego (w dosładzanych produktach, słodyczach). – Spożywamy trzy razy więcej cukru przetworzonego (średnio w 2017 roku około 33,3 kg) niż nieprzetworzonego (średnio 11,2 kg). W 2008 roku te proporcje wynosiły odpowiednio 21,5 kg oraz 16,9 kg – mówił zastępca prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia, przedstawiając raport w siedzibie ministerstwa w ubiegły czwartek.

2 Spożycie cukru w Polsce rośnie – wynika z raportu. W 2008 roku było to około 38,4 kg, a w 2017 roku – 44,5 kg. Wzrost spożycia cukru widoczny jest między innymi, jeśli chodzi o dynamikę sprzedaży napojów energetycznych, izotonicznych i gazowanych, innych niż woda. Obecnie około 30 proc. dzieci w wieku 8 lat pije napoje gazowane przynajmniej raz w tygodniu, a 67 proc. nastolatków spożywa napoje energetyczne. Jednocześnie, jak wskazują eksperci, trzech na pięciu dorosłych Polaków ma nadwagę, a co czwarty jest otyły.

3 Eksperci przewidują, że w 2025 r. otyłych będzie 30 proc. dorosłych mężczyzn i 26 proc. kobiet. Nadwaga i otyłość przekładają się bezpośrednio na zachorowalność na szereg chorób, w tym cukrzycę typu 2 czy choroby układu krążenia, jak również choroby nowotworowe. Koszty leczenia cukrzycy (refundacja i świadczenia) przekraczają 1,7 miliarda złotych – wynika z danych przedstawionych przez zastępcę prezesa NFZ. Adam Niedzielski wskazał, że w 2017 roku sprawozdano około 4 tysiące tak zwanych dużych amputacji u osób z cukrzycą.

4 Według szacunków w 2025 roku na leczenie chorób związanych z otyłością wydamy więcej o 0,3–1,0 miliarda złotych niż w 2017 roku. Autorzy raportu twierdzą, że osoba której zgon można powiązać z konsekwencjami spożycia napojów słodzonych cukrem żyje przeciętnie o 15 lat krócej niż średnio osoba w jej wieku. Ich zdaniem, w Polsce blisko 1400 zgonów rocznie wynika z konsekwencji nadmiernego spożycia napojów słodzonych cukrem.

5 Odpowiedzią na wyniki raportu jest kampania "Planuję długie życie”, która ma zachęcać Polaków do dbania o własne zdrowie. Plan – jak przekonują jej autorzy – jest prosty: codzienna aktywność fizyczna, zdrowa dieta, zawierająca warzywa i owoce oraz regularne badania. Celem kampanii jest poprawa stanu wiedzy na temat postaw prozdrowotnych i zapobieganiu zachorowaniom na nowotwory oraz zwiększanie zgłaszalności na badania profilaktyczne pod kątem raka, w szczególności raka szyjki macicy, piersi, jelita grubego, płuca i czerniaka. W ramach kampanii między innymi emitowane będą spoty telewizyjne i radiowe.

6 Ograniczenie spożycia cukru zaleca między innymi Światowa Organizacja Zdrowia. Walka z jego nadmierną konsumpcją, jak podkreśla WHO, ma uzasadnienie w zapobieganiu cywilizacyjnym chorobom przewlekłym, jak cukrzyca, choroby sercowo-naczyniowe (między innymi arterioskleroza) i nowotwory. Zgodnie z rekomendacjami tej organizacji z 2015 roku cukry proste powinny stanowić do 10 proc. energii dostarczanej organizmowi, ale najkorzystniej byłoby ograniczyć je do 5 proc. Eksperci oceniają, że Polacy, w tym również dzieci, spożywają co najmniej dwa razy więcej cukru, niż rekomenduje WHO.

7 Cukry proste to fruktoza i glukoza. W naturalny sposób obecne są w owocach, ale występują także w cukrze inwertowanym (mieszanina fruktozy i glukozy), wykorzystywanym przez branżę cukierniczo-piekarniczą, w syropie glukozowo-fruktozowym obecnym między innymi w serkach, jogurtach, słodyczach, napojach, sokach, ketchupach, dżemach, batonach, czekoladzie, płatkach śniadaniowych, sosach, musztardach i przetworach owocowo-warzywnych.