Rzadki, ale bolesny
Jednym z największych koszmarów u pacjenta po usunięciu zęba nie zawsze jest jego brak, ale również tzw. suchy zębodół.
- Suchy zębodół, inaczej poekstrakcyjne zapalenie kości zębodołu, to bolesne powikłanie gojenia się rany, które może wystąpić po ekstrakcji zęba. Po zabiegu tworzy się skrzep krwi, który stanowi naturalny opatrunek dla kości, tkanek i nerwów w okolicy poekstrakcyjnej. Do powstania suchego zębodołu może dojść, gdy po usunięciu zęba nie utworzy się skrzep lub nastąpi jego rozpad - mówi dr Waldemar Stachowicz, stomatolog z Centrum Leczenia i Profilaktyki Paradontozy Periodent w Warszawie.
Powikłanie objawia się: ostrym bólem w okolicy pozabiegowej w ciągu pierwszych 3 dni od ekstrakcji (brak skrzepu krwi odsłania kość i nerwy), który może promieniować do ucha, oka, skroni czy szyi. Do tego może wystąpić nieprzyjemny zapach z ust, obrzęk, szczękościsk, gorączka, ogólne osłabienie i powiększenie węzłów chłonnych. - O ile kilkudniowy ból po zabiegu usuwania zęba jest czymś normalnym, to silny ból, któremu towarzyszą takie objawy powinien skłonić nas do wizyty u dentysty – radzi ekspert.
Czy suchy zębodół pojawi się u każdego pacjenta po zabiegu ekstrakcji? Nie. Szacuje się, że może wystąpić u 1-5 proc. z nich. Nie jest do końca znane są powody, dlaczego u jednych występuje, u innych nie. Ale wiadomo, że pewne czynniki niosą większe ryzyko jego powstania. Jeśli miałeś więc wyrwany ząb, to nie lekceważ zaleceń stomatologa i nie folguj sobie ze wszystkim.
– Czynniki ryzyka wystąpienia powikłania to palenie papierosów do 72 godzin od zabiegu, nieprzestrzeganie zaleceń stomatologa po zabiegu ekstrakcji zęba, słaba higiena jamy ustnej, stosowanie doustnej antykoncepcji hormonalnej lub hormonalnej terapii zastępczej, stany zapalne dziąseł lub infekcja w miejscu ekstrakcji, wystąpienie suchego zębodołu w przeszłości – wyjaśnia stomatolog.
Diagnostyka i leczenie
Diagnostyka schorzenia może wymagać wykonania zdjęć RTG, aby wykluczyć inne możliwości np. przewlekłe ropne zapalenie kości. Jeśli już dojdzie do powstania suchego zębodołu, to leczenie głównie opiera się na łagodzeniu dolegliwości bólowych i redukcji znacznego dyskomfortu u pacjenta. Przy właściwym postępowaniu suchy zębodół powinien się zagoić do 2-3 tygodni.
– Stomatolog może wyłyżeczkować i oczyścić ranę z rozpadłego skrzepu, a także zastosować miejscowo w zębodół lub doustnie preparaty przeciwzapalne i przeciwbólowe. Uzupełniająco można wprowadzić laseroterapię lub ozonoterapię, ze względu na ich właściwości utleniające i dezynfekujące – wyjaśnia dr Stachowicz.
Pacjent we własnym zakresie w domu może delikatnie przepłukiwać jamę ustną roztworem soli fizjologicznej NaCl 0,3% lub 9% lub innym preparatem o właściwościach antybakteryjnych, który przepisze stomatolog. Ważne są również regularne przeglądy u stomatologa lub chirurga celem kontroli gojenia się rany.
Postępowanie
Jeśli dokucza ci tzw. zębodół powinieneś zmienić swoje nawyki. Co robić?
- odstaw papierosy, ponieważ te utrudniają przepływ krwi i patologizują procesy gojenia się tkanek,
- przepłukuj usta ciepłą wodą kilka razy dziennie lub zgodnie z zaleceniami dentysty,
- zachowaj ostrożność przy szczotkowaniu zębów – staraj się nie podrażnić okolicy rany,
- po zabiegu stosuj płynną, potem miękką dietę opartą na napojach, koktajlach, zupach, jajecznicy, kaszach itd.,
- unikaj żywności, która podrażnia okolicę rany (twarde produkty, ostre przyprawy),
- unikaj napojów gazowanych,
- unikaj picia przez słomkę, ponieważ zasysanie powietrza, gdy jej używamy, może spowodować ryzyko komplikacji,
- stosuj zimne kompresy na szczękę lub policzek.
Woda sodowa i papieros po wyjściu od dentysty? To zły pomysł
Nie od dziś wiadomo, że lepiej zapobiegać, niż leczyć. Aby zmniejszyć ryzyko komplikacji przy tzw. suchym zębodole:
- odstaw papierosy przed zabiegiem ekstrakcji zęba,
- odstaw leki, które wpływają na krzepliwość krwi, jeśli tak zaleca lekarz,
- po zabiegu dużo odpoczywaj,
- nie podrażniaj okolicy pozabiegowej np. zbyt mocnym szczotkowaniem,
- unikaj aktywności fizycznej oraz wszelkich działań, które mogą spowodować utratę skrzepu,
- pij dużo wody, unikaj napojów gazowanych, gorących i alkoholowych.