Na raka jelita grubego najczęściej chorują osoby po 50. roku życia, ale obserwuje się tendencję do obniżania wieku, w którym dochodzi do zachorowania. Dlatego wiek przestaje być głównym czynnikiem ryzyka rozwoju nowotworu jelita grubego. Bardziej zagrożone rakiem są osoby otyłe, palące papierosy i nadużywające alkoholu, jak również preferujące kanapowy styl życia i wybierające żywność wysokoprzetworzoną.
Pod względem liczby zachorowań rak jelita grubego zajmuje drugie miejsce w przypadku kobiet i trzecie w przypadku mężczyzn.
Rak jelita grubego – jeden z najczęściej występujących nowotworów złośliwych
Grupa nowotworów jelita grubego obejmuje raka okrężnicy, raka zgięcia esiczo-odbytniczego i raka odbytnicy. Może być uwarunkowany genetycznie i wówczas ujawnia się we wcześniejszym wieku, nawet przed 40. rokiem życia. Do rozwoju raka jelita grubego predysponują także choroby, takie jak choroby zapalne jelit, cukrzyca i akromegalia.
Rak jelita grubego — najczęstsze objawy
Symptomy nowotworu jelita grubego można dość łatwo zbagatelizować, jeśli mamy stresujący tryb życia i niezdrowo się odżywiamy. Wówczas dolegliwości żołądkowe, takie jak niestrawność czy problemy z wypróżnianiem, postrzegamy jako efekt złej diety. A już objawy, jakie jak powracający ból brzucha, uczucie przepełnienia żołądka, wzdęcia czy zaparcia mogą zwiastować nowotwór. Co więc powinno zaniepokoić? Jakie są najczęściej zgłaszane przez pacjentów objawy nowotworu jelita grubego?
- ból brzucha – dotyka nawet co drugiego chorego. Powinien szczególnie zaniepokoić ból po prawej stronie brzucha;
- zmiana rytmu wypróżnień, naprzemienne występowanie biegunek i zaparć;
- poczucie niepełnego wypróżnienia i zwężenie stolców (tzw. stolce ołówkowate);
- uporczywe biegunki;
- nudności;
- krwawienie z odbytu, krew w stolcu i zmiana wyglądu stolców;
- notoryczne zmęczenie i ogólne osłabienie – często połączone z niedokrwistością (anemia może wziąć się nawet z niewielkiego, ale stałego krwawienia z guza do światła jelita grubego);
- nagła utrata wagi.
Rak jelita grubego - ile lat życia ma chory?
Zwykle rak jelita grubego w początkowym stadium rozwija się powoli, latami. Może być tak, że od łagodnego polipa do zaawansowanego guza minie 10 lat. W początkowym stadium choroby pacjenci rzadko narzekają na ból, więc zwlekają z wizytą u lekarza.
Poddanie się kolonoskopii (podstawowe badanie umożliwiające rozpoznanie raka jelita grubego) umożliwia ocenę całego jelita grubego, usunięcie polipów i pobranie materiału do badania histopatologicznego. W diagnostyce raka jelita grubego pomocne są także: USG i tomografia jamy brzusznej i miednicy – umożliwia zaobserwowanie przerzutów do odległych narządów.
Rak jelita grubego – jakie są rokowania?
Rokowanie zależy od stopnia zaawansowania nowotworu w momencie diagnozy. Ze względu na to, że nawet 80 proc. nowotworów jelita grubego diagnozowanych jest w późnych stadiach, odsetek 5-letnich przeżyć wynosi około 40 proc. Jeśli pojawiły się przerzuty i zostały usunięte, odsetek 5-letniego przeżycia wynosi około 35 proc.
Większość chorych z zaawansowanym rakiem jelita grubego nie ma szans na pełne wyleczenie. Jeśli przerzuty dotarły do płuc i wątroby lub guz jest za duży, żeby go usunąć, stosuje się leczenie paliatywne.
Ale uwaga! Przy wczesnej diagnozie chory ma szansę na 5-letnie przeżycie wynoszące 90 proc. Znaczenie w przypadku rokowań ma także lokalizacja nowotworu – czynnikiem korzystnym rokowniczo jest lokalizacja w obrębie okrężnicy.
Jak leczyć raka jelita grubego?
Podstawową metodą leczenie nowotworu jelita grubego jest usunięcie guza wraz z sąsiadującymi węzłami chłonnymi. W niektórych stadiach rozwoju nowotworu przed operacją stosuje się radioterapię lub chemioterapię w celu zmniejszenia guza.