Kwas foliowy to syntetyczna forma witaminy B9. Niski poziom B9 wiąże się między innymi ze zwiększonym ryzykiem chorób serca, udaru mózgu i wad wrodzonych. Dlatego jest to często przepisywany suplement, zwłaszcza w przypadku kobiet w wieku rozrodczym, ponieważ zmniejsza ryzyko powstawania wad wrodzonych u płodu. Zalecany jest także przy niedokrwistości sierpowatokrwinkowej, u osób otrzymujących leki przeciwpadaczkowe oraz w celu złagodzenia niektórych skutków ubocznych u pacjentów przyjmujących metotreksat.
- Zbadaliśmy, czy diagnoza COVID-19 i zgon na skutek tej choroby były związane z dużymi dawkami kwasu foliowego – pięciokrotnie przekraczającymi bezpieczną górną granicę – przepisywanymi pacjentom z różnych medycznie zatwierdzonych wskazań. Stwierdziliśmy, że ryzyko zakażenia i śmierci z powodu COVID-19 było znacznie wyższe w grupie leczonej kwasem foliowym – powiedział współautor badania, prof. Ralph Green z University of California w Davis, ekspert ds. witamin z grupy B.
Green został zainspirowany badaniami opublikowanymi w zeszłym roku w "Nature Communications", które sugerowały, że wirus SARS-CoV-2, który powoduje COVID-19, przejmuje kwas foliowy gospodarza w celu replikacji wirusa. Sugeruje to, że wirus może być wrażliwy zarówno na kwas foliowy, jak i na inhibitory kwasu foliowego, takie jak metotreksat.
Naukowcy z University of California Davis Health i University of Alabama w Birmingham (USA) oraz University of Queensland (Australia) i University of Otago (Nowa Zelandia) przanalizowali dane dotyczące pacjentów zapisanych do brytyjskiego BioBanku, głównej bazy danych biomedycznych zawierającej informacje na temat zdrowia pół miliona osób. Brytyjscy pacjenci, którym wystawiono receptę na kwas foliowy byli 1,5 raza bardziej narażeni na COVID-19. Byli również 2,6 razy bardziej narażeni na zgon z powodu COVID-19 w porównaniu z grupą kontrolną.
Badanie objęło również osoby, którym przepisano metotreksat, lek będący antagonistą kwasu foliowego. Metotreksat stosuje się w leczeniu pewnych rodzajów nowotworów i niektórych chorób autoimmunologicznych. Lek ten zakłóca działanie kwasu foliowego, którego dużych ilości potrzebują komórki nowotworowe. Zwykle wraz z metotreksatem podawany jest suplement kwasu foliowego, co pozwala złagodzić skutki uboczne chemioterapii. W takiej sytuacji wpływ kwasu foliowego na ryzyko zachorowania i przebieg zakażenia COVID-19 był mniejszy.
Aby dowiedzieć się, czy kwas foliowy był związany ze zwiększonym ryzykiem COVID-19 i czy metotreksat był związany ze zmniejszonym ryzykiem, naukowcy przyjrzeli się danym na temat przepisywania kwasu foliowego i metotreksatu w latach 2019-2021 u uczestników brytyjskiego Biobanku.
Zidentyfikowali 26 033 osób z COVID-19, z których 820 zmarło na COVID-19. U osób z receptą na metotreksat COVID-19 diagnozowano w podobnym odsetku jak w ogólnej populacji badanej. Jednak osoby z receptą na kwas foliowy były częściej diagnozowane z zakażeniem COVID-19 (5,99 proc.) i miały znacznie wyższą śmiertelność związaną z COVID-19 (15,97 proc.) niż grupa kontrolna.
- Nasze odkrycia mogą mieć znaczenie dla pacjentów, którzy przyjmują dodatkowo kwas foliowy, aby zapobiec powikłaniom innych terapii farmakologicznych – powiedział Angelo L. Gaffo, współautor i profesor medycyny na Wydziale Reumatologii na Uniwersytecie Alabama w Birmingham. - Chociaż przyjmowanie kwasu foliowego w tych przypadkach jest wyraźnie wskazane, klinicyści powinni zachować ostrożność w przypadku nadmiernego spożycia kwasu foliowego. Oczywiście nasze wyniki będą wymagały powtórzenia.
Autorzy zaznaczają, że ze względu na strukturę danych brytyjskiego BioBanku, obecne odkrycia ograniczają się do osób w wieku 45 lat i starszych, które pochodzą głównie z białych europejskich grup etnicznych w populacji Wielkiej Brytanii.
Badanie nie dotyczyło poziomów kwasu foliowego w surowicy uczestników. Jak wskazują autorzy, potrzebne są dalsze badania, aby zbadać wpływ statusu kwasu foliowego i spożycia kwasu foliowego na podatność na zakażenie SARS-CoV-2 i jego śmiertelne powikłania.
- Zdefiniowana bezpieczna górna granica kwasu foliowego to jeden miligram dziennie. Dopóki nie uzyskamy więcej informacji, rozsądnie byłoby unikać bardzo wysokich dawek kwasu foliowego, chyba że jest to wskazane medycznie. Wysoki poziom kwasu foliowego byłby większym problemem u osób nieszczepionych - zaznaczył Green.