Darmowe leki - która data jest ważniejsza?
Z początkiem września weszła w życie zmiana programu "Leki dla seniorów 75 plus" rozszerzająca grupę osób uprawnionych do darmowych leków o osoby do 18. i powyżej 65. roku życia. Na liście refundowanych leków dla dzieci znalazło się ponad 2,8 tys. pozycji, dla seniorów przewidziano ponad 3,8 tys. środków. Aby uzyskać receptę na bezpłatne środki trzeba spełnić określone kryteria (o czym w dalszej części tekstu). Ale nie to stało się głównym problemem po wejściu w życie zmian.
Chodzi o datę. Pacjenci w aptekach dowiadują się, że w przypadku darmowych leków liczy się data wystawienia recepty, a nie termin jej realizacji. Recepty wystawione przed 1 września nie uprawniają do bezpłatnego wykupu. Farmaceuci nie mają uprawnień do wystawiania czy korekty darmowych recept, więc apteki odsyłają pacjentów po nowe dokumenty, a ci szturmują placówki POZ.
PPOZ interweniuje
Zdaniem niektórych lekarzy i prawników, przy braku okresu przejściowego, leki powinny być dostępne za darmo nawet w przypadku recept wystawionych przed 1 września.
Bożena Janicka, prezes Porozumienia Pracodawców Ochrony Zdrowia, wystosowała skargę do Rzecznika Spraw Obywatelskich. Dotyczy "zgłaszających się do placówek podstawowej opieki zdrowotnej pacjentów w przedziale wiekowym 65+ i do 18. roku życia z prośbą o wystawienie nowych recept na zażywane leki, gdyż recepty wystawione w lipcu/sierpniu br. nie skutkują otrzymaniem leków bezpłatnie". Pismo trafiło także do o Bartłomieja Chmielowca, Rzecznika Praw Pacjenta.
Do minister zdrowia Katarzyny Sójki prezes PPOZ wysłała natomiast pytanie "Czy wcześniej wystawione recepty są po 1 września honorowane w aptekach jako bezpłatne dla pacjentów 65 plus i do 18 .roku życia?", zaznaczając, że "liczy na korzystne dla pacjentów i podmiotów leczniczych rozwiązanie problemu".
Jakie leki można otrzymać za darmo?
Na liście bezpłatnych leków dla dzieci, młodzieży i seniorów znalazły się leki antyhistaminowe, hipoglikemizujące, hormonalne, immunostymulujące, immunosupresyjne, okulistyczne, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwwirusowe, przeciwbólowe, przeciwzakaźne, przeciwdrgawkowe, stosowane w chorobach dróg oddechowych, stosowane w nadciśnieniu tętniczym, stosowane w chorobach urologicznych, stosowane w chorobach układu pokarmowego czy szczepionki.
Komu przysługują darmowe leki?
Bezpłatne leki przysługują osobom przed ukończeniem 18. roku życia oraz po ukończeniu 65. roku. Prawo do utrzymania recepty na darmowe leki będzie w pierwszej kolejności weryfikowane na podstawie numeru PESEL. Leki mogą być przepisane tylko zgodnie ze wskazaniami, które obejmuje refundacja, a zatem lekarz najpierw musi zdiagnozować odpowiednie schorzenie.
Darmowy lek musi się znajdować w wykazie "D1" lub "D2: refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych.
Darmowe leki dotyczą osób, które są objęte ubezpieczeniem zdrowotnym.
Receptę na darmowe leki może wypisać:
- lekarz podstawowej opieki zdrowotnej (POZ), który ma umowę z NFZ,
- lekarz ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (AOS) lub lekarz po zakończonym leczeniu szpitalnym po spełnieniu dodatkowych warunków,
- pielęgniarka podstawowej opieki zdrowotnej uprawniona do wystawiania recept, która ma umowę z NFZ,
- lekarz dowolnej specjalności– dla siebie lub dla najbliższej rodziny.
Takiej recepty nie może wypisać farmaceuta.
Jak powinna wyglądać prawidłowo wypisana recepta?
Recepta na bezpłatne leki, wystawiana przez uprawnionego lekarza lub pielęgniarkę, w polu "kod uprawnień dodatkowych" powinna zawierać literę "S" w przypadku seniorów lub "DZ" w przypadku dzieci i młodzieży.
Kodu tego nie może wpisać lub poprawić farmaceuta. On jedynie sprawdza, które z przepisanych leków znajdują się na wykazach bezpłatnych leków.