Subskrybuj nas na Youtube
Co powoduje zapalenie opon mózgowych?
Zapalenie opon mózgowych (inaczej zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych) to choroba wywołana przez wirusy lub bakterie. Przyczyną mogą być również pasożyty, pierwotniaki, nowotwory, sarkoidoza, zatrucie ołowiem czy niektóre leki (np. metotreksat). Opony mózgowo-rdzeniowe pokrywają i chronią określone struktury (mózgowie oraz rdzeń kręgowy), dlatego zapalenie ma na nie także niekorzystny wpływ. Objawy zapalenia opon mózgowych zależą od jego podłoża oraz od stopnia zaawansowania choroby.
Zapalenie opon mózgowych o różnym podłożu
Wirusowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych przebiega zazwyczaj łagodnie i oprócz objawów zakażenia dróg oddechowych (ból gardła, chrypka, kaszel) dotyczy objawów oponowych oraz objawów zwiększonego ciśnienia śródczaszkowego. Do drugiej grupy należą bóle głowy, nudności, a także wymioty. Pojawia się również sztywność karku (objaw oponowy). Chorobie towarzyszy gorączka.
Podobnie przebiega bakteryjne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, choć jest ono bardziej dotkliwe. Pierwszym objawem jest wysoka gorączka (w wysokości 39–40 stopni Celsjusza). Pojawiają się też ból gardła, kaszel, chrypa, złe samopoczucie, nadwrażliwość na bodźce słuchowe (dźwięki) oraz na światło, a także dezorientacja i rozbicie, senność czy małe wybroczyny na skórze.
Gruźlicze zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, które często bywa śmiertelne, wyróżnia podostry oraz powolny przebieg. Z kolei pasożytnicze zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych może (w zależności od atakujących pasożytów) doprowadzić m.in. do śpiączki i śmierci lub do utraty wzroku.
Diagnoza zapalenia opon mózgowych
By dobrze zdiagnozować chorobę, w pierwszej kolejności należy wykluczyć inne możliwe przyczyny powodujące występowanie określonych objawów. Chodzi tu chociażby o inne zakażenie, które powodowałoby gorączkę, ropień w mózgu, guzy mózgu, krwawienie w obrębie mózgu, itp.
Wykonuje się również badania – morfologię krwi, OB (odczyn Biernackiego), CRP, badanie płynu mózgowo-rdzeniowego oraz posiew krwi. Po otrzymaniu wyników morfologii zwraca się uwagę na poziom leukocytów, podwyższony – świadczy o istnieniu stanu zapalnego w organizmie. W przypadku OB oznacza się poziom sedymentacji (opadania) czerwonych krwinek. Jeżeli jest on przyspieszony, mamy do czynienia ze stanem zapalnym. CRP oznacza badanie ilości białka c-reaktywnego, która przy stanach zapalnych rośnie w osoczu krwi.
Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego pozwala stwierdzić podwyższone ciśnienie oraz większą ilość komórek z przewagą leukocytów i rodzaj wirusa odpowiedzialnego za zapalenie, gdy mamy z nim do czynienia.
Leczenie zapalenia opon mózgowych
Choroba wymaga podjęcia natychmiastowego leczenia. Natomiast samo leczenie zależy od konkretnej przyczyny zapalenia. Bardzo ogólnie rzecz ujmując, zapalenie wirusowe leczy się objawowo (leki przeciwgorączkowe, przeciwbólowe, nawadnianie dożylne), a bakteryjne – antybiotykoterapią. Natomiast w przypadku gruźliczego zapalenia podaje się leki sterydowe oraz odprowadza płyn (ze względu na wysokie ciśnienie wewnątrzczaszkowe), zaś w przypadku choroby pasożytniczej stosuje się odpowiednie antybiotyki. Należy działać szybko, by choroba nie posunęła się do przodu. Możliwość powrotu do zdrowia zależy bowiem od zmian, które zaszły.
