Co to jest kolonoskopia? Pozwoli wykryć ten typ raka
Kolonoskopia to procedura medyczna stosowana w celu sprawdzenia okrężnicy – zwanej także jelitem grubym pod kątem oznak raka. Rak okrężnicy zabija wiele osób w naszym kraju, bo jest "cichy", podstępny, często rozwija się latami i nie daje żadnych charakterystycznych objawów, które skłoniłyby nas do wizyty u lekarza i wykrycia go na wczesnym etapie.
Podczas badania do odbytu wprowadza się rurkę z małą kamerą, która przechodzi przez odbytnicę i okrężnicę, dzięki czemu lekarz może wykryć narośla tkankowe zwane polipami.Rejestrowany obraz jest przesyłany na monitor.
W czasie kolonoskopii można pobrać wycinek błony śluzowej jelita grubego, który przekazuje się do badania histopatologicznego. Możliwe jest nie tylko obejrzenie tego organu, ale i przeprowadzenie drobnych zabiegów np. usunięcie polipów zwiększających ryzyko raka jelita grubego.
Możliwość wizualnego zobaczenia całej okrężnicy za wszystkimi fałdami – w miarę możliwości w zakresie 360 stopni – jest ważna, ponieważ specjalista nie chce niczego przeoczyć podczas badania. Tymczasem polipy mają różne kształty i rozmiary, niektóre są płaskie i tylko obejrzenie jelita grubego od wewnątrz da nam odpowiedź, czy jesteśmy zdrowi w tym obszarze.
Czy przed kolonoskopią trzeba ograniczyć się tylko do płynów? Tak wygląda przygotowanie
Kiedy nadejdzie czas kolonoskopii, na dzień przed zabiegiem lekarz poprosi o przestrzeganie diety, która zapewni możliwe oczyszczenie okrężnicy z treści pokarmowej. Oznacza to spożywanie wyłącznie klarownego bulionu i napojów takich jak woda, sok jabłkowy oraz lodów.
Przez trzy dni przed badaniem pacjent powinien stosować dietę ubogoresztkową (z małą zawartością błonnika). W przeddzień badania można zjeść lekkostrawne śniadanie, np. budyń, kisiel, a na obiad zupę typu krem albo bulion. Po południu nie wolno jeść żadnych posiłków, tylko pić klarowne płyny, np. wodę niegazowaną czy kompot.
Dzień przed badaniem, w godzinach popołudniowych, należy też rozpocząć stosowanie doustnych środków przeczyszczających w postaci roztworu do picia. W dniu badania nie można nic jeść, tylko stosować leki przeczyszczające. Na dwie godziny przed kolonoskopią już nie pijemy niczego.
Nierzadko osoby przechodzące tę procedurę zastanawiają się, czy jest to konieczne.
Dlaczego dieta płynna jest zalecana, choć nie jest idealnym rozwiązaniem?
Większość lekarzy zaleca przed kolonoskopią dietę płynną, ale badania pokazują, że dieta niskoresztkowa i uboga w błonnik może być równie skuteczna, jak ta oparta na płynach. W jej skład wchodzą takie produkty jak biały chleb, makaron, mięso, ryby, jajka, niektóre warzywa gotowane na miękko, owoce bez skórki i nasion oraz niewielka ilość produktów mlecznych.
Tym bardziej że dla niektórych pacjentów unikanie pokarmów stałych jest wyzwaniem, zwłaszcza gdy cierpią na przewlekłe schorzenia. Jest to szczególnie trudne dla osób chorych na cukrzycę, ponieważ taka dieta utrudnia kontrolowanie poziomu glukozy we krwi. Istnieją dowody na poparcie zalecenia diety niskoresztkowej przed kolonoskopią dla niektórych osób, zwłaszcza jeśli nie tolerowały one w przeszłości diety płynnej.
Jednak większości pacjentów lekarze nadal zalecają rygorystyczny sposób odżywiania się przed kolonoskopią. Problem jest taki, że dieta niskoresztkowa jest bardziej skomplikowana dla pacjentów i może potencjalnie wpływać na przygotowanie jelit do zabiegu, jeśli nie jest ściśle przestrzegana. Kluczowe jest unikanie żywności zawierającej pozostałości trudne do strawienia.
Pokarmy o dużej zawartości resztek, np. nasiona, orzechy, mleko, pieczywo pełnoziarniste, surowe owoce i warzywa oraz żywność o wysokiej zawartości tłuszczu, mogą przyklejać się do jelita grubego, utrudniając przeprowadzenie kolonoskopii. Jeśli jelita zawierają nasiona, kukurydzę lub inne kawałki niestrawionego pokarmu, lekarz może zalecić ponowne wykonanie badania.