Starzenie się społeczeństw to jeden z najważniejszych trendów naszych czasów. Według prognoz ONZ do 2050 roku liczba osób w wieku 60+ podwoi się do 2,1 miliarda, co będzie stanowić około 26 proc. światowej populacji. W Polsce osoby 65+ już teraz to ponad 20 proc. populacji. To ważne wyzwanie, ale także szansa na wspieranie wysokiej jakości życia osób w każdym wieku, w tym w jego późniejszych etapach. Coraz więcej badań naukowych wskazuje, że zwierzęta domowe mogą odgrywać istotną rolę w promowaniu zdrowego i aktywnego życia: pomagają łagodzić poczucie samotności, sprzyjają większej aktywności fizycznej oraz wspierają dobrostan psychiczny i fizyczny. Coraz częściej psy są też włączane do programów terapeutycznych i zajęć wspierających seniorów. Dogoterapia przynosi wymierne korzyści dla zdrowia i samopoczucia osób starszych.
Starzenie się społeczeństw - skala i konsekwencje
Globalna demografia zmienia się zasadniczo: liczba osób starszych rośnie, a prognozy mówią o wydłużaniu się średniej długości życia o blisko pięć lat do połowy stulecia. Rosnąca liczba osób starszych będzie miała konsekwencje dla zdrowia publicznego, opieki społecznej i modelu życia rodzinnego. Również w Polsce obserwujemy ten trend: udział osób w wieku 65+ w populacji rośnie, co potwierdza rosnącą rolę seniorów w społeczeństwie i konieczność myślenia o rozwiązaniach wspierających ich dobrostan. Według danych GUS, w 2014 r. 15,3 proc. Polaków miało ponad 65 lat, a w 2024 r. – 20,6 proc.. Prognoza sugeruje, że w 2060 r. niemal co trzeci Polak będzie miał powyżej 65 lat. Wraz z wydłużaniem się życia pojawiają się nowe wyzwania, takie jak większa częstość chorób przewlekłych, zaburzeń poznawczych (np. demencja) oraz doświadczenie samotności czy izolacji, które mogą dotyczyć wielu osób w starszym wieku. Jednak starzenie nie musi oznaczać rezygnacji z wysokiej jakości życia - przy odpowiednim wsparciu późniejsze lata mogą być pełne satysfakcji, aktywności i sensu. Ważnym elementem wspierającym dobrostan są zwierzęta domowe i więź jaką człowiek jest w stanie z nimi nawiązać. Ta więź doskonale wpisuje się w holistyczne podejście do zdrowego i aktywnego życia na każdym jego etapie.
Rosnąca rola seniorów w opiece nad zwierzętami
W Polsce osoby 55+ stanowią już 20 proc. opiekunów psów i kotów - to tyle samo, co osoby w wieku 25-34 lata oraz 45-54 lata. Seniorzy stają się zatem jedną z najszybciej rosnących grup opiekunów zwierząt domowych. Ten trend to nie tylko statystyka, to rzeczywista zmiana stylu życia i priorytetów, w których zwierzęta stają się ważnymi towarzyszami codzienności, źródłem motywacji do aktywności, a także katalizatorem więzi społecznych. Najnowsze badania Mars Incorporated ,,Mars Global Pet Parent Study” , dotyczące opiekunów zwierząt domowych, prowadzone w ponad 20 krajach, pokazują, że osoby w wieku 55+ coraz częściej decydują się na adopcję czworonożnego przyjaciela. To trend, który zmienia oblicze świata pet parentów - dojrzałe osoby nie tylko czerpią radość z towarzystwa pupili, ale także traktują je jako ważne wsparcie w codziennym życiu. Zwierzęta pomagają seniorom utrzymać aktywność, strukturę dnia i poczucie wspólnoty, a jednocześnie łagodzą skutki samotności i izolacji.
Moc merdającego ogona - psy wspierają zdrowe starzenie się
Coraz więcej badań potwierdza, że interakcje ze zwierzętami mogą przynosić seniorom wymierne korzyści psychiczne, fizyczne i społeczne. Eksperci z Instytutu Nauki o Zwierzętach Waltham wskazują na wyraźny potencjał zwierząt w redukcji samotności, wzmacnianiu poczucia wspólnoty, łagodzeniu stresu oraz wspieraniu rosnącego poziomu aktywności. Psy pomagają w organizacji codziennej rutyny, zachęcając do regularnych spacerów, dbania o karmienie i pielęgnację. Dla opiekunów w każdym wieku oznacza to więcej regularnego i zaplanowanego ruchu. Dzięki temu poprawia się wydolność tlenowa, równowaga i siła, co ma istotne znaczenie dla utrzymania sprawności i wysokiej jakości życia.
Zdrowie psychiczne: mniej samotności, więcej więzi
Zwierzęta działają jak "społeczny katalizator”: wyprowadzanie psa sprzyja spotkaniom z sąsiadami, rozmowom na ławce czy w parku, co buduje lokalne sieci wsparcia i przeciwdziała izolacji. Badania pokazują, że opiekunowie zwierząt częściej nawiązują nowe kontakty i rzadziej doświadczają poczucia osamotnienia. Globalne badanie przeprowadzone na ponad 30 000 opiekunach zwierząt domowych we współpracy Mars i Calm pokazało, że aż 85% ankietowanych Polaków uważa, że ich czworonożny przyjaciel pozytywnie wpływa na ich samopoczucie psychiczne. Prawie połowa (49%) przyznaje, że ich pupile zapewniają im towarzystwo w stresujących chwilach, bez konieczności rozmowy. Z kolei co ósma osoba (18%) znajduje ukojenie w rozmowie ze zwierzęciem, dzięki temu, że on zapewnia im ,,bezpieczną przestrzeń” do wyrażania obaw i trosk, bez oceniania i oczekiwań.
W świecie, w którym coraz więcej osób żyje dłużej, psy stają się ważnymi sojusznikami wspierającymi zdrowy i aktywny styl życia: zachęcają do ruchu, poprawiają samopoczucie oraz pomagają radzić sobie z poczuciem samotności. Seniorzy coraz częściej wybierają zwierzęta domowe - i to dobry kierunek. Nauka, praktyka terapeutyczna i codzienne doświadczenia pokazują, że obecność psa może realnie poprawiać dobrostan psychiczny i fizyczny oraz przeciwdziałać samotności. W połączeniu z programami takimi jak ogólnopolski program terapii wspomaganej obesnością psa firmy Mars Polska i Fundacji Dr Clown, te korzyści stają się dostępne także dla tych, którzy na co dzień nie mają możliwości być opiekunami zwierząt domowych, a chcą korzystać z pozytywnego wpływu psów na ich zdrowie.